Ο Γεώργιος Καρζής, Έλληνας εθνικιστής ελληνολάτρης
[1] δικηγόρος, λογοτέχνης, θεατρικός κριτικός, μεταφραστής και σκηνοθέτης αρχαίου δράματος, ένας από τους εμπνευστές της Δελφικής Ιδέας, θαυμαστής και συνεχιστής του έργου του Περικλή Γιαννόπουλου, γεννήθηκε το 1894 στο πατρικό του σπίτι στην οδό Αισχύλου 29 στην Αθήνα, όπου και πέθανε [2] τις πρώτες πρωινές ώρες της 20ης Απριλίου 1978. Η κηδεία του έγινε στις 20 Απριλίου το απόγευμα, με δαπάνη του υπουργείου Πολιτισμού και τάφηκε στο Α' νεκροταφείο Αθηνών.
Βιογραφικό
Πατέρας του ήταν ο Αθανάσιος Καρζής. Ο Γεώργιος Καρζής δημοσίευσε κι έγινε γνωστός με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο «Λίνος», το οποίο τόνιζε με περισπωμένη, αντί του βαπτιστικού του Γεώργιος. Παρακολούθησε τα μαθήματα Δημοτικού και Γυμνασίου στο Βαρβάκειο. Σπούδασε στη Νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όμως διέκοψε την παρακολούθηση και το 1913 σπούδασε νεώτερη Παγκόσμια Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης στη Γαλλία. Τον ίδιο χρόνο από κοινού με τους εθνικιστές λογοτέχνες Κλέωνα Παράσχο και Κώστα Τουρνάκη, αδελφό του Ιωάννη Τουρνάκη, οικονομολόγο-καθηγητή μετέπειτα συνεργάτη του Ιωάννη Μεταξά, καθώς και τον Αλέξανδρο Δελμούζο, ίδρυσαν και κυκλοφόρησαν από το Σεπτέμβριο του 1913 έως το Μάρτιο του 1914, επτά τεύχη του μηνιαίου περιοδικού «Ποιητική έκδοση», με έδρα αρχικά την οδό Αισχύλου 29 και στη συνέχεια στην οδό Μαιζώνος 30. Υπηρέτησε στρατιωτική θητεία και συμμετείχε στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, μετά το τέλος του οποίου ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Νομική Σχολή Αθηνών κι αποφοίτησε, ενώ από το 1923 και για τα επόμενα τριάντα πέντε χρόνια έως το 1957, άσκησε το δικηγορικό επάγγελμα. Το 1919 στην οδό Αισχύλου 29, εξέδωσε το δεκαπενθήμερο περιοδικό «Δελτίο» το οποίο, από τις 10 Μαΐου έως τις 10 Ιουλίου του ίδιου χρόνου, κυκλοφόρησε τέσσερα τεύχη, ενώ το 1920 έδωσε διάλεξη στο θέατρο «Κοτοπούλη», στην οποία μίλησε για τον Περικλή Γιαννόπουλο, στην επέτειο των δέκα χρόνων από την ηρωική και διδακτική έξοδο του από τα εγκόσμια.
Πήρε μέρος ως εκπρόσωπος της Ελλάδος στο Διεθνές Συνέδριο της Ειρήνης που έγινε το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου 1947, στην πολιτεία του Μέρυλαντ στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Ο Καρζής ήταν καλεσμένος της Οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου που έγινε υπό την αιγίδα του φιλανθρωπικού ιδρύματος Brethren Service Center και μίλησε με θέμα την «Παγκόσμια Ειρήνη» [3] [4].
Ανέβασε σε παγκόσμια πρώτη μεταφρασμένα αποσπάσματα από τις ραψωδίες «Ιλιάδα» και «Οδύσσεια» του Ομήρου, ενώ δική του παγκόσμια πρωτιά ήταν η σκηνοθεσία το 1939, του «Ίωνα» στο Ηρώδειο. Το 1945 ταξίδεψε στις Ηνωμένες πολιτείες όπου παρέμεινε για δύο χρόνια και το 1947, μετά την επάνοδο του στην Ελλάδα, οργάνωσε το «Θερινό Πανηγύρι Διονύσου» στο «Κοίλον», τον υπαίθριο χώρο του Φιλοπάππου, με τις παραστάσεις «Φοίνισσες», «Ίωνας» και «Προμηθέας». Πρωτοπαρουσίασε στην Ελλάδα το έργο «Η Ντίαρντρι των θλίψεων» του κλασσικού Ιρλανδού Τζον Μίλινγκτον Σινγκ, με το «Θυμελικό Θίασο» στο θέατρο «Κοτοπούλη/Rex» τη θεατρική σεζόν 1950-51. Το έργο παρουσιάστηκε σε μία μόνο παράσταση στις 28 Φεβρουαρίου 1951, για φιλανθρωπικούς σκοπούς με την Άννα Συνοδινού στον επώνυμο ρόλο. Το Σεπτέμβριο του 1951 παρουσίασε στο Ηρώδειο το έργο «Λυσιστράτη» με την Κυβέλη Ανδιανού στον ομώνυμο ρόλο, ενώ το 1958 παρουσίασε την «Ανδρομάχη», άπαιχτη, ακόμη και στην αρχαιότητα, τραγωδία του Ευριπίδη και το 1959 διοργάνωσε το «Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος» στο Ηρώδειο.
Το 1963, συμμετείχε στην κίνηση για την Ελληνική πνευματική αναγέννηση που οργάνωσε, με δική του έμπνευση και πρωτοβουλία ο Μάνος Φαλτάιτς, κηρύσσοντας το έτος Περικλή Γιαννόπουλου, σε συνεργασία με κορυφαίους εκπροσώπους της Ελληνικής διανοήσεως, μεταξύ τους ο εθνικιστής αρχιτέκτονας και ακαδημαϊκός Δημήτριος Πικιώνης, ο ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Λογοτεχνών, ποιητής Νίκος Σταμπολής, ο κοινοτιστής Κωνσταντίνος Καραβίδας και άλλοι.
Το Φεβρουάριο του 1964 στα πλαίσια του «Έτους Περικλέους Γιαννόπουλου», διοργανώθηκε από την Πανελλήνια Ένωση Αγωνιζομένων Νέων [Π.Ε.Α.Ν.], την οποία είχε ιδρύσει ο Μάνος Φαλτάιτς, φιλολογικό μνημόσυνο στον Άγιο Δημήτριο Λουμπαρδιάρη στην Πνύκα της Αθήνας, στο οποίο συμμετείχαν επιφανείς προσωπικότητες των Γραμμάτων και των Τεχνών, που υπέγραψαν διακήρυξη προς την ελληνική νεολαία, τονίζοντας την εθνική σημασία του έργου του Περικλή Γιαννόπουλου. Πρωτεργάτης ήταν ο Μάνος Φαλτάιτς και το κίνημα που είχε δημιουργήσει για την Ελληνική Πνευματική Αναγέννηση. Μεταξύ αυτών που παραβρέθηκαν και προσυπέγραψαν ήταν ο Λίνος Καρζής, ο Αρκάδιος, ο Δημήτρης Πικιώνης, η Έλλη Αλεξίου, ο Γιάννης Χατζηφώτης, ο ποιητής Νίκος Σταμπολής, ο κοινοτιστής Κωνσταντίνος Καραβίδας, ο Γιάννης Τσαρούχης και άλλοι.
«Θυμελικός Θίασος»
Το 1926 ίδρυσε τον καλλιτεχνικό σύνδεσμο «Αρχαίο Δράμα», ο οποίος σύμφωνα με τον τύπο της εποχής, έχει ως «....σκοπόν να καταρτίσει μόνιμο θίασο και χορό προς αποκλειστική αναβίβασιν αρχαίων τραγωδιών και κωμωδιών. Η πρώτη εμφάνιση συνδέσμου τούτου θα γίνει την τελευταίων Κυριακή του Σεπτεμβρίου (1931) με εναρκτήριο έργο τον Προμηθέα Δεσμώτη σε μετάφραση Ι. Γρυπάρη και μουσική Κ. Ψάχου...» [5] κι έδωσε την πρώτη του παράσταση στη Σφενδόνη του Παναθηναϊκού Σταδίου, με τις ευλογίες της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων, [Ε.Ο.Α.]. Το 1939 ο σύνδεσμος «Αρχαίο Δράμα», μετατράπηκε σε θεατρικό οργανισμό με το όνομα «Θυμελικός Θίασος», «...δια την αναβίωσην της αρχαίας τραγωδίας...», στον οποίο ήταν διευθυντής, σκηνοθέτης και χορογράφος, και με το θίασο του ανέβασε αρχαίες τραγωδίες στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού και στα αρχαία θέατρα Δελφών, Άργους και Σικυώνας. Θεωρούσε ότι οι αρχαίες τραγωδίες έπρεπε να ανεβαίνουν στο θέατρο όπως στον Ε' αιώνα, δηλαδή μόνο με άνδρες ηθοποιούς και με μάσκες, ενώ η σκηνοθετική του αντίληψη για την αναβίωση και την παρουσίαση του αρχαίου δράματος χαρακτηρίζεται από ακαδημαϊκό και μνημειακό χαρακτήρα. Ο «Θυμελικός Θίασος» ανακηρύχθηκε ως ημικρατικός οργανισμός με το όνομα «Θυμελικός Θίασος Λίνου Καρζή» με το Νόμο 759/46, που επικυρώθηκε με την 294/46 πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου.
Ως επικεφαλής του θεατρικού οργανισμού «Θυμελικός Θίασος», σκηνοθέτησε τα έργα,
- «Ομηρικές Ραψωδίες», σε μουσική Γ. Κωστάκη και αφηγητή τον Γιάννη Μπούρλο το 1933,
- «Φοίνισσες» & «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή το 1934,
- «Φοίνισσες» & «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή το 1938 στο Ηρώδειο
- «Ίων» το 1939,
- «Φοίνισσες», με τον ίδιο στον ρόλο του Τειρεσία, το 1941,
- «Πέρσες» το 1945,
- «Λυσιστράτη» με την Γεωργία Βασιλειάδου στον ομώνυμο ρόλο, το 1955 στους Δελφούς,
- «Προμηθέας Δεσμώτης», αρχαίο θέατρο Μεγαλοπόλεως κατά την διάρκεια των Παναρκαδικών Γιορτών το 1958,
- «Προμηθέας Δεσμώτης» & «Ίων», στο Ηρώδειο σε 19 παραστάσεις τους μήνες Μάιο και Ιούνιο του 1959,
- «Τραχίνιαι» το 1960.
«Εθνική Εταιρεία Λογοτεχνών»
Στις 24 Απριλίου 1948, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος προσκάλεσε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, στην οδό Πατησίων 47, λογοτέχνες της εποχής, με σκοπό να ιδρύσουν μία λογοτεχνική Εταιρία. Εκεί ο Λίνος Καρζής και μαζί του οι Αλκιβιάδης Γιαννόπουλος, Νίκος Προεστόπουλος, Γ. Φουσάρας και Γιάννης Χατζίνης, ανέλαβαν να φροντίσουν για τη σύνταξη και την έγκριση από το Πρωτοδικείο Αθηνών του Καταστατικού του σωματείου που αρχικά έφερε τον τίτλο «Ελληνική Εταιρία Λογοτεχνών», το οποίο αργότερα μετονομάσθηκε σε «Εθνική Εταιρεία των Ελλήνων Λογοτεχνών».
Ο Λίνος Καρζής περιλαμβάνεται [6] μεταξύ των λογοτεχνών που στις αρχές Ιουνίου 1948 αφού αρχικά παραιτήθηκαν οι Ιωάννης Μ. Παναγιωτόπουλος, Κωνσταντίνος Ουράνης, Άγγελος Τερζάκης και Πέτρος Χάρης, αποχώρησαν από την «Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών» και δημιούργησαν στις 20 Ιουνίου 1948 την «Εθνική Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών». Οι λογοτέχνες αυτοί εξέδωσαν ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε την 1η Ιουλίου 1948 στο περιοδικό «Νέα Εστία», με την οποία καταδίκαζαν την κομμουνιστική ένοπλη εξέγερση στην Ελλάδα λέγοντας, «...[...] Οι υπογραφόμενοι λογοτέχνες διακηρύσσουν πως η ανταρσία, που σήμερα αιματοκυλίζει τον τόπο, είναι ένας αντεθνικός αγώνας που υποδαυλίζεται από ξένους και από τους ίδιους ξένους συντηρείται. Κάθε αληθινός Έλληνας (sic) έχει χρέος να πάρει απέναντί της αυτή τη σαφή στάση. Πράξεις σαν το παιδομάζωμα, την αρπαγή γυναικών και το σταύρωμα των ιερωμένων, βρίσκεται σε βαθιάν αντίθεση με τις ευγενικές παραδόσεις της φυλής μας . [...]...».
Συνυπέγραψαν μεταξύ άλλων και οι Τάσος Αθανασιάδης, Λουκής Ακρίτας, Άρης Δικταίος, Άγγελος Δόξας, Χρήστος Ζαλοκώστας, Γεώργιος Θεοτοκάς, Άλκης Θρύλος, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Μίτια Καραγάτσης, Ανδρέας Καραντώνης, Στράτης Μυριβήλης, Κούλης Αλέπης, Μιχάλης Περάνθης, Μιχάλης Δ. Στασινόπουλος και Γιάννης Χατζίνης.
Δελφικές γιορτές
Η προσπάθεια του να συμμετάσχει στις «Δελφικές Γιορτές» που διοργάνωναν για πρώτη φορά στις 8 και 9 Μαΐου 1927 και δεύτερη το 1930, ο Άγγελος και η Εύα Σικελιανού, τον οδήγησαν σε διαμάχη μαζί τους, καθώς ο ίδιος υποστήριζε ότι είχε την αρχική ιδέα για τις Γιορτές και ότι στην παράσταση «Ικέτιδες», συνεργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη, κάτι το οποίο δεν επιβεβαίωνε η Εύα Σικελιανού. Ο Καρζής με επιστολή του που δημοσιεύθηκε σε εφημερίδα της εποχής [7], έκανε γνωστό ότι η ιδέα για την αντικατάσταση της ορχήστρας με τους αυλούς για την μουσική της παραστάσεως ήταν αποκλειστικά δική του συνεισφορά.
Συμμετείχε με το «Θυμελικό Θίασο» στις «Δελφικές γιορτές» που διοργάνωναν στους Δελφούς ο Άγγελος Σικελιανός και η σύζυγος του, όμως ήταν μεταξύ εκείνων που υποστήριζαν ότι η Αθήνα είναι ο κατάλληλος τόπος διεξαγωγής τους, καθώς ο κόσμος που θα τις παρακολουθούσε θα ήταν περισσότερος. Συνέχισε και μετά το Σικελιανό, με τη σύμφωνη γνώμη της Εύας Πάλμερ να προωθεί τη «Δελφική Ιδέα» παρά τις αντίξοες συνθήκες κι οργάνωσε τις «Δελφικές γιορτές», τις οποίες προσπάθησε να καθιερώσει σε παγκόσμια κλίμακα. Το Μάιο του 1952 γιόρτασε τα εικοσιπεντάχρονα από την έναρξη των «Δελφικών Γιορτών» κι οργάνωσε τις «Α' Δελφικές Εορτές» του «Θυμελικού Θιάσου», με ελληνική συμμετοχή τον ηθοποιό Μάνο Κατράκη στο ρόλο του Προμηθέα, ενώ συμμετείχαν ακόμη, τρεις κορυφαίοι ξένοι ηθοποιοί, ο Νορβηγός Χανς Γιάκομπ Νίλσεν, ο Ελβετός Άλφρεντ Λώρεν και ο Γαλλοκαναδός Νόρμαν Λόραντ, που έπαιξαν στις αντίστοιχες γλώσσες το έργο «Προμηθέας Δεσμώτης» [8], με κορυφαίες του χορού, εναλλάξ, την Αγλλίδα λαίδη Μαντελέιν Λύττον και την Ελληνίδα Μαλένα Ανουσάκη. Το 1955 διοργάνωσε τις «Β' Δελφικές Γιορτές» του «Θυμελικού Θιάσου» με το έργο «Επτά επί θήβαις» του Αισχύλου στους Δελφούς, ενώ το 1958 διοργάνωσε στον ίδιο χώρο, τις «Γ' Δελφικές Γιορτές» του θιάσου του. Η προσπάθεια του σχετικά με τις «Δελφικές γιορτές», απέτυχε και κανένας πολιτειακός και πολιτιστικός φορέας δεν βοήθησε, καθώς ούτε το ελληνικό κράτος, ούτε ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού [Ε.Ο.Τ.], ούτε όμως και η «Ουνέσκο», παρότι υπήρχε σχετική απόφαση για τη δημιουργία του Διεθνούς Δελφικού Φεστιβάλ.
Το τέλος του
Έζησε κατάκοιτος τα τελευταία χρόνια της ζωής του, μαζί με την επίσης άρρωστη σύζυγο του. Λίγο καιρό μετά το θάνατο του συγκεκριμένα στις 6 Ιουλίου 1978, το αρχειακό υλικό και τα αναμνηστικά του θεατρικού οργανισμού «Θυμελικός Θίασος», βεστιάριο, μάσκες, προσωπικά ενθυμήματα και το γραφείο του Λίνου Καρζή, παραχωρήθηκαν με πρωτοβουλία της συνεργάτιδας του Ελένης Σοφρά, στο Υπουργείο Πολιτισμού και μεταφέρθηκαν στο Θεατρικό Μουσείο, για να εκτεθούν σε ειδικό χώρο αφιερωμένο στο Λίνο Καρζή. Μετά το θάνατο του οι καλλιτέχνες που συμμετείχαν στο θεατρικό οργανισμό «Θυμελικός Θίασος», δημιούργησαν την ομάδα «Θυμελιακοί καλλιτέχνες» σε μια προσπάθεια να συνεχίσουν τη δράση και το έργο του.
Εργογραφία
Δημοσίευσε ποιητικές συλλογές, πεζά έργα, πάρα πολλές μελέτες και θεατρικές κριτικές σε εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά. Συνήθιζε να γράφει τη χρονολογία της εκδόσεως των ποιητικών του συλλογών με τον αρχαίο ελληνικό τρόπο αριθμήσεως και δεν χρησιμοποιούσε αριθμούς. Εκτύπωνε τα έργα του σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων και τα μοίραζε σε ελάχιστους φίλους του.
Ποιητικές συλλογές
Έγραψε αρκετές ποιητικές συλλογές, κυριότερες από τις οποίες είναι,
- «Συμφωνίες» το 1912, 16σέλιδη μικρού σχήματος συλλογή ποιημάτων που κυκλοφόρησε στην τελευταία τάξη του Γυμνασίου, με το ψευδώνυμο «Λίνος Άττις».
- «Προλεγόμενα» το 1916,
- «Νάρθηκας ζωής» το 1917,
- «Αρχικός»,
-
- «Προοίμια» το 1943, συμπληρωμένη έκδοση στη συλλογή «Προλεγόμενα», εκδόθηκε σε μικρό σχήμα, σελίδες 77, σε 500 αριθμημένα αντίτυπα,
- «Νάρθηκας» το 1945, συμπληρωμένη έκδοση στη συλλογή «Νάρθηκας ζωής»,
- «Η νύχτα των Προφητών»-«Ζωφόρος» το 1959,
- «Οι θυγατέρες της Γης μας» το 1960,
- «Ελευθερώ», σελίδες 129, το 1967.
Μελετήματα
- «Το ξύπνημα στην αγκαλιά των Θεών» το 1934, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Νέα Εστία» στις 15 Οκτωβρίου 1934,
- «Το αρχαίον αττικόν θέατρον», σειρά τριών άρθρων του που δημοσιεύθηκαν στις 28-29-30 Ιουνίου 1949 στην αθηναϊκή εφημερίδα «Η Καθημερινή»,
- «Ζει ο τρισχιλιόχρονος Θεός» [9] το 1965, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Νέα Εστία» την 1η Δεκεμβρίου 1965,
- «Δύο κοσμογονικοί άθλοι» το 1970,
-
- «Α' Το γεγονός της φιλοσοφίας Σπύρου Κυριαζόπουλου»,
- «Β' Η αττική ολοκλήρωση του ανθρώπου»,
- «Ουίλιαμ Σαίξπηρ-Εποπτική ματιά στο έργο του» το 1974.
Μεταφράσεις
Μετέφρασε τις τραγωδίες και κωμωδίες
- «Πέρσες» και
- «Προμηθέας Δεσμώτης» του Αισχύλου,
- «Τραχίνιες» του Σοφοκλή,
- «Μήδεια»,
- «Ορέστης»,
- «Βάκχες» και
- «Κύκλωπας» του Ευριπίδη
- «Λυσιστράτη» του Αριστοφάνη.
Μεταθανάτιες εκδόσεις
Έχουν επανεκδοθεί τα έργα του
- «Προμαντέματα» το 1994, εκδόσεις «Ελεύθερη Σκέψις»,
- «Οι Έλληνες πλάθουν το νέο τους μύθο» το 1995, δοκίμιο, από τις εκδόσεις «Πελασγός», με εισαγωγικό πρόλογο από το συγγραφέα Δημήτριο Λαζογιώργο-Ελληνικό.
Το έργο, που περιλαμβάνει μια ιδιαίτερη αναφορά στον Ελληνικό κοινοτισμό, τυπώθηκε για πρώτη φορά το 1947 στη Νέα Υόρκη σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, ελάχιστα από τα οποία ήρθαν στην Ελλάδα.
- «Εστίες Ελληνικού Ζωισμού και η σικελιανική δελφική ιδέα» [10] το 1952, επανέκδοση το 1997 από τις εκδόσεις «Πελασγός» του Γιάννη Γιαννάκενα.
Όπως γράφει ο Δημήτριος Λαζογιώργος-Ελληνικός, με την μελέτη του αυτή ο Λίνος Καρζής διακηρύσσει πώς «....έγινε επιτακτική η ανάγκη σοβαρής έρευνας του εαυτού μας, για να καθοριστούν οι αιτίες της αδυναμίας μας, ώστε να σταθούμε κάπου στερεά και να δημιουργήσουμε...».
Ανέκδοτα έργα [11]
- «Ανθοφορίες και Μαρασμοί του ζωικού αγαθού»,
- «Διόνυσος ο Θυμελικός», μελέτη για τις ρίζες και την εξέλιξη του αρχαιοελληνικού πολιτισμού,
- «Εναγώνιος γοτθισμός», μελέτη για τις ρίζες και την εξέλιξη του δυτικού πολιτισμού,
- «Θαλλοί», ημιτελές έργο, αφιερωμένο στον Περικλή Γιαννόπουλο.
Οι ιδέες του
Εισήγαγε στη μετάφραση του αρχαίου δράματος την καινοτομία της προσηλώσεως στα αρχαία μέτρα των χορικών με την απόδοση τους στην νεοελληνική. Στο περιοδικό Δελτίο, διακήρυξε τις ιδέες του, την επιστροφή στις ρίζες του ελληνισμού, τη σύνδεση του αρχαίου ελληνικού πνεύματος με την λαϊκή και βυζαντινή παράδοση και την χριστιανική ηθική και φιλοσοφία. Θεωρούσε ότι «...ο Ελληνισμός κι ο Χριστιανισμός είναι τα ιδεωδέστερα πνευματικά αγαθά του πλανήτη μας...{...}... γι' αυτό άλλωστε έχουν και κοινό μύθο -το μύθο του Θεανθρώπου, του ανθρώπου που μετουσιώνεται σε Θεό...». Ήταν βαθιά Ελληνολάτρης και όπως διακήρυσσε ο Μενοικέας ο γιος του Κρέοντα, κατά τη διδασκαλία του Καρζή, «...αν η πατρίδα μου πρόκειται να σωθεί, ολοπρόθυμα θυσιάζομαι γι' αυτήν...». Ο Γιάννης Σιδέρης, κορυφαίος κριτικός του ελληνικού θεάτρου, τον χαρακτήρισε «...κορυφαίο ιεροφάντη της αρχαίας τραγωδίας στον καιρό μας...».
Εμπνεύστηκε κι επηρεάστηκε από τον ελληνοκεντρισμό του Περικλή Γιαννόπουλου, όπως και οι Κωστής Παλαμάς, Άγγελος Σικελιανός, Μιλτιάδης Μαλακάσης, Μυρτιώτισσα, Γιώργος Σεφέρης, Οδυσσέας Ελύτης, Δημήτρης Πικιώνης, Φώτης Κόντογλου και άλλοι. Στα πλαίσια των καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων του περιοδικού «Οι Νέοι», το οποίο διοργάνωσε σειρά διαλέξεων στις οποίες ο Λίνος Καρζής μίλησε για τον Περικλή Γιαννόπουλο, ενώ ο Κλέων Παράσχος μίλησε για τον Μπωντλαίρ, ο Τέλος Άγρας για τον Ζαν Μορεάς, ο Φάνης Μιχαλόπουλος για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη και ο Γιάννης Μηλιάδης για τον Ιωάννη Γρυπάρη. Δίδασκε αρχαία ελληνική τραγωδία, στους φυσικούς της χώρους και πίστευε στην συμβολική μονάχα ερμηνεία των μύθων περί θεών.
Το καταστάλαγμα των απόψεων του για την Ελλάδα, τον Ελληνισμό την Ελληνική γλώσσα και τους Έλληνες στην καταγραμμένη άποψη του, «...Είναι επιτακτική ανάγκη...{...}... σ΄όποιον έχει πείρα αιώνων να μιλάει την γλώσσα της ανίκητης πραγματικότητος. Οι Έλληνες δημιουργοί πολιτισμών, που πάνω τους σωριάστηκε επί αιώνες το μίσος του ανθρώπου, κρατάν στα κύτταρα τους κληρονομική γνώση. Έχουν αποκτήσει κάποιο πνευματικό και κριτικόν ένστικτο. Και πρέπει να τολμούν λέγοντας τις πικρές αλήθειες. Η υπόστασις τους εξαρτάται από την γνώση αυτών των αληθειών. Γιατί πρώτους αυτούς ο όλεθρος θα κτυπήσει...{...}...», επιβεβαιώθηκε με τραγικό τρόπο στις αρχές του 21ου αιώνα.
Βιβλιογραφία
- «Λίνος Καρζής ο άνθρωπος και το έργο του», Ελένη Σοφρά, Αθήνα Μάρτιος 1978, σελίδες 70,
- «Λίνος Καρζής δεκατέσσερα χρόνια από το θάνατο του», Ελένη Σοφρά, εκδόσεις «Ιωλκός», 1992.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου