ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΣΤΟΝ ΕΥΞΕΙΝΟ ΠΟΝΤΟ...ΕΚΕΙ ΕΛΛΕΝΟΙ ΕΠΕΘΑΝΑΝ

«Αν εξεράθη το κλαδί, πάντα χλωρή ειν’ η ρίζα»

Αριστοτέλης Βαλαωρίτης.

Του Δημητρίου Νατσιού
δασκάλου Κιλκίς

Γενάρης του 1952, πέρα από τον Άγιο Νικόλαο και πάνω στους πρόποδες του Πάικου βρέθηκε μισοφαγωμένη από άγρια θηρία του βουνού η ενενηντάχρονη γριούλα Παλάσα Παχατουρίδου. Κανένας συγχωριανός της δεν παραξενεύτηκε. Γνώριζαν καλά το δράμα της μεγαλοκυράς από την Χαμενία του Καρς πάνω στον Καύκασο. Η δύστυχη έχασε δέκα γιους λεβέντες και τον άνδρα της στην Μικρασιατική Καταστροφή. Τελευταία είχε χάσει και το μυαλό της. Αναζητούσε κάθε μέρα να βρει το δρόμο για την μεγάλη επιστροφή στην “πατρίδα”. Εκείνο το βράδυ έψαχνε το δρόμο για την γη που ήταν σπαρμένη με τα κόκαλα των παιδιών της…

8 Απριλίου 1921, ο βουλευτής Κ. Φίλανδρος μιλώντας στην ελληνική Βουλή για την Γενοκτονία αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής: “Αι γραίαι και οι γέροντες διεσκορπίζοντο τότε εις τας ερήμους, όπου γυμνοί, άστεγοι και νήστεις σωρηδόν απέθνησκον. Αλλά και οσάκις την μακράν πεζοπορίαν διεδέχετο η διά του σιδηροδρόμου μεταβίβασις των ειλώτων, εξετυλίσσοντο σκηναί φρικτοτέρας τραγωδίας. Εσταμάτα το τραίνον μέσα εις την έρημον, διά να ριφθώσιν απροστάτευτα τα δυστυχή εκείνα πλάσματα εις την διάκρισιν των αγρίων θηρίων και των ανθρωπόμορφων θηρίων. Δυστυχής μητέρα, εστoιβαγμένη μετ’ άλλων γυναικών εντός σκευοφόρου βαγονίου, βλέπουσα κινδυνεύον το τέκνο της από ασφυξίαν, ετόλμησε να ζητήσει βοήθεια. Παρευθύς Τούρκος χωροφύλαξ αρπάσας από την αγκάλην της μητρός το τέκνον της το εξεσφενδόνισεν εκ του παραθύρου εις το κενόν, ενώ το τραίνο εξηκολούθει τρέχον εις την απέραντην έρημον! Άλλαι μητέρες ευρέθησαν παγωμέναι εις τα χιονισμένα όρη με τα δυστυχή μικρά των κρεμασμένα από ξηρούς μαστούς!…”.

Ο θάνατος της άμοιρης γριούλας, στο χιονισμένο Πάικο και οι θάνατοι εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων και Ελληνίδων του Πόντου έχουν ένα κοινό στοιχείο. Ήταν απόρροια του “λευκού θανάτου”. Τραγική μοίρα επεφύλαξε στην χαρακομένη κυρά-Παλάσα θάνατο σαν αυτόν που γνώρισαν τα παιδιά της. Ο θάνατος φέρνει μια και μόνη ονομασία. Οι Τούρκοι όμως του έβαλαν επίθετο, τον έφεραν στα μέτρα τους, επινόησαν ένα νέο είδος θανάτου. “λευκός θάνατος”. Τι είναι ο “λευκός θάνατος;”. “Είναι η γενοκτονία αλά τούρκα, είναι βουβή, πονηρή, ανατολίτικη” γράφει στο βιβλίο του “Γενοκτονία στον Εύξεινο Πόντο” ο καθηγητής Π. Ενεπεκίδης. “Οι καλούμενες εκτοπίσεις, εξορίες των κατοίκων ολόκληρων χωριών, οι εξοντωτικές εκείνες οδοιπορίες μέσα στο χιόνι των γυναικοπαίδων και των γερόντων -οι άνδρες βρίσκονται ήδη στα τάγματα εργασίας ή στο στρατό- δεν οδηγούν φυσικά σε κανένα Άουσβιτς με τους διαβολικά οργανωμένους μηχανισμούς της φυσικής εξόντωσης του ανθρώπου- όχι! Ήταν όμως ένα Άουσβιτς εν ροή, οι άνθρωποι πέθαιναν καθ’ οδόν, δεν περπατούσαν για να φτάσουν κάπου· όχι, περπατούσαν για να πεθάνουν από τις κακουχίες, την παγωνιά, την πείνα, τον εξευτελισμό του ανθρώπινου. Αυτό ήταν το διαβολικό σύστημα, πονηρά οργανωμένο. Δεν υπήρχε στο τέρμα κανένα Άουσβιτς, γιατί για τους περισσότερους δεν υπήρχε τέρμα. Το ταξίδι προς τον θάνατο ήταν ο θάνατος, όχι το τέρμα του ταξιδιού”.

Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων, η 19η Μαΐου κάθε έτους. Στις 24 Φεβρουαρίου του 1994 έληξε η ντροπή, το όνειδος του νεοελληνικού κράτους που αρνούνταν για δεκαετίες ολόκληρες να επιτελέσει το ελάχιστο καθήκον του απέναντι στα εκατομμύρια των νεκρών. Αναγνωρίζεται ομόφωνα από την ελληνική Βουλή η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου.

Η Γενοκτονία των Ποντίων και των Ελλήνων της Μικράς Ασίας δεν άρχισε το 1916 ή το 1913. Το απάνθρωπο φαινόμενο της Γενοκτονίας αιώνες τώρα, χαρακτηρίζει την πολιτική των εκάστοτε τουρκικών ή οθωμανικών κυβερνήσεων. Από την ήττα στο Ματζικέρτ (1071) ως την πτώση της Αυτοκρατορίας των Μεγάλων Κομνηνών της Τραπεζούντας (1461), από την εποχή του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (1915) ως την Συνθήκη της Λωζάνης (1923) και από τους βανδαλισμούς του 1955 στην Πόλη ως την εισβολή στην Κύπρο (1974) ένας ήταν και είναι ο στρατηγικός στόχος της Τουρκίας: η εξόντωση του Ελληνισμού.

Ήδη από το 1908 οι λεγόμενοι Νεότουρκοι, οι αιμοσταγείς Εμβέρ πασάς, ο Ταλαάτ, ο δρ. Σακίρ, ο δρ. Ναζί, ο Νουρεντίν, ο σφαγέας της Σμύρνης και του εθνομάρτυρα Μητροπολίτη της Χρυσόστομου είχαν πάρει την απόφαση να εξοντώσουν τον Ελληνισμό της Μ. Ασίας.

“Θα σας κόψουμε τα κεφάλια, θα σας εξαφανίσουμε. Ή εμείς θα επιζήσουμε ή εσείς” δήλωνε ο Τούρκος πρωθυπουργός Σεφκέτ πασάς, τον Ιούλιο του 1909, στον μεγάλο πατριάρχη του Γένους, Ιωακείμ τον Γ’. Οι Γερμανοί, που πολλοί υποστηρίζουν πως ήταν οι ηθικοί αυτουργοί των εγκλημάτων, έβλεπαν τους Έλληνες και τους Αρμενίους ως φραγμό, εμπόδιο στα σχέδιά τους για οικονομική διείσδυση στην Ανατολή. Ο καθοδηγητής των Τούρκων στρατηγός Λίμαν Φον Σάντερς υποστήριζε τα εξής: “η Τουρκία δεν έχει ουδεμίαν ασφάλειαν ούτε δύναται να οργανωθεί ελευθέρως εις το μέλλον, λόγω της παρουσίας των Ελλήνων”. (“Πώς η Γερμανία κατέστρεψε τον Ελληνισμό της Μ. Ασίας”, Μ. Ροδά, εκδ. “Παρουσία”. Το βιβλίο γράφτηκε το 1916 και επανατυπώθηκε). Για να μην προκληθεί αντίδραση στον “πολιτισμένο” κόσμο προτείνει, ως “τελική λύση”, τον λευκό θάνατο, τις ατέλειωτες οδοιπορίες. “Σας διαβεβαιώνω ότι οι παγωνιές και το κρύο του χειμώνα, οι βροχές και η μεγάλη υγρασία, ο ήλιος και η τρομερή ζέστη του καλοκαιριού, οι αρρώστιες του εξανθηματικού τύφου και της χολέρας, οι κακουχίες και η ασιτία, θα φέρουν το ίδιο αποτέλεσμα, με τις σφαγές που λογαριάζετε να κάνετε εσείς”, δήλωνε στους Τούρκους ο Σάντερς. Από την στιγμή εκείνη (1914) ο Ελληνισμός δεν υπήρχε. Εκμεταλλευόμενοι και τον ρωσοτουρκικό πόλεμο οι Τούρκοι διατάζουν για δήθεν λόγους ασφαλείας την μεταφορά των χριστιανών του Πόντου στα ενδότερα. Αρχίζει πλέον απροκάλυπτα η εξόντωση. Οι άνδρες δολοφονούνται στα διαβόητα “Αμελέ Ταμπουρού”, στα τάγματα θανάτου και τα γυναικόπαιδα με την διαδικασία του “λευκού θανάτου”. 353.000 Πόντιοι πεθαίνουν από φρικτό θάνατο. Εκατοντάδες χιλιάδες οι μάρτυρες των μαρτυρίων του Ποντιακού Ελληνισμού. Αδυνατεί ο ανθρώπινος νους να συλλάβει την φρίκη.

Ελάχιστα μόνο μπορούν να αναφερθούν στο παρόν αφιέρωμα. Θα περιοριστούμε σ’ ένα αποτρόπαιο συμβάν στον Πόντο, χαρακτηριστικό της τουρκικής θηριωδίας. Δέκα αποστολές νεών παλληκαριών έγιναν από την Αμισό στα νότια, το καλοκαίρι του 1919. Κάθε αποστολή ακολουθούσε το ρεύμα ενός φαραγγιού, που μέχρι σήμερα λέγεται ΣΕΫΤΑΝ ΝΤΕΡΕΣΙ δηλ. το φαράγγι του διαβόλου. Ήταν τα χρόνια εκείνα, ο δρόμος που οδηγούσε νότια προς την Σεβάστεια. Είκοσι χιλιόμετρα νοτιότερα από την Αμισό, εκεί στο Σεϋτάν Ντερεσί κρυμμένοι καραδοκούσαν οι Τσέτες. Μόλις έφτανε η αποστολή, έπεφταν σαν λυσασμένοι λύκοι πάνω στους ανύποπτους και ταλαιπωρημένους εξορίστους, για να τους κατασφάξουν. Οι συνοδοί χωροφύλακες πρόσεχαν μήπως ξεφύγει κανείς. Μέσα στον πανικό και τους αλαλαγμούς, ελάχιστοι κατόρθωσαν να γλιτώσουν, τρέχοντας προς τα βουνά. Αυτοί διέσχισαν, σαν ζητιάνοι, όλη την Ανατολή και έφτασαν στην Μερσίνα, στα νότια της Τουρκίας, απ’ όπου έφυγαν στην Ελλάδα, για να είναι μάρτυρες, του τι έγινε τη χρονιά εκείνη, στο φαράγγι του διαβόλου.

Ο Τοπάλ Οσμάν, ο πρώην αρχιχαμάλης του λιμανιού της Κερασούντας, ανέλαβε με τους Τσέτες του, ν’ αλλάξει δημογραφικά τον Πόντο, δηλαδή να εξαφανίσει το ελληνικό στοιχείο. Λήστευε, λεηλατούσε, σκότωνε και έκαιγε χωριά ολάκερα, με σκοπό να αναγκάσει τους υπολοίπους να φύγουν.

Στο Παρίσι οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφάσιζαν την κατάργηση και την διάλυση του πιο βάρβαρου κράτους της Ευρώπης και την δημιουργία ανεξαρτήτων κρατών, από τους γηγενείς, εκ της αρχαιότητος, κατοίκους της περιοχής. Ένα από τα προβλεπόμενα κράτη ήταν και η Δημοκρατία του Ανεξαρτήτου Πόντου. (Πρωτοτάστησε σ’ αυτό ο ηρωικός Μητροπολίτης Τραπεζούντας και μετέπειτα αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρύσανθος). Ο Τοπάλ Οσμάν και τα σχέδια της λευκής σφαγής, σκοπό και στόχο είχαν, να μειώσουν τον ελληνικό πληθυσμό της περιοχής. Εάν γινόταν ειρήνη και έρχονταν επιτροπές για την καταμέτρηση του πληθυσμού, να μην βρεθούν Έλληνες.

Και σαν να μη έφταναν αυτά, το εγκληματικό κεμαλικό καθεστώς, που δήθεν ανέλαβε να μεταρρυθμίσει την χώρα και να επιφέρει την ειρήνη στους λαούς της περιοχής, οργάνωσε τα έκτακτα στρατοδικεία στην Αμάσεια, το 1921, για να προσδώσει νομιμοφάνεια στο έγκλημα, που είχε ήδη συντελεσθεί. Μάζεψε εκεί στην Αμάσεια και στοίβαξε στο κτίριο του Τιμαρχανέ, δηλαδή μέσα στο τρελλοκομείο της Αμάσειας, όλο το άνθος του Ποντιακού Ελληνισμού, προκειμένου δήθεν να το δικάσει.

Η Αμάσεια, μια από τις ωραιότερες πόλεις του κόσμου, με μοναδικό στον κόσμο προνόμιο φυσικής οχύρωσης, η πατρίδα του μεγαλύτερου γεωγράφου της αρχαιότητας, του Στράβωνας, είχε επιλεγεί για τον επίλογο του εγκλήματος.

Η κατηγορία για όλους τους παρόντες και ερήμην απόντες κατηγορουμένους, ήταν ότι: “Όλοι μαζί και ο καθείς χωριστά, προσπάθησαν να ιδρύσουν ανεξάρτητο κράτος, αποσπώντας μέγα μέρος από την Αυτοκρατορία και συγκεκριμένα, από τα ρωσικά σύνορα μέχρι την Σινώπη”. Η δίκη γινόταν στο κτίριο της Γαλλικής Σχολής της Αμάσειας. Δικαστής του λεγόμενου Δικαστηρίου Ανεξαρτησίας (ΙΣΤΙΚΛΑΡ ΜΟΥΧΑΚΕΜΕΣΙ), ορίστηκε ο δικηγόρος από την Μπάφρα, Καβατζέ Ζατέ Εμίν Μπέης, που ήταν πριν βουλευτής Αμισού. Ήταν ένας άνθρωπος σαράντα χρόνων, μετρίου αναστήματος, αιμοχαρής, μοχθηρός, ανθρωπόμορφο τέρας. Παραβίασε κάθε έννοια δικαιοσύνης. Ξεφώνιζε ονόματα, έβριζε, απολογούνταν ο ίδιος από μόνος του για λογαριασμό των κατηγορουμένων και σημείωνε δίπλα στο κάθε όνομα την ποινή, που ήταν ο θάνατος. Η δίκη έγινε τον Σεπτέμβριο του 1921. Τέτοιο μίσος είχε, που κατά λάθος δίκασε εις θάνατον και τον επίσκοπο Πάφρας-Ζήλων Ευθύμιο Αγριτέλλη, ο οποίος όμως είχε ήδη πεθάνει τον Μάιο στις φυλακές Αμασείας. Δηλαδή δίκασε και νεκρούς ακόμη. Πολλοί δικάστηκαν ερήμην, γιατί είχαν προλάβει και ήσαν εκτός Τουρκίας. 69 όμως άτομα κρεμάστηκαν στην κεντρική πλατεία της Αμασείας. Οι βαρυποινίτες ήρθαν στην Ελλάδα, μετά το 1924 με την Ανταλλαγή και αυτοί είναι οι μάρτυρες, για όσα έγιναν στην φυλακή και στο δικαστήριο την χρονιά εκείνη. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1921, Κυριακή πρωί, οι μελλοθάνατοι έκαμαν την Θεία Λειτουργία και τη δική τους νεκρώσιμη ακολουθία. Ήξεραν ότι θα τους έθαβαν σαν τα ζώα.

Η απόφαση βγήκε στις 7 Σεπτεμβρίου 1921, ώρα 4 το απόγευμα. Όλοι οι κατάδικοι φώναζαν ΑΣ ΚΟΛΣΟΥΝ ΑΤΑΛΕΤΙΝΙΖΕ, δηλ. συγχαρητήρια στη δικαιοσύνη σας. Ο μόνος που μπόρεσε να μιλήσει ήταν ο νεαρός δημοσιογράφος από την Τραπεζούντα, ο Νίκος Καπετανίδης. Ο Εμίν Μπέης τον άφησε να μιλήσει, γιατί νόμισε ότι μετάνιωσε και ήθελε να τον ξεφτιλίσει. “Εγώ κύριε Πρόεδρε” είπε με φωνή σταθερή, “δεν αγωνίστηκα ποτέ για Ανεξάρτητο Πόντο. Εγώ μια ζωή αγωνίστηκα για την Ένωση του Πόντου με την Ελλάδα”. Με κραυγές του στημένου ακροατηρίου, βγήκε κατακόκκινος από θυμό ο πρόεδρος Εμίν Μπέης από το δικαστήριο. Όταν το πρωί οδηγούσαν τους καταδικασθέντες στην πλατεία της Αμάσειας για κρέμασμα, έβαλαν επικεφαλής πρώτο στην πομπή τον αρχιμανδρίτη, γέροντα 70 ετών, Πλάτωνα Αϊβαζίδη (“αν υπάρχει κάποιος ένοχος, αυτός είμαι εγώ”, δήλωσε στους Τούρκους, προσπαθώντας να σώσει τους συγκαταδίκους του), και πάνω στο στήθος του, στο ράσο, καρφίτσωσαν την απόφαση.

Μια ομάδα από χαμάληδες, αλήτες και ανθρώπους του υποκόσμου αφέθηκαν ελεύθεροι να περιφέρονται κάτω από τα αιωρούμενα σώματα. Τα περιέπαιζαν, τα σκύλευαν, αφαιρούσαν παπούτσια και ρούχα. Τόσο απαίσιο ήταν το θέμα, που και Τούρκος αξιωματικός δεν άντεξε και τους έδιωξε με κλωτσιές λέγοντας: “Δεν τους φτάνει το κακό που έπαθαν”;

Θα πρέπει να αναφέρουμε και το γεγονός, ότι την άγρια εκείνη εποχή, τρεις γυναίκες από την Αμισό, πήραν την απόφαση να πάνε μόνες τους στην Αμάσεια, γιατί τις έτρωγε η αγωνία, για την τύχη των φυλακισμένων ανδρών τους. Αυτές ήσαν: Η γυναίκα του γιατρού Α. Χρυσαφίδη, του φαρμακοποιού Θεολ. Δημητριάδη και του μουσικοδιδασκάλου Διογένους. Όταν οι άμοιρες γυναίκες έφτασαν, με τη ναυλωμένη άμαξα, στην γέφυρα του Ίρη ποταμού, ήταν πια αργά. Από τη γέφυρα είδαν, απέναντι στην πλατεία, τα κρεμασμένα σώματα των ανδρών τους. Τραβούσαν τα μαλλιά τους, χτυπιόντουσαν και έκλαιγαν στο θέαμα του φριχτού θανάτου που βρήκε τους συζύγους τους. Δεν είχαν δικαίωμα να πάρουν τα πτώματα για ταφή, αλλά και ούτε να πλησιάσουν. Την ώρα που αλιτήριοι περιέπαιζαν τους νεκρούς, οι γυναίκες τους δεν είχαν δικαίωμα ούτε να τους αγγίξουν.Τους έθαψαν, όλους σωρηδόν, σε λάκο έξω από την Αμάσεια, χωρίς παπά και χωρίς λιβάνι.

Παρενθέτω στο σημείο αυτό μια συγκλονιστική επιστολή του Αλ. Ακριτίδη, έμπορου από την Τραπεζούντα, ενός από τα θύματα του Εμίν Μπέη. Είναι αποκαλυπτική του ήθους, της αρχοντιάς, του πολιτισμού που κόμιζαν οι άνθρωποι που κατοικούσαν στα «κείθε του Αιγαίου», στην καλλίγονο Ιωνία, στον ανδρειωμένο Πόντο. Ενώπιον του φρικτού και άδικου θανάτου ο Ρωμιός του Πόντου, δείχνει θαυμαστή καρτερία, φανερώνει μεγαλοψυχία, αρχοντιά, πίστη, φιλοπατρία, αγάπη μεγαλοπρεπή προς τους οικείους του. Όλη η επιστολή αποπνέει το άρωμα της πονεμένης Ρωμιοσύνης, που διατήρησε εν αιχμαλωσία, εν σκιά θανάτου, την πολιτισμική του αυτεπίγνωση

«1921 7βρ. 5 Κυριακή.
Γλυκυτάτη μου Κλειώ,
Σήμερον ετελέσθη εν τη φυλακή λειτουργία κα εκοινωνήσαμε όλοι περί τους 100 από διάφορα μέρη. Έχει αποφασισθεί ο διά κρεμάλας θάνατος. Αύριον θα πηγαίνουν οι 60, μεταξύ αυτών οι 5 Τραπεζούντιοι και θα γίνει ο δι’ αγχόνης θάνατος. Την Τρίτην δεν θα είμεθα εν ζωή, ο Θεός να μας αξιώσει τους ουρανούς και σε σας να δώσει ευλογίαν κα υπομονήν και άλλο κακόν να μην δοκιμάσετε. Όταν θα μάθετε το λυπηρόν γεγονός, να μη χαλάσετε τον κόσμον, να έχετε υπομονή. Τα παιδιά ας παίξουν κι ας χορέψουν. Ας σε βλέπω να κανονίσεις όλα όπως ξέρεις συ. Ο αγαπητός μου Θεόδωρος ας αναλαμβάνει πατρικά καθήκοντα και να μην αδικήσει κανένα από τα παιδιά, τον Γέργον να τελειώσει το σχολείον και να γίνει καλός πολίτης. Τον Γιάννην ας τον έχει μαζί του στη δουλειά. Από τα μικρά, τον Παναγιώτη να στείλεις στο σχολείον, την Βαλεντίνην να τη μάθεις ραπτικήν. Την Φωφών να μη χωρίζεσαι ενόζω ζεις. Εις τον Στάθιον τας ευχάς μου και την υποχρέωσιν όπως χωρίς αμοιβήν διεκπεραιώσει όλας τα οικογενειακάς μου υποθέσεις που θα του αναθέσητε. Ο παπα Συμεών ας με μνημονεύει ενόσω ζει. Να δώσεις 5 λίρες στην Φιλόπτωχον, 5 λίρες στην Μέριμναν, 5 λίρες στον Λυκαστή το σχολείον. Και ας με συγχωρέσουν όλοι οι αδερφοί μου, οι νυφάδες και όλοι οι συγγενείς και φίλοι. Αντίο, βαίνω προς τον πατέρα και συγχωρέσατέ μου.

Ο υμέτερος
Αλ. Γ. Ακριτίδης»

Τον σφαγέα 80.000 Ελλήνων του Πόντου, κατά διαταγή του Κεμάλ, τον ΤοπάΛ Οσμάν τον τιμούν οι Τούρκοι ως εθνικό τους ήρωα και ανήγειραν και ανδριάντα στην Κερασούντα, την πατρίδα του. Να αναφέρουμε στο σημείο αυτό πως ο Πόντος δεν έπεσε αμαχητί. Είναι άγνωστο, αποσιωπάται επιμελώς το έπος του “αντάρτικου του Πόντου”. Ο Γερμανός Καραβαγγέλης (ιδού ο ποιμήν ο καλός), μητροπολίτης Αμασείας-Αμισού, υπολογίζει τους αντάρτες σε 20.000. Οι τουρκικές πηγές μιλούν για 25.000. Ονόματα όπως καπετάν Ευκλείδης, ηγέτης των ανταρτών της Σάντας, ο ξακουστός καπετάνιος Ιστύλ αγάς (Στυλιανός Κοσμίδης) στην Σαμψούντα, οι οπλαρχηγοί Ιορδάνης Παπούλας, Βασίλης Ανθόπουλος (Βασίλ αγάς), Κώστας Επεσλής, Ιορδάνης Χασερής, ο περιλάλητος οπλαρχηγός Αντών πασάς που είχε το βασίλειό του στα βουνά της Πάφρας, όπου έδρασε μαζί με την σύζυγό του Πελαγία, είναι λίγα μόνο ονόματα απ’ αυτά που κοσμούν το Συναξάρι των ηρώων του Πόντου. (Αποκαλυπτικό για το θέμα αυτό το βιβλίο του Α. Ανθεμίδη “ Τα απελευθερωτικά στρατεύματα του Ποντιακού Ελληνισμού”, Θεσ/νίκη 1998). Ο αρχιτσέτης, Τοπάλ Οσμάν, το κτήνος, το δολοφονικό εργαλείο του Κεμάλ στον Πόντο, ποτέ δεν τόλμησε να συγκρουστεί με Πόντιους αντάρτες. Έβγαζε το μένος του στα γυναικόπαιδα και τους γέρους.
Αιωνία τους η μνήμη

 

https://www.antibaro.gr/article/34951

ΗΤΟ ΟΡΘΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 27ης ΜΑΪΟΥ 1453, Η ΑΠΟΦΡΑΣ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ (ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΤΗΣ Β’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Γ. ΚΑΛΑΜΑΤΙΑΝΟΥ, Θ. ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΥ, Ν. ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 1966)

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝ ΤΗ, ΑΓΙΑ, ΣΟΦΙΑ, ΤΕΛΕΤΗ

῾Η πληκτικωτέρα* σκηνή, ἐξ ὅσων τὰ χρονικὰ τῆς ὀρθοδόξου ῾Ελλάδος μνημονεύουσιν, ἔλαβε χώραν ἐντὸς τοῦ τεμένους* τῆς Ἁγίας Σοφίας, ὀλίγας ὥρας πρὶν ἤ τὸ γένος τῶν Γραικῶν* παραδοθῆ εἰς τὸ τετρακοσιετὲς μαρτύριον.

Ὁ βασιλεὺς δυσελπιστῶν* ἤδη περὶ σωτηρίας, ὅμως αποφασισμένος νὰ κυρώσῃ μὲ το ἴδιον του αἷμα τὴν μέλλουσαν τῆς ελληνικῆς φυλῆς ἐξαγόρασιν*, ἀφοῦ περιῆλθε τὰς ἐπάλξεις καὶ τὰ φρούρια καὶ ἐβεβαιώθη, ὅτί πάντα εἶχον ἐν τάξει, εἰσέρχεται εἰς τὴν ἐκκλησίαν συνοδευόμενος ἀπὸ πολλοὺς στρατηγοὺς καὶ ἱερεῖς, καὶ ἀναρίθμητον πλῆθος λαοῦ, φωνάζοντος τὸ «Κύριε ἐλέησον!».

Ἦτο ὄρθρος τῆς Κυριακῆς 27ης Μαΐου 1453, ἡ ἀποφράς* ἡμέρα τῶν Ἁγίων Πάντων.

Ὁ ἦχος τῶν κλαυθμῶν, ἡ βοὴ τῶν γυναικείων γογγυσμῶν καὶ αἱ φωναὶ τῶν παίδων κατεσκέπαζον τὰς δεήσεις τῶν διακόνων, οἵτινες, ἐνώπιον τῆς Ὡραίας Πύλης ἱστάμενοι, τὴν τελευταίαν ἤδη ἀνέπεμπον ἱκεσίαν ἐν τῇ μεγάλῃ Εκκλησίᾳ ὑπὲρ τοῦ καθυποτάξαι ὑπὸ τοὺς πόδας τῶν ὀρθοδόξων πάντα ἐχθρὸν καὶ πολέμιον .

Σύνολος* ἡ κύκλῳ σκηνὴ ἐνέπνεε λύπην, πένθος, μελαγχολίαν· αἱ καρδίαι πάντων ἦσαν καταπεπιεσμέναι, ὡσανεὶ ἐτελεῖτο ἡ νεκρώσιμος κηδεία ὁλοκλήρου γενεᾶς.

Ἡ ἐθιμοταξία ἐξέλιπεν˙ αἱ κοινωνικαὶ ἀνισότητες διεσκεδάσθησαν*, οἱ δημόται συγκεχυμένως ποιοῦσι μετανοίας μετὰ τῶν πατρικίων*, οἱ πένητες μετὰ τῶν ἀρχόντων καί, ὡς ἐπὶ τὸ χεῖλος τοῦ κοινοῦ τάφου, πολῖται μετὰ πολιτῶν ἀδιακρίτως συμπεριπτύσσονται*.

Καὶ αὐτὸς ὁ πάνσεπτος Ναός, τὸ σύμβολον τῆς πάλαι ποτὲ κραταιᾶς ὀρθοδοξίας, ἡ κατοικία τῶν αἰώνων, τοῦ χριστιανισμοῦ τὸ καύχημα, νῦν γεγυμνωμένος παντὸς πολυτίμου κοσμήματος καὶ ἀπεκδεδυμένος αὐτῶν ἔτι τῶν πρὸς τὴν μυσταγωγίαν ἀναγκαίων σκευῶν, ἀφώτιστος, ἀκαλλώπιστος, σκυθρωπός, εὐτελισμένος εἰκονίζει πιστῶς τὴν ταλαίπωρον Ἑλλάδα κατὰ τὸ δούλειον ἐκεῖνο στάδιον, ἐν ᾧ μετὰ παρέλευσιν ὀλίγων ὡρῶν γεγραμμένον ἦτο νὰ εἰσέλθῃ.

Ὅσῳ πλέον ἡ λειτουργία προχωρεῖ καὶ προσεγγίζει τὴν ἀπόλυσιν, τόσῳ μᾶλλον αὐξάνει ἡ βοὴ τοῦ κλαυθμοῦ καὶ ὁ κοπετός* τοῦ λαοῦ διπλασιάζεται.

Ἐφαίνετο ὅτι ἡ ζωὴ πάντων τῶν περιεστώτων* ἦτο περιωρισμένη μόνον ἐντὸς τῆς διαρκείας ἐκείνης τῆς Εὐχαριστίας, καὶ ὅτι ἑκάστη συλλαβὴ τῶν εὐχῶν ἐκείνων, πίπτουσα ἀπὸ τοῦ στόματος τῶν ἱερέων, ἦτο νέον βῆμα πρὸς τὴν προκειμένην ἄβυσσον.

Τονιζομένου τοῦ Κοινωνικοῦ*, αἰφνιδίως σχίζονται οἱ ὄχλοι, οι σωματοφύλακες ἀναμερίζονται, ὁ δὲ Κωνσταντῖνος περιβεβλημένος τὰ βασιλικὰ μέν ἀλλἀ φεῦ! πενιχρὰ καὶ τετριμμένα ἱμάτιά του, προβαίνει πρὸς τὸ Ἅγιον Βῆμα ἀσκεπής κατηφής* μετὰ τῶν ὀφθαλμῶν δεδακρυσμένων.

Οἱ στεναγμοὶ καταπαύονται ὁ θόρυβος σιγάζει· καθ’ ὅλον ἐκεῖνον τὸν ἀπέραντον Ναὸν δὲν ἀκούεται πάρεξ*ἡ φωνὴ τοῦ λειτουργοῦ, τοῦ προσκαλοῦντος τοὺς χριστιανούς, ἵνα με τὰ πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθωσιν.

Ὁ Αὐτοκράτωρ, νοερῶς ἐπὶ πολλὴν ὥραν προσεύχεται, Κύριος οἶδε τίνα λυτήριον* καὶ πατριωτικὴν προσευχήν˙ προσπίπτει τρὶς ἐνώπιον τῆς εἰκόνος τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ καὶ τῆς Θεομήτορος, ἀναχαιτίζων δι’ ἑνὸς σπασμωδικοῦ κινήματος τοῦ στόματος καὶ τῶν παρειῶν τοὺς λυγμούς, οἵτινες ἀπὸ καιροῦ εἰς καιρὸν ταραχωδῶς ἀναβαίνουσιν ἀπὸ τῆς καρδίας του, εἶτα δέ, στραφεὶς πρὸς τὸν λαόν, ἀναβοᾷ γεγωνυίᾳ* τῇ φωνῇ:

«Χριστιανοί, συγχωρήσατε τὰς ἁμαρτίας μου, καὶ ὁ Θεὸς ἂς συγχωρήσῃ τὰς ἰδικάς σας!».

Παραλαμβάνων δέ, ὡς ἔθος*, παρὰ τῶν χειρῶν τοῦ ἀρχιερέως τὰ Ἄχραντα Μυστήρια, μεταλαμβάνει αὐτῶν.

«Ἔσο συγχωρημένος!».

Καὶ τῷ ὄντι ἐσυγχωρήθησαν αἱ ἁμαρτίαι τῆς μεσαιωνικῆς μοναρχίας. Ἀπὸ τοῦ νῦν κυοφορεῖται* εἰς τὴν ἱστορίαν τῆς ῾Ελλάδος νέα βασιλεία, ἡ βασιλεία τῆς Ἀναγεννήσεως!

Μετὰ ταῦτα ὁ ἁγνισμένος, καὶ ὡς πρόβατον ἐπὶ σφαγὴν ἁγόμενος τοῦ μεσαίωνος ἔσχατος βασιλεύς, ἀποτεινόμενος πρὸς τοὺς παρευρισκομένους, παραινεῖ* αὐτοὺς νὰ συγκοινωνήσωσιν* ἅπαντες˙ πρῶτον νὰ συγκοινωνήσωσιν ἀδελφικῶς, καὶ ἔπειτα νὰ ἐνθυμηθῶσιν, «ὅτι ἤγγικεν ἡ ὥρα, ὅτε μέλλουσι ν᾽ἀγωνισθῶσι τὸν ὑπὲρ πάντων ἀγῶνα, καὶ ὅτι, ἐὰν δὲν εἶναι παρὰ Θεοῦ ὡρισμένοι νὰ σώσωσι διὰ θυσίας τὴν ἀγαπητὴν πατρίδα, τουλάχιστον ὀφείλουσι νὰ καταλείψωσιν εἰς τοὺς ἀπογόνους μνήμην ἀνδρείας καὶ ἀρετῆς τοιαύτην, οἵα εἶναι ἀναγκαία, ὅπως οὗτοι διαφυλάξωσιν ἐν τῇ ἐνδεχομένη δουλείᾳ τὴν πίστιν τῶν πατἐρων καὶ τὸν σεβασμὸν πρὸς τὸ παρελθόν».

Εἰς τούτους τοὺς λόγους τοὺς λυπηρούς, οἵτινες μυριάκις ἀπὸ στόματος εἰς στόμα ἐπαναλαμβανόμενοι ἀντηχοῦσιν εἰς τὴν Ἁγίαν Σοφίαν, ὡς ἡ τῆς Πατρίδος καὶ τῆς Πίστεως τελευταία διαθήκη, μετὰ πλείονος ἢ πρότερον ὁρμῆς, ἐκρηγνύονται* οἱ κλαυθμοὶ καὶ οἱ ὀδυρμοὶ τῶν προσερχομένων εἰς τὴν μετάληψιν.

Ἡ φωνὴ τῶν αἰτούντων συγχώρησιν δὲν ἀκούεται πλέον. « Ἐν δὲ τῆ ὥρᾳ λέγει ὁ Φρανζῆς συνοπτικῶς, τίς διηγήσεται τοὺς τότε κλαυθμοὺς καὶ θρήνους; Ἐὰν ἀπὸ ξύλου ἄνθρωπος ἢ πέτρας ἦν, οὐκ ἠδύνατο μὴ θρηνῆσαι».

Ὁ ἦχος τῆς σάλπιγγος διακόπτει τὴν τραγικὴν σκηνήν. Αἱ μητέρες ἀποχαιρετῶσι τὰ τέκνα των· αἱ γυναῖκες ρίπτονται εἰς τὰς ἀγκάλας τῶν συζύγων· οἱ τελευταῖοι ἀσπασμοὶ συγχέονται μὲ τὸν κρότον τῶν σπαθιῶν καὶ τῶν ἀσπίδων.

Διότι ἄλλο τις δὲν ἤκουεν, εἰμὴ φωνὰς περὶ ἀμοιβαίας συγχωρήσεως τῶν ἁμαρτημάτων καὶ φρικτοὺς ὅρκους σταθερότητος εἰς τὰ τῆς ἐθνικῆς πίστεως δόγματα, τυχούσης αἱχμαλωσίας.

«Συγχώρησόν με ἀδελφέ!» εἷς ἐφώναζεν ὧδε* καὶ πάλιν «Ὁ Θεὸς ἂς σὲ συγχωρήσῃ!» ἀπεκρίνοντο ἕτεροι.

Ἡ ἀμοιβαία ἄφεσις τῶν πλημμελημάτων παρεξετάθη σχεδὸν μέχρις αὐγῆς. Ἤθελεν ὁ μεσαίων, φαίνεται, ν’ ἀποθάνη συγκεχωρημένος ἐν τῷ ναυαγίῳ του.

῎Ισως οὐδαμοῦ τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας εὑρίσκεται παράδειγμα παρομοίας πνευματικῆς ἑνώσεως καὶ ὁμονοίας.

.

«Ἄσματα Δημοτικὰ τῆς Ἑλλάδος», 1852 Σπυρ. Ζαμπέλιος

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΝ

πληκτικὸς*- (ἐπιθ. ἐκ τοῦ πλήττω), ὁ προκαλῶν πλῆξιν, ἀνιαρός, κουραστικός, θλιβερός

τὸ τέμενος *- μέρος ἀφιερωμένον εἰς τὸν Θεόν, ναός.

οἱ Γραικοί *-παλαιοτάτη ὀνομασία τῶν Ἑλλήνων, τῶν κατοικούντων περὶ τὴν πελασγικὴν Δωδώνην καὶ τὸν Ἀχελῷον. Βραδύτερον ὴ λέξις ἦτο συνώνυμος τῆς λέξεως «῞Ελλην». Τὴν λέξιν παρέλαβεν ἡ λατινικὴ γλῶσσα (Graeci) καὶ ἐξ αὐτῆς αἱ νεώτεραι εὐρωπαϊκαὶ

δυσελπιστῶ*- δὲν ἔχω καλὰς ἐλπίδας, εἶμαι ἀπηλπισμένος

ἡ ἐξαγόρασις * -ἐξαγορά, ἀπόκτησις ὲνὸς ἀγαθοῦ ἔναντι ἀνταλλάγματος

ἡ ἀποφράς*- άδος (ἐκ τοῦ ἀπὸ καὶ φράζομαι = λέγομαι), ἡ ἡμέρα, τὴν ὁποίαν δὲν θέλει τις οὔτε ν’ ἀναφέρῃ, ὡς ἐνθυμίζουσαν θλιβερὸν γεγονός, πένθιμος, δυσοίωνος

Σύνολος*- (ἐπίθ.) ὁλόκληρος χωρὶς ἐξαίρεσιν, σύμπας

διασκεδάζω*- (ἀρχ. διασκεδάννυμι), διασκορπίζω, διαλύω διεσκεδάσθησαν= διελύθησαν, ἐξέλιπον

οἱ Πατρίκιοι* – οἱ ἀποτελοῦντες τὴν ἀνωτέραν κοινωνικὴν τάξιν ἐν τῇ ἀρχαίᾳ Ρώμη, γενικῶς οἱ εὐγενεῖς, οἱ πλούσιοι
συμπεριπτύσσομαι* – ἀνταλλάσσω ἐναγκαλιασμὸν μὲ ἄλλους

ὁ κοπετός* – θρῆνος μὲ κτυπήματα τοῦ στήθους, ὀδυρμός.

οἱ περιεστῶτες * – μετοχὴ παρακειμ. τοῦ περιίσταμαι = ἵσταμαι πέριξ τινός, περιστοιχίζω

τὸ Κοινωνικόν*- ψαλμὸς περὶ τὸ τέλος τῆς θείας λειτουργίας, κατὰ τὴν διάρκειαν τοῦ ὁποίου κοινωνοῦν οἱ ἱερεῖς

κατηφής*- (ἐπίθ.) σκυθρωπός, κατσουφιασμένος

πάρεξ*- ἐκτός, πλήν, εἱμὴ μόνον

λυτήριον* – (ἐπίθ.) ὁ ἔχων τὴν δύναμιν νὰ λύῃ, ν’ ἀπολυτρώνη· λυτήριος προσευχὴ = ἡ προσευχή, ἡ ὸποία ἀπολυτρώνει τὴν ψυχὴν ἀπὸ τὸ βάρος τῶν ἁμαρτιῶν καὶ τῶν θλίψεων

γεγωνυίᾳ τῆ φωνῇ * – (δοτ. ἐπιρρημ.) μὲ δυνατὴν φωνήν, μεγαλοφώνως (ἐκ τοῦ ἀρχαίου ρήματος γεγωνέω-ῶ = φωνάζω δυνατά)

τὸ ἔθος* – συνήθεια· ὡς ἔθος ( ἐνν. ἐστίν, εἶναι), ὅπως εἶναι συνήθεια

κυοφορῶ* – ἐγκυμονῶ, πρόκειται νὰ γεννήσω· μεταφρ. σχεδιάζω νὰ φανερώσω, ἑτοιμάζω, κυοφοροῦμαι = ἑτοιμάζομαι νὰ φανερωθῶ

παραινῶ *- συμβουλεύω, νουθετῶ

συγκοινωνῶ (-έω)* – κοινωνῶ τῶ Ἀχράντων

ἐκρηγνύομαι*  – ξεσπῶ

ΑΝΤΕΧΟΥΜΕ

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΕΝΤΟΣ ΜΟΥ : ΗΜΕΡΕΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ - ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΥΜΝΟΣ ΣΤΗΝ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ...!

Το βιβλίο με τίτλο «Το θαύμα εντός μου: Μέρες εγκυμοσύνης» της συγγραφέως Αλεξάνδρας Χοροζίδου - Τσανακτσίδου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελληνοεκδοτική από τον Ιούλιο 2019, την επιμέλεια των κειμένων την ανέλαβε η κα. Μαρία Ντότσικα και η εικονογράφηση του εξωφύλλου πραγματοποιήθηκε από τον κο. Σπυρίδων Ζαχαρόπουλο.

Αξίζει να σημειωθεί πως η συγγραφέας είναι η ίδια υπερπολύτεκνη μητέρα 9 παιδιών, απόφοιτη του τμήματος Φυσικοθεραπείας, αριστούχος απόφοιτη του τμήματος Ιστορίας – Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. και έχει εκπαιδευθεί στην προπονητική ζωής με έμφαση σε ζητήματα μητρότητας και οικογενειακών σχέσεων.

Όπως πολυπροσματική είναι η προσωπικότητα της συγγραφέως, παρομοίως είναι και η γραφή της στο εν λόγω βιβλίο. Ο λόγος της από τη μια μεριά είναι αφηγηματικός, βαθύτατα βιωματικός που θυμίζει προσωπικό ημερολόγιο, αλλά από την άλλη συνδυαστικός με χωρία από γνωμικά και γραφές Ορθόδοξων Πατέρων και Αγίων περί της οικογενειακής ζωής και της ανατροφής των παιδιών.

Ωστόσο δε λείπουν οι αναφορές σε σύγχρονες μελέτες της παιδιατρικής και της ψυχολογίας για ζητήματα ενδομήτριας ζωής, συναισθηματικού δεσμού μεταξύ της μητέρας και του βρέφους και της σημασίας της ψυχικής υγείας της μητέρας.

Έμφαση επίσης δίνεται στον κρίσιμο ρόλο του συντρόφου και πατέρα των παιδιών που είναι υποστηρικτικός και φροντιστικός, όπως επίσης και στα υπόλοιπα παιδιά της οικογένειας που συγχρονισμένα όλα βοηθούν τη μητέρα τους. Συγκινητικές είναι και οι αναφορές στις διαγενεολογικές αξίες της οικογένειας της μητέρας που τη βοηθούν στο παρόν και στο χτίσιμο της ψυχικής της ανθεκτικότητας.

Με το συγκεκριμένο βιβλίο μπορεί να ταυτιστεί η κάθε γυναίκα που βιώνει την περίοδο της εγκυμοσύνης, αλλά και οι υποψήφιοι γονείς. Το ύφος γραφής είναι απολύτως κατανοητό και άμεσο που κατά την ανάγνωση υπάρχει η αίσθηση ότι η συγγραφέας μιλάει απ’ ευθείας στον αναγνώστη.

Τα κυριότερα θετικά στοιχεία του βιβλίου είναι τα εξής:

-Ειλικρινής, άμεσος και κατανοητός λόγος, χωρίς συναισθηματικές υπερβολές.

-Πολυεπίπεδη και συνδυαστική προσέγγιση της περιόδου της εγκυμοσύνης (βιωματική, θεολογική, ιατρική, ψυχολογική).

-Μικρά, αλλά πολύ περιεκτικά σε έκταση κεφάλαια που κρατούν το ενδιαφέρον κατά την ανάγνωση αμείωτο.

-Παράθεση σύγχρονων προβληματισμών για την ανατροφή των παιδιών στην εποχή της τεχνολογίας.

-Αισιόδοξα και ελπιδοφόρα μηνύματα προς τους αναγνώστες

-Επίμετρο με σημαντικά αποσπάσματα από θεολογικές πηγές που χρησιμοποιήθηκαν ως αναφορές εντός του κορμού του βιβλίου.

Καταθέτοντας την προσωπική μου εμπειρία κατά την ανάγνωση του βιβλίου, με συνεπήρε η ανάγνωσή του και δεν ήθελα να σταματήσω να το διαβάζω. Το συνιστώ ανεπιφύλαχτα να διαβαστεί από τους υποψήφιους και μελλοντικούς γονείς, διότι τα συναισθήματα που θα δημιουργηθούν είναι θετικά μέσα από μια σύγχρονη και ρεαλιστική συνάμα οπτική.

Παρουσίαση: Κιζιρίδου Γεωργία 

Εξελικτική – Σχολική Ψυχολόγος, Πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια ενηλίκων και συγγραφέας. Τα τελευταία 15 χρόνια εργάζεται ως σχολική ψυχολόγος στην ιδιωτική και στη δημόσια εκπαίδευση. Επίσης, έχει πάνω από 5.000 ώρες εμπειρίας στην εκπαίδευση ενηλίκων με βασικές θεματικές την προσωπική/ επαγγελματική ανάπτυξη και την ειδική αγωγή. Αρθρογραφεί σε διάφορα ηλεκτρονικά περιοδικά εστιάζοντας στις σύγχρονες διαπροσωπικές σχέσεις. Συνεργάζεται με τοπικούς τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς για ζητήματα που άπτονται της επικαιρότητας σε σχέση με την ψυχική υγεία. Είναι βραβευμένη συγγραφέας βιβλίων.

Στοιχεία επικοινωνίας: 

georgiakiz@yahoo.gr 

Τηλ. 6973387265

Facebook page: Κιζιρίδου Γεωργία, Ψυχολόγος - Συγγραφέας

https://www.familives.gr/2023/05/blog-post.html?m=1

ΑΜΕΣΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥΣ ''ΦΡΕΝΤΥ ΜΠΕΛΕΡΗ ΚΑΙ ΠΑΝΤΕΛΗ ΚΟΚΑΒΕΣΗ''

Του Θεοφάνη Μαλκίδη
 

Απελευθέρωση τώρα!

Μετά τη σημερινή "δίκη", ο νέος δήμαρχος Χιμάρας Φρέντης Μπελέρης και ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Χιμαριωτών Παντελής Κοκαβέσης, θα παραμείνουν επ' αόριστον στα αλβανικά κάτεργα.

Η Αλβανική δικαιοσύνη θα έπρεπε να στείλει τη  υπόθεση στο αρχείο, αφού  βασίζεται αποκλειστικά σε κατασκευασμένα στοιχεία όπως παραδέχονται όλοι οι νομικοί κύκλοι της Αλβανίας, αλλά η  εισαγγελέας κατά της διαφθοράς αποφάσισε να απαγγείλει κατηγορίες.

Ούτε η πίεση που ασκήθηκε από όλες τις πλευρές απέδωσε και αυτό είναι δυστυχώς δείγμα του πως λειτουργεί το αλβανικό κράτος όπου το κράτος δικαίου δεν υφίσταται.

Οι δύο προφυλακισθέντες δεν παρευρέθηκαν στην εκδίκαση της υπόθεσης. Η υπεράσπιση ζήτησε την αποφυλάκισή τους επικαλούμενη, εκτός των άλλων και λόγους υγείας. Όπως είναι γνωστό ο Παντελής Κοκαβέσης βρίσκεται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο των Τιράνων με σοβαρά προβλήματα υγείας. Και ο Φρέντι Μπελέρης μεταφέρθηκε από χθες στις φυλακές των Τιράνων και υπέβαλε στο δικαστικό σώμα ιατρικές επιβεβαιώσεις ότι αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας, αλλά δεν ελήφθησαν υπόψη.

Στη δίκη δεν παρευρέθηκε κανένα τρίτο πρόσωπο. Τα μέλη της οικογένειας δεν επιτράπηκαν, ενώ απουσίασε αυτή τη φορά και η πρεσβεία της Ελλάδας στα Τίρανα.

Αν δεν υπάρξει αλλαγή της απόφασης προφυλάκισης από ανώτερα δικαστικά όργανα στη χώρα, οι Μπελέρης και Κοκαβέσης θα παραμείνουν προφυλακισμένοι μέχρι την ολοκλήρωση της ανάκρισης και εκδίκασης της υπόθεσης από το ίδιο Δικαστήριο.

Η εξέλιξη αυτή βάζει σε περιπέτειες το θέμα του χρίσματος του δημάρχου του Φρέντι Μπελέρη, το οποίο χρίσμα δεν επισημοποιήθηκε ακόμα από την Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή, αρμόδια για την επιβεβαίωση των εκλογικών αποτελεσμάτων.

Ωστόσο σε μια ανακοίνωση στο Τουίτερ η Αλβανίδα Υπουργός Εξωτερικών Όλτα Τζάτσκα αναφέρθηκε στη συνάντηση που είχε σήμερα με τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια στις Βρυξέλες και ότι συζήτησαν και την υπόθεση Μπελέρη, σημειώνοντας ότι η υπόθεση αυτή, ανήκει στη δικαιοσύνη και ότι δεν πρέπει να επηρεάσει την νέα σελίδα στις διμερείς σχέσεις. Δεν είναι , πρόσθεσε ούτε θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ούτε πολιτικό και τόσο το περισσότερο διμερές θέμα. Ο κ. Μπελέρης, είπε, χαίρει των ίδιων δικαιωμάτων όπως κάθε Αλβανός πολίτης και κανείς Αλβανός πολίτης δεν είναι πάνω από τον νόμο.

Χαρακτήρισε ότι η εξαγορά της ψήφου αποτελεί σοβαρή παραβίαση της εκλογικής νομοθεσίας και τώρα η υπόθεση θα κριθεί από τη δικαιοσύνη.

Δικαιοσύνη, σεβασμός των δικαιωμάτων του Ελληνισμού της Βορείου Ηπείρου,  απελευθέρωση  των δύο Ελλήνων τώρα!

 

http://malkidis.blogspot.com/2023/05/blog-post_126.html

Η ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ (1967-1973)

Τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη, Προέδρου Δ.Σ. τοῦ ΕΠΟΚ

Ἡ Ἐργατική Νομοθεσία ὑπῆρξε πρωτοφανής. Σχεδόν 50 νέοι Νό­μοι καί ἀκόμη 40 Βασιλικά Διατάγματα δημιούργησαν μία ἐντελῶς νέα ἐργατική πολιτική.

Ριζοσπαστική Ἐργατική Νομοθεσία

 Ἐργατική Πρωτομαγιά

Μέ τόν Α.Ν. 380/1968 «περί καθιερώσεως τῆς 1ης Μαΐου ὡς ἡμέ­ρας ὑποχρεωτικῆς ἀργίας» ἡ Πρωτομαγιά καθιερώθηκε ἐθνική ἡμέρα τῶν ἐργαζομένων καί ἐπίσημη ἀργία τοῦ Κράτους. Σέ συνέντευξί του στήν Υ.ΕΝ.Ε.Δ. στίς 30 - 4 - 1971, ὁ τότε Γ.Γ. τοῦ Ὑπουργείου Ἐργασίας Γεώργιος Κάρτερ δήλωνε: «Πρό τῆς Ἐπαναστάσεως ἡ ἀργία τῆς Πρωτομαγιάς ἦτο προ­αιρετική. Ἀλλ’ ἡ Ἐπανάστασις μέ τό νομοθέτημα αὐτό, ἐτίμησε τήν Πρωτομαγιάν καί ἔτσι διά πρώτην φοράν ἔγινε εἰς τήν Ἑλ­λάδα ὅ,τι εἰς τόν ὑπόλοιπον κόσμον γίνεται ἐπί πολλά χρόνια: Νά τιμᾶται ἐπισήμως καί ἀπό τό Κράτος ὁ ἀνθρώπινος μόχθος καί ἡ συμβολή τοῦ εἰς τήν παραγωγικήν προσπάθειαν...».

 Ἀπαγόρευσις ὁμαδικῶν ἀπολύσεων

Μέ τόν Α.Ν. 99/1967 «περί ἐλέγχου ὁμαδικῶν ἀπολύσεων καί τρο­πο­ποιήσεως καί συμπληρώσεως τοῦ νόμου 2112/1920 περί ὑποχ­ρεω­τι­κῆς καταγγελίας συμβάσεως ἐργασίας» καί τόν συμπληρω­ματικό Α.Ν. 173/1967. Μέ αὐτά δημιουργήθηκε ὁλόκληρο σύστημα ἐλέγχου μέ τό ὁποῖο προστατεύθηκαν οἱ ἐργαζόμενοι ἀπό ἀσύ­δοτες ἐνέργειες ἐργοδοτῶν.

 Ὑπερωριακή ἐργασία

Μέ τόν Α.Ν. 396/1968 καί τό Ν.Δ. 515/1970 «περί χρονικῶν ὁρί­ων ἐργασίας μισθωτῶν», καθορίσθηκε ἡ διαδικασία ὑπερωρίας μέ ἀνώτατο ὅριο μέχρι 3 ὧρες καί μέ σοβαρές προσαυξήσεις. Ὑπῆρξε ἕνα ριζοσπαστικό μέτρο ἐλέγχου τῆς ἀσυδοσίας τῶν ὑ­­περω­ριῶν καί παράλληλα ἀπαλλάγής της βιομηχανίας ἀπό ἀσ­φυ­κτικούς φραγμούς. Σταμάτησε τίς ἀνεξέλεγκτες ὑπερωρίες καί πέτυχε αὔξησι τοῦ ἐργατικοῦ εἰσοδήματος καί αὔξησι τῆς παραγωγικότητος τῶν βιο­μηχανικῶν ἐπιχειρήσεων.

 “Επιτροπές Τριμεροῦς Συνεργασίας”

Μέ τό Ν.Δ. 186/1969 θεσμοθετήθηκε νέος μηχανισμός ταχεῖας ἐπιλύσεως τῶν διαφορῶν καί νέα διαδικασία διερευνήσεως τῆς δια­φοράς ἐργαζομένων - ἐργοδοτῶν. Εἰσήχθη γιά πρώτη φορά ὁ θεσμός τῆς Τριμερούς Συνεργασίας ὡς ὄργανο ἐπιλύσεως καί διαιτησίας τῶν ἐργατικῶν διαφορῶν χωρίς κοινωνικές συγκρούσεις καί ἀπεργίες.

Μέ τήν ἐγκύκλιο 48700/4648/28.5.69 καθιερώθηκε ἡ διαδικασία τῆς Τριμεροῦς Συνεργασίας, κατά τήν ὁποία: Προέδρευε τῆς Ἐπιτροπῆς Ἐπόπτης ἤ Ἐπιθεωρητής Ἐργασίας καί μετεῖχαν ἰσότιμα, ἐκπρόσωπος τῆς Ἐργατικῆς Ὀργανώσεως ἤ Σωματείου καί ἀντιπρόσωπος τῆς Ἐργοδοτικῆς Ὀργανώσεως ἤ διευθύνσεως τῆς  

ἐπιχειρήσεως.

Ἐπίσης θέσπισε τήν ἀντιπροσώπευσι τῶν ἐπαγγελματικῶν ὁργανώσεων  

στήν σύναψι Συλλογικῆς Συμβάσεως Ἐργασίας. Ἔτσι ὁ ἐργαζόμενος κατέστη ἰσότιμος παράγων στήν διαδικασία τῆς παραγωγῆς γιά πρώτη φορά.

 “Ἀνώτατο Συμβούλιο Ἐργασίας”

Ὁ θεσμός ἱδρύθηκε μέ τό Ν.Δ 184/1969 καί ἐξέφραζε τό πνεῦμα τῆς Τριμεροῦς Συνεργασίας. Τελοῦσε ὑπό τήν προεδρία τοῦ ἑκάστοτε Γ.Γ. τοῦ Ὑπουργείου Ἐργασίας καί ἦταν τριμεροῦς συνθέσεως (Κράτος - Ἐργαζόμενοι - Ἐργοδότες). Οἱ ἐκπρόσωποι Ἐργαζομένων καί Ἐργοδοτῶν ἐξελέγοντο ἀπό τίς Ἐργατικές καί Ἐργοδοτικές Ὀργανώσεις. Το Συμβούλιο λειτουργοῦσε ὡς γνωμοδοτικό ὄργανο γιά τήν χάραξι τῆς ἐργατικῆς πολιτικῆς τῆς Κυβερνήσεως. Συγκεκριμένα γνωμοδοτοῦσε γιά θέματα ἀμοιβῆς ἐργασίας, συλλογικῶν συμβάσεων καί διαιτητικῶν ἀποφάσεων, ἀσφαλείας, χρονικῶν ὀρίων ἐργασίας, ὑπερωριακῆς ἀπασχολήσεως κ.λπ.

 Προσλήψεις ἐργαζομένων

Μέ τόν Α.Ν. 763/1970 «περί τροποποιήσεως διατάξεων τινῶν τῆς νομοθεσίας περί προσλήψεως μισθωτῶν», διευκολύνθηκαν οἱ προσ­λήψεις ἐργαζομένων χωρίς γραφειοκρατία.

 Γενίκευσις 8ώρου καί 5νθήμερο ἐργασίας

Ὁ Νόμος - Πλαίσιο 1037/1971 «περί χρονικῶν ὁρίων λειτουργίας κα­ταστημάτων καί ἐργασίας προσωπικοῦ αὐτῶν», ἐκσυγχρόνισε τήν ἰσχύουσα ἀπό τό 1932 νομοθεσία καί καθιέρωσε:

- Γενίκευσι τοῦ 8ώρου ἐργασίας γιά ὅλα τά καταστήματα σέ ὁ­λόκληρη τήν Χώρα.

- Παροχή δυνατότητος συνεχοῦς ὡραρίου ἐργασίας ὑπό προ­ϋποθέσεις.

- Καθιέρωσι τῆς Τετάρτης ὡς τῆς δεύτερης ἡμιαργίας τῆς ἑβ­δομάδος (ἐκτός τοῦ Σαββάτου πού ἴσχυε τότε).

- Ἀπαγόρευσι ὁποιαδήποτε ἀπασχολήσεως ἐργαζομένου σέ ὦρες πού δέν λειτουργεῖ τό κατάστημα.

- Πρόβλεψι 3ωρης μεσημβρινῆς διακοπῆς γιά ἀνάπαυσι τῶν ἐργαζομένων στά καταστήματα.

- Ἐπιβολή τοῦ 8ώρου καί στούς ἀμειβομένους μέ ποσοστά (σερβιτόρους, κουρεῖς κ.λπ.). Ἐπέτρεπε τήν 9ωρη ἀπασχόλησί τους  μόνον ἔφ΄ὅσον οἱ ἴδιοι τό ἐπιθυμοῦσαν γιά αὔξησι τῶν ἐσόδων τους.

- Καθιέρωσι ἐκ περιτροπῆς ἀναπαύσεως τῶν ἐργαζομένων σέ συνεχῆ ὀρθοστασία.

- Θέσπισι 7ώρου ἐργασίας τῶν σπουδαστῶν.

- Καθιέρωσι γιά πρώτη φορά τοῦ 5νθημέρου ἐργασίας:

Ἐφ’ ὅσον τό ἑβδομαδιαῖο 48ωρο ἐργασίας κατανεμόταν μέχρι 10 ὦρες ἡμερησίως, παρείχετο ἡ χορήγησις μιᾶς ἀκόμη ἡμέρας ἀνα­παύσεως τήν ἑβδομάδα!

 Προικοδότησις ἐργαζομένων Ἑλληνίδων

Μέ τό Ν.Δ. 252/1968 καθιερώθηκε γαμήλιο βοήθημα 30.000 δρχ. γιά τίς ἐργαζόμενες Ἑλληνίδες κάθε ἔτος. Μέχρι τό 1971, εἶ­χαν προικοδοτηθῆ 15.038 νιόπανδρες ἐργαζόμενες ἑλληνίδες.

 Ἰατρός Ἐργασίας

Γιά πρώτη φορά ἐπεβλήθη στίς πάσης φύσεως ἐπιχειρήσεις νά ἔχουν Ἰατρό ὁ ὁποῖος ἀνά πάσα στιγμή θά δύναται νά παρέμβη ἰατρικά ἐάν ὁ ἐργαζόμενος πάθει κάτι κατά τήν διάρκεια τῆς ἐρ­γα­σίας του.

 Συλλ/ογικές Συμβάσεις στά Ν.Π.Δ.Δ.

Μέ τό Ν.Δ. 1198/1972 εἰσήχθη ὁ θεσμός τῶν συλλογικῶν συμ­βά­σεων καί τῆς διαιτησίας στό δημόσιο, τά Ν.Π.Δ.Δ. καί τοῦ Ο.Τ.Α.

 “Κέντρο Ἐρευνῶν Ἐργασιακῶν Σχέσεων καί Ἐργατικοῦ Δι­καίου”

Ἱδρύθηκε τό 1971 μέ σκοπούς:

α) τήν ἐπεξεργασία τῶν θεμάτων κοινωνικοῦ ἤ ἐργατικοῦ πε­ριε­χομένου μέ αἴτησι εἴτε τῶν ἁρμοδίων ὑπουργείων, εἴτε τῶν ἐ­παγ­γελματικῶν ὀργανώσεων,

β) τήν ὀργάνωσι σεμιναρίων, διεθνῶν συνεδρίων κ.λπ. καί τήν ἐκπόνησι σπουδῶν Κοινωνικοῦ Δικαίου, Κοινωνικῆς Πολιτικῆς, Ἐργασιακῶν Σχέσεων κ.λπ.,

γ) τήν ἐνθάρρυνσι καί βράβευσι ἐπιστημονικῶν πρωτοβουλιῶν ἐπί ἐργασιακῶν θεμάτων καί

δ) τήν ὀργάνωσι καί λειτουργία Κέντρου Συνδικαλιστικῶν Σπου­δῶν.

 “Γενικός Κανονισμός Ὀργανώσεως Ἀγορᾶς Ἐργασίας”

Συντάχθηκε τό 1971.

 Προστασία πολεμιστῶν

Μέ τό Ν.Δ. 61/1968 «περί τροποποιήσεως καί συμπληρώσεως τῆς κειμένης περί προστασίας τῶν πολεμιστῶν νομοθεσίας», βρῆκαν ἐργα­σία ὅλοι οἱ ἄνεργοι πρώην πολεμιστές.

Κώδικας Ἐργασίας

 Μέ τόν Α.Ν. 43/1967 «Περί συντάξεως Κωδίκων Ἐργασίας καί Κοινωνικῆς Ἀσφαλίσεως καί ἄλλων τινῶν διατάξεων», ἐπεδιώχθη γιά πρώτη φορά , σύνταξις “Σχεδίου Κώδικος Ἐργασίας”. Στίς 23 Σεπτεμβρίου 1967 -μέ τήν ὑπ’ ἀριθ. 108078/6044, ἀπόφασι- ἀνετέθη στόν καθηγητή Ἰωάννη Καποδίστρια, ὁ ὁποῖος μετά πολυετή ἐργασία παρέδωσε τό 1972 ἕνα προσχέδιο. Στίς 4 Νοεμβρίου 1972, ὁ Ὑφυπουργός Ἐθνικῆς Οἰκονομίας ἐπί θεμάτων Ἀπασχολήσεως Κλεάνθης Δαμιανός (1972 - 1973) ἐξέδωσε τήν ὑπ’ ἀριθ. 54268 ἀπόφασι ἡ ὁποία τροποποιήθηκε στίς 8 Φεβρουαρίου 1973 μέ τήν ὑπ’ ἀριθ. 7297 ἀπόφασι. Μέ αὐτήν συγ­κροτήθηκε Ὁμάδα Ἐργασίας γιά τήν σύνταξι τοῦ Κώδικος. Ἡ Ὁμάδα ἐξουσιοδοτήθηκε νά διατυπώση τελικό σχέδιο Κώδι­κος Ἐργασίας ἀπό τό Κυβερνητικό Πολιτικό Συμβούλιο στίς 26 Σεπτεμβρίου 1972. (ἀπόφασις ὑπ’ ἀριθ. 5). Ἐργάσθηκε πρός τοῦτο ἐντατικά ἐπί πολλούς μῆνες.

Τόν Μάρτιο τοῦ 1973, ἕνα ἀκόμη τεράστιο ἔργο Κοινωνικῆς Μεταρ­ρυθμίσεως ἔφθανε στήν ὁλοκλήρωσί του. Τό “Σχέδιο Κώ­δικος Ἐργασίας” παρεδίδετο στήν Κυβέρνησι Παπαδοπούλου σέ πλήρη μορφή Νομοθετικοῦ Διατάγματος. Σύμφωνα μέ τό ἀκροτελεύτιο ἄρθρο του ὁ Κώδικας Ἐργασίας θά ἐξεδίδετο σέ Ν.Δ. καί θά ἐτίθετο σέ ἰσχύ ἀπό τήν 1η Ὀκτωβρίου 1973. Τοῦτο ὅμως κατέστη ἀδύνατον λόγῳ τῶν πολιτικῶν ἐξελί­ξε­ων καί τῆς ὁρκωμοσίας τῆς Κυβερνήσεως Μαρκεζίνη. Ἡ ψήφι­σις καί ἔκδοσίς του σέ Ν.Δ. ἀνεβλήθη γιά τόν Φεβρουάριο τοῦ 1974.

Ἡ ἀνατροπή τοῦ Γ. Παπαδοπούλου τόν Νοέμβριο τοῦ 1973 μα­ταί­ωσε τήν ἐφαρμογή του. Ὅπως γράφει ὁ Γ. Κάρτερ: «…ὁ Ἐργασιακός Κώδικας, εὑρισκόμενος στό στάδιο 

νομοτεχνι­κῆς ἐπεξεργασίας πρός ψήφιση, ἐτέθη στό ἀρχεῖον ἐπί τῶν ἡ­με­ρῶν τοῦ καθεστῶτος Ἰωαννίδη».[1]

 Ἡ ἵδρυσις τοῦ Ο.Α.Ε.Δ.

 Μέ τόν Ν.Δ. 212/1969 ἱδρύθηκε ὁ «Ὀργανισμός Ἀπασχολήσεως Ἐργατικοῦ Δυναμικοῦ» πού ἀντικατέστησε τόν Ο.Α.Α.Α. Ἀρχή του, ἦσαν τά συνθήματα: «δουλειά ἀντί ἐπιδόματος ἀνεργίας» καί «Ἐπενδύσεις στόν ἄνθρωπο». Μέ ἀποκλειστικό σκοπό τήν ἐξά­λει­ψι τῆς ἀνεργίας καί τήν ἐκ­παί­­δευσι τῶν ἀνέργων, ἔκανε ἐ­πεν­δύ­σεις 594.622.049 δρχ.

 “Πολυτεχνεῖα Ἐργατῶν”

Τήν 5ετία 1967 - 1971 λειτούργησαν 5 Κέντρα Ἐπαγγελματικῆς Ἐκπαιδεύσεως: Στήν Ἀθήνα (1969), τήν Θεσσαλονίκη (1969), τόν Βόλο (1970), τήν Πάτρα (1970) καί τό Ἡράκλειο Κρήτης (1971). Τήν διετία 1972 - 1973 εἶχαν ἀρχίσει νά ἀνεγείρονται ἀκόμη 8 Κέντρα στόν Πειραιά (1972), τά Χανιά (1972), τήν Λάρισα (1972), δεύτερο στήν Ἀθήνα (1973), στά Ἰωάννινα (1973), τήν Λαμία (1973), τήν Καλαμάτα (1973) καί τό Ἀγρίνιο (1973).

Ἀκόμη, ἐγκαινιάσθηκαν 6 Πρότυπα Κέντρα Ταχυρρύθμου Ἐκπαιδεύσεως στό Μοσχάτο (Μάρτιος 1969), τό Ὡραιόκαστρο Θεσσαλονίκης (Ὀκτώβριος 1969), τό Ἡράκλειο Κρήτης (Μάϊος 1969), τά Χανιά Κρήτης, τήν Πάτρα (Δεκέμβριος 1969) καί τόν Βόλο (Μάρτιος 1969). Ἐπίσης τήν περίοδο 1967 - 1973 έγιναν 5 Σχολές Μαθητείας: στήν Θεσσαλονίκη, τόν Πειραιά, τόν Σκαραμαγκά τό Στρατώνιο Χαλκιδικῆς καί τήν Ρόδο. Μέχρι τό 1973 λειτουργούσαν 110 ἐκπαιδευτικές μονάδες: 53 Σχολές Τεχνικῆς Μαθητείας, 14 Σχολές Μετεκπαιδεύσεως, 5 Κέντ­ρα Ταχυρρύθμου Ἐκπαιδεύσεως σέ 12 πόλεις, 24 Σχολές Τουριστι­κῶν Ἐπαγγελμάτων καί 12 Οἰκοτροφεῖα τοῦ Ο.Α.Ε.Δ.[2] Οἱ μαθητές - τεχνίτες ἀμοίβοντο γιά κάθε ἡμέρα ἐκπαιδεύσεως ἐνῶ ἡ ἐκπαίδευσις παρείχετο δωρεάν. Ἐπίσης ὁ ΟΑΕΔ αὔξησε κατά 12% τά ποσά ἐπιδομάτων καί δώ­ρων σέ δυό δόσεις. Τήν πρώτη στίς 1/10/1971 καί τήν δεύτερη στίς 1/7/1972.

 Ἀπασχόλησις - Ἀνεργία

- Ἀπό 89.503 ἀνέργους τό 1967, ἔφτασαν μόνο σέ 14.962 τό τέ­λος τοῦ 1971. Καί αὐτοί ἐποχικοί!

- Δημιουργήθηκαν ἄνω τῶν 350.000 θέσεων ἐργασίας.

 “Ὅλα τά χέρια στήν δουλειά”

- Ὁ ἀριθμός τῶν ἀπασχολουμένων ἀνῆλθε κατά 20,8% καί ἡ ἀνεργία μεταβλήθηκε σέ ἕνα ἐποχιακό φαινόμενο τῆς τάξεως 3%. Ἦταν τό χαμηλότερό της Δυτικῆς Εὐρώπης! - Ἐπετεύχθη σοβαρή ἀναδιάρθρωσις τῆς ἀπασχολήσεως. Συγκεκριμένα:

Ἀπό τό σύνολο τοῦ ἐργατικοῦ δυναμικοῦ της Χώρας (3.230.000 ἄτομα), ὁ πρωτογενής τομεύς, τό 1967 ἀπασχολοῦσε 1.500.000 ἄτο­μα (46,4%) καί ὁ δευτερογενής τομεύς 740.000 ἄτομα (22,9%). Τό 1972 ὁ πρωτογενής ἀπασχολοῦσε 1.350.000 (40,3%) καί ὁ δευτερο­γενής 850.000 (25,4%).

Ὅπως ἕλεγε τήν Πρωτομαγιά τοῦ 1971, ὁ τότε Ὑπουργός Ἐρ­γα­σίας, Π. Μανωλόπουλος (1970 - 1971): «Τό σύνθημα τῆς Κυβερνήσεως εἶναι “Ὅλα τά χέρια στήν δου­­λειά”. Καί πράγματι σήμερα ἡ Κυβέρνησις κατέβασε τίς ταμπέ­λες μέ τίς ἐπιγραφές “ζητοῦν ἐργασίαν” καί ἀνέβασε τίς ταμπέλες μέ τίς ἐπιγραφές “ζητοῦνται ἐργάται”».

 

Πηγή: Ὑπ. Ἐθνικῆς Οἰκονομίας «Οἰκονομικαί Εἰδήσεις» Ἀπρίλιος 1973

Προστασία ἐργαζομένων ἐξωτερικοῦ

Μέ τόν Α.Ν. 163/1967, καί τά Ν.Δ. 596/1968, 156, 162, 163/1969 καί τό Ν.Δ. 684/1970, ὀργανώθηκαν οἱ Ὑπηρεσίες προστασίας τῶν Ἑλλήνων ἐργαζομένων στήν Γερμανία καί κυρώθηκαν συμβάσεις γιά τήν κοινωνική ἀσφάλισι καί τήν στεγαστική προστασία τῶν ἐρ­γα­ζομένων στό ἐξωτερικό.

 Μετανάστευσις & Παλλινόστησις

 Τό φαινόμενο τῆς μεταναστεύσεως μάστιζε τήν Ἑλλάδα καθ’ ὅλη τήν διάρκεια τῶν δεκαετιῶν ’50 καί ’60. Ἀπό 29.787 ἄτομα τό 1955, ἀνῆλθε στά 100.072 ἄτομα τό 1963! Καί μόνο τήν προαπριλιανή διετία 1965 - 1966 μετανάστευσαν γιά ἐργασία στό ἐξωτερικό 204.063 Ἕλληνες![3]

Ἡ περίοδος διακυβερνήσεως Γ. Παπαδοπούλου ὑπῆρξε ἐκείνη πού ἀνέστρεψε αὐτό τό δυσάρεστο φαινόμενο. Μέ μέτρα τολμηρά καί δραστικά ὅπως π.χ. τά Ν.Δ. 270/1969 καί Ν.Δ. 54/1973. Τά ρεύματα μεταναστεύσεως καί παλλινοστήσεως κατά τήν περίοδο 1969 - 1973, ὑπῆρξαν τά ἀκόλουθα:

1969: Μετανάστευσαν 91.552. Παλλινόστησαν 18.132. Καθαρή με­τανάστευσις 73.420.

1970: Μετανάστευσαν 92.684. Παλλινόστησαν 22.665. Καθαρή μετανάστευσις 70.019. (μείωσις 4,6%)

1971: Μετανάστευσαν 61.748. Παλλινόστησαν 24.709. Καθαρή μετανάστευσις 37.039 (μείωσις 47,1%)

1972: Μετανάστευσαν 43.397. Παλλινόστησαν 27.552. Καθαρή μετανάστευσις 15.875 (μείωσις 57,2%)

Δηλαδή, ἡ καθαρή μετανάστευσις ἀπό 73.420 ἄτομα τό 1969 μειώθηκε σέ 15.875 ἄτομα τό 1972!

 

 Πηγή: Ὑπ. Ἐθνικῆς Οἰκονομίας «Οἰκονομικαί Εἰδήσεις» Ἰούλιος 1973

 Ἐργατικό εἰσόδημα

 Συντελέσθηκαν δυό μεγάλες αὐξήσεις κατωτάτων μισθῶν καί ἡμερομισθίων ὅλων τῶν ἐργαζομένων: Ἡ πρώτη κατά 15% ἔγινε σέ δυό δόσεις: 7% ἀπό 1 - 10 - 1968 καί ἀκόμη 8% ἀπό 1- 5 - 1969. Ἡ δεύτερη κατά ἀκόμη 12% ἔγινε ἐπίσης σέ δυό δόσεις: To 6% ἀπό 1 - 10 - 1971 καί τό ὑπόλοιπο 6% ἀπό 1 - 7 - 1972. Ἡ ἀμοιβή ἑργασίας σέ μονάδες ἀπό 10 ἑργαζομένους καί πά­νω, εἶχε συγκριτικά τήν ἀκόλουθη ἑξέλιξι:

- Περίοδος 1956 - 1963 (Ε.Ρ.Ε.): Τό ὡρομίσθιo ἀνήλθε (τό 1963) σέ 9,8 δρχ. Οἱ ἑβδομαδιαῖες ἀποδοχές σέ 439 δρχ. Οἱ μη­νιαῖες ἀποδοχές ὑπαλλήλων σέ 3.454 δρχ.

- Περίοδος 1964 - 1966 (Ε.Κ. - “αποστατών”): Τό ὡρομίσθιo ἀνήλ­θε σέ 13,3 δρχ. (συνολική αὔξησις 35,7% καί μέση ἑτησία αὔ­ξησις 11,9%). Οἱ ἑβδομαδιαῖες ἀποδοχές σέ 588 δρχ. (συνολική αὔ­ξησις 33,9% καί μέση ἑτησία αὔξησις 11,3%) Οἱ μηνιαῖες ἀπο­δοχές ὑπαλλήλων σέ 4.522 δρχ. (συνολική αὔξησις 30,9% καί μέση ἑτησία αὔξησις 10,3%).[4]

- Περίοδος 1967 - 1973 (Γ. Παπαδοπούλου): Τό ὡρομίσθιo ἀνήλθε σέ 31,9 δρχ. (συνολική αὔξησις 139,8% καί μέση ἑτησία αὔ­ξησις 14%). Οἱ ἑβδομαδιαῖες ἀποδοχές σέ 1.428 δρχ. (συνολική αὔξησις 142,9% καί μέση ἑτησία αὔξησις περίπου 14%) Οἱ μηνιαῖ–ες ἀποδοχές ὑπαλλήλων σέ 10.619 δρχ. (συνολική αὔξησις 134,8% καί μέση ἑτησία αὔξησις περίπου 14%).[5]

Ἐπί Γεωργίου Παπαδοπούλου λοιπόν ἑπετεύχθη ἡ σύνδεσις ἀμοιβῆς ἑργασίας καί παραγωγικότητος![6]

Πηγή: Ἑλβετική Ἐπιθεώρησις «Vision» τεῦχος 14ο,, Ἰανουάριος 1972. Ἡ Ἑλλάς πρώτη τό 1971 σέ αὔξησι τοῦ πραγματικοῦ εἰσοδήματος τῶν ἐργαζομένων σέ συνδυασμό μέ τήν κίνησι τοῦ τιμαρίθμου

Ἐπίσης ὑπεγράφησαν πάνω ἀπό 1.000 Συλλογικές Συμβάσεις, ἀποφάσεις Διαιτησίας καί ὑπουργικές ἀποφάσεις γιά τήν προα­γωγή τῆς ἀμοιβῆς καί τῶν συνθηκῶν ἐργασίας.

Τό Διεθνές Γραφεῖο Ἐργασίας ἀνεκοίνωσε ὅτι ἡ Ἑλλάς κα­τεῖχε ἀπό τό 1969 τήν πρώτη θέσι μεταξύ 180 χωρῶν σέ ποσο­στό αὐξήσεως ἀμοιβῆς τῶν ἐργαζομένων![7] Σύμφωνα μέ στατιστική τοῦ Ο.Ο.Σ.Α., ἡ Ἑλλάς κατέλαβε τήν πρώτη θέσι στήν Εὐρώπη καί τήν δεύτερη παγκοσμίως σέ αὔξησι τοῦ πραγματικοῦ ἐργατικοῦ εἰσοδήματος καί τῆς ἀμοιβῆς ἐργασίας![8]  

Πηγή: Ο.Η.Ε. «Monthly Bulletin of Statistics» Ἰουλίου 1970. Ἡ Ἑλλάς πρώτη στήν Εὐρώπη καί δεύτερη παγκοσμίως σέ αὔξησι τοῦ πραγματικοῦ ἐργατικοῦ εἰσοδήματος

 Μόρφωσις - Ψυχαγωγία

- Ἡ Ἐργατική Ἑστία προγραμμάτισε ἐκδρομές, θερινά λουτρά, θεατρικές παραστάσεις καί μορφωτικά προγράμματα γιά τούς ἐργαζομένους.

- Τό 1968, ἐπί ὑπουργίας Δημητρίου Πουλέα, (1967 - 1968) κα­ταργήθηκαν οἱ εἰδικές θεατρικές παραστάσεις μία τακτή ἠμέρα τῆς ἐβδομάδος καί καθιερώθηκε ἡ χορηγία θεατρικῶν εἰσιτηρίων στούς ἐργαζομένους γιά ὅλες τίς παραστάσεις. Γεγονός πού ἐξυμ­νή­θηκε ἀπό τούς ἠθοποιούς τοῦ θεάτρου ὅπως ὁ Δ. Παπαμιχαήλ, ἡ Ἀλίκη Βουγιουκλάκη καί ὁ Κώστας Μουσούρης.[9]

- Τό ἔτος 1971 διετέθησαν 358.702 καί τό 1972 400.000 δωρεάν θεατρικά εἰσιτήρια στούς ἐργατοϋπαλλήλους.

- Σέ συνεργασία μέ τήν Υ.ΕΝ.Ε.Δ. καί τό Ὕπ. Ἐργασίας, ἀπό τόν Φεβ­ρουάριο 1971, ὀρχῆστρες, τραγουδιστές, ἠθοποιοί καί ὀνό-ματα τοῦ μουσικοῦ θεάτρου ἔδωσαν παραστάσεις τίς μεσημβ­ρι­νές ὧρες γιά τούς ἐργαζομένους σέ ἐργοτάξια, βιομηχανίες καί ἐπιχειρήσεις.

- Ἀπό 1ης Ἰανουαρίου 1971 καθιερώθηκε “Δελτίο Ψυχαγωγίας” γιά τούς Ἐργατοϋπαλλήλους τό ὁποῖο παρεῖχε τήν δυνατότητα στόν ἐργαζόμενο καί ἕνα μέλος τῆς οἰκογενείας του νά ἐπιλέγη ἐλεύθερα τόν χρόνο συμμετοχῆς του σέ κάθε ψυχαγωγική ἐκδή­λωσι ἤ τό θέατρο τῆς προτιμήσεώς του καί τήν ἡμέρα πού ἐκεῖ­νος ἐπιθυμεῖ.  

- Τό ἔτος 1971 διετέθησαν 71.464 εἰσιτήρια γιά ἐκδρομές καί 64.866 εἰσιτήρια γιά 10ήμερα θαλάσσια λουτρά!

Καί τό 1972 δαπανήθηκαν γιά αὐτόν τόν σκοπό 23.942.000 δρχ. σέ ἐργαζομένους καί συνταξιούχους.[10]

- Ἱδρύθηκαν 7 Κ.Ε.Ν. (Κέντρα Ἐργαζομένης Νεότητος): Νικαίας - Νέας Ἰωνίας - Νέας Φιλ/φείας -  

Χαϊδαρίου - Θεσσαλονίκης - Ἐλευ­σίνος καί Ἀμαρουσίου.

Διέθεταν εἰδικά προγράμματα μαθημάτων καί ψυχαγωγίας σέ ὑποδειγματικά παιδαγωγικά πρότυπα.

 Μέ Βιβλιοθῆκες, αἴθουσες προβολῶν - τηλεοράσεως, αἴθουσα γιά ἐπιτραπέζια παιγνίδια, πίνγκ - πόνγκ, ἐνόργανη γυμναστική, προπονητές, μουσική, διαλέξεις, ἀγωγή πολίτου, φροντιστηριακά μαθήματα, λογοτεχνικές ἐκδηλώσεις, ἐκδρομές, ἐπισκέψεις σέ μου­σεῖ­α, δημιουργία συγκροτημάτων μουσικῆς ἤ τραγουδιοῦ, κοινω­νι­κή ἐργασία. Καί διασφάλιζαν τήν πνευματική ἐξύψωσι καί ψυ­χα­γωγία τῶν ἐργαζομένων νέων. Ἐπίσης τά Κ.Ε.Κ. (Κέντρα Ἐργαζομένου Κοριτσιοῦ) ἀπό 14 αὐξήθηκαν σέ 42! Καί εἶχαν εἰδικά προγράμματα ἐκμαθήσεως κο­πτι­κῆς, ραπτικῆς, κεντήματος, οἰκοκυρικῆς, μουσικῆς, ἑλληνικῶν χο­ρῶν καί ἀγγλικῆς γλώσσης.

- Διανεμήθηκαν χρηματικά βραβεῖα σέ ἀριστεύσαντες σπου­δαστές - ἐργάτες. Ἀπό τό 1969 μέχρι τό 1972 εἶχαν ἀπονεμηθῆ 1334 βραβεῖα.

- Ἀνηγέρθη τό Ἐντευκτήριο τοῦ ΟΛΠ μέ στερεοφωνική μουσι­κή, βιβλιοθήκη κλπ. γιά τήν ξεκούρασι καί ἀναψυχή τῶν λιμε­νεργατῶν καθῶς καί νέα κυλικεῖα καί ἀποδυτήρια στούς κυριότερους λιμένες τῆς Χώρας.

- Ὀργανώθηκαν ἐντευκτήρια γιά ἐργαζομένους σέ Ἀθήνα καί Θεσσαλονίκη μέ βιβλιοθῆκες, ὀπτικοακουστικά μέσα καί αἴ­θουσες ψυχαγωγίας.

 Ἐργατικός Συνδικαλισμός

 Ἡ πρώτη μεγάλη μεταρρύθμισις στόν τομέα τοῦ ἐργατικοῦ συνδικαλισμοῦ ἐπῆλθε τό 1969 ἐπί ὑπουργίας Ἀποστόλου Βογια­τζῆ. 

Ἐν ἐνεργείᾳ ἐργαζόμενοι

Μέ τό Ν.Δ. 185/1969 «περί συμπληρώσεως καί τροποποιήσεως τῆς νομοθεσίας περί ἐπαγγελματικῶν σωματείων». Ὁ νόμος αὐτός θέσπισε τήν ἀρχή, ὅτι οἱ ἐκλεγόμενοι στά Δ/Σ τῶν Σωματείων Ἐργαζομένων, πρέπει νά εἶναι καί οἱ ἴδιοι ἐν ἐνερ­γείᾳ ἐργαζόμενοι. Ἔτσι θεράπευσε γιά πρώτη φορά, τήν παρείσ­φρυσι ἐπαγγελματιῶν - κομματικῶν συνδικαλιστῶν.

Ἀκολούθησε τό Ν.Δ. 186/1969  πού καθόρισε μέ συγχρόνους μηχανισμούς, τήν συμμετοχή τῶν ἐπαγγελματικῶν σωματείων στήν διαμόρφωσι τῶν συλλογικῶν συμβάσεων ἐργασίας. Τό Ν.Δ. διασφάλισε τήν ἐλεύθερη καί αὐτοτελῆ ὕπαρξι τῶν συνδικαλιστικῶν ὀργανώσεων: Ἡ χρηματοδότησις ἀπό τήν Ἐργα­τι­κή Ἑστία συνεπαγόταν κομματικές ἐξαρτήσεις. Ἀντ’ αὐτῆς ἐξασφάλισε τήν παρακράτησι συνδικαλιστικῶν συνδρομῶν μέσα ἀπό τίς συνδικαλιστικές συμβάσεις. Διεκήρυξε τό δικαίωμα τοῦ συνδικαλιστοῦ νά ὑπερασπίζεται τά συμφέροντα τῆς ὁμάδος πού ἐκπροσωπεῖ, ἀλλά καί τό καθῆκον του, πέραν τοῦ στενοῦ συμφέροντος, νά ὑπερασπίζεται τό εὐρύ­τερο ἐθνικό καί κοινωνικό συμφέρον. Κάθε μισθωτός μποροῦσε νά εἶναι μέλος μέχρι δυό ἐργασιακῶν Σω­ματείων: Ἑνός Κλαδικοῦ καί ἑνός κάτ΄ἐκμετάλλευσι (ἐπιχειρήσεως, ἐρ­γοστασίου κ.λπ).

 Κοινωνικό λειτούργημα & μή κομματική ἐξάρτησις

Ἀκολούθησε τό ἔτος 1971, τό δεύτερο στάδιο μεταρρυθμίσεως τοῦ Συνδικαλισμοῦ, ἐπί ὑπουργίας Παύλου Μανωλόπουλου: Μέ τό Ν.Δ. 890/1971, τά ἐπαγγελματικά σωματεῖα εἶχαν ὡς σκοπό: «τήν μελέτην, προστασίαν καί προαγωγήν τῶν ἠθικῶν, οἰκο­νομικῶν καί ἐπαγγελματικῶν συμφερόντων τῶν μελῶν του». Σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 16 τοῦ Νόμου: «...ἡ ἄσκησις τῆς διοικήσεως ἐπαγγελματικοῦ σωματείου ἤ ἑνώ­σεως εἶναι κοινωνικόν λειτούργημα».

Στό ἄρθρο 5 ἀναφερόταν: «Ἡ ἐξάρτησις ἐπαγγελματικοῦ σωματείου 

 ἤ ἑνώσεως ἐκ πολιτικοῦ κόμματος ἤ ἡ ἀνάμιξις τούτων εἰς ἐνεργείας ἐπιδιώκουσας ἀμέσως ἤ ἐμμέσως πολιτικόυς σκο­πούς ἀπαγορεύονται».

 

Κίνητρα συμμετοχῆς & ἀπαγόρευσις ἀπολύσεως

Μέ τά ἀνωτέρω Ν.Δ. καθιερώθηκαν κίνητρα συμμετοχῆς τῶν ἐργαζομένων στίς συνδικαλιστικές ὀργανώσεις, ὥστε νά καταρ­γηθοῦν οἱ πλασματικές ὀργανώσεις καί οἱ διοικήσεις - σφραγί­δες. Τά μέλη τῶν διοικήσεων τῶν Σωματείων προστατεύθηκαν ἀπό ἀπόλυσι κατά τήν διάρκεια τῆς θητείας τους και για ένα έτος μετά την λήξι της. Ἀλλά καί ἀπαγορεύθηκε ἡ συμμετοχή σέ ἄτομα πού εἶχαν καταδικασθῆ ἀμετακλήτως σέ στέρησι τῶν πολιτι­κῶν δικαιωμάτων τους. Καθιερώθηκε ἡ συνδικαλιστική ἄδεια 8 ἕως 60 ὡρῶν μηνιαί­ως, γιά διευκόλυνσι τῆς συνδικαλιστικῆς δραστηριότητος.

 Τό δικαίωμα τῆς ἀπεργίας

Μέ τά Ν.Δ. 795 καί 890/ 1971 κατοχυρώθηκε τό δικαίωμα τῆς ἀπεργίας, μέ τούς ἑξῆς ὅρους:

- Νά ἀποβλέπη μόνο στήν βελτίωσι τῶν ὄρων ἐργασίας μέ συγ­κεκριμένες ἐπιδιώξεις πού θά γνωστοποιηθοῦν ἐγγράφως στό ἕτερο μέρος

- Νά ἔχη παρέλθη εὔλογος χρόνος ἐντός τοῦ ὁποίου νά μή ἔχη ἐπιλυθῆ ἡ διαφορά μέ διαπραγματεύσεις.

- Νά ἔχη ἀποφασισθῆ ἡ ἀπεργία διά μυστικῆς ψηφοφορίας τῆς Συνελεύσεως τοῦ Ἐργασιακοῦ Σωματείου μέ πλειοψηφία τοῦ ἠμί­σεως πλέον ἑνός, τῶν δικαιουμένων ψήφου.

- Ἡ ἀπόφασις αὐτή νά ἰσχύη γιά 60 ἡμέρες.

- Ἀνάλογη ἀπόφασις νά ἀπαιτεῖται καί γιά τήν κήρυξι ἀντα­περγίας ὑπό Ἐργοδοτικοῦ Σωματείου ἤ Ἑνώσεως,

- Κάθε ἀπεργία νά γνωστοποιεῖται στόν ἐργοδότη καί τήν πλησι­έστερη ὑπηρεσία τοῦ Ὑπουργείου, τουλάχιστον 48 ὧρες πρίν.

- Νά ὑπάρχη προσωπικό ἀσφαλείας κατά τήν διάρκεια τῆς ἀπε­ρ­γίας, πού νά ὁρίζεται ἀπό τό ἴδιο τό Ἐργασιακό Σωματεῖο.

 Ο.Δ.Ε.Π.Ε.Σ.

Ἱδρύθηκε μέ βάσι τό Ν.Δ. 891/1971 καί τό Β.Δ. 678/1971. Ὁ “Ὀρ­γα­νισμός Διαχειρίσεως Εἰδικῶν Πόρων Ἐργασιακῶν Σωματείων” εἶ­χε ὡς σκοπό τήν ἀντικειμενική χρηματοδότησι τῶν ἐργατικῶν σω­ματείων. Ἦταν διοικούμενος ἀπό αἱρετούς ἐκπροσώπους τῶν ἐρ­γα­ζομένων. Η λειτουργία του άρχισε στις 1 Μαρτίου 1972.

 Στέγασις ὀργανώσεων

Τήν περίοδο 1967 - 1972 ἀνεγέρθηκαν 37 νέα κτήρια γιά στέ­γα­σι τῶν ἐργατικῶν ὀργανώσεων καί σωματείων Ἑλλάδος καί Κύ­π­ρου.[11] Ἐπίσης μέ τό Ν.Δ. 86/1973 θεσπίσθηκε ἡ μέριμνα τοῦ Κράτους γιά τήν στέγασι ὅλων τῶν ἐργασιακῶν ἐπαγγελματικῶν ὁργα­νώσεων, καθῶς καί ἡ μέριμνα τῆς Ἐργατικῆς Ἐστίας γιά προ­γράμ­ματα ψυχαγωγίας τῶν συνταξιούχων ἐργατοϋπαλλήλων πού διετέλεσαν μέλη σωματείων.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 

[1] «Τά καύσιμα ἐτελείωσαν» σελ. 94

[2] «Ἐργατική Ἐπιθεώρησις» τεῦχος Ἀπριλίου 1972

[3] Ὁ Πρόεδρος τῆς Ἑλληνικῆς Ἑταιρείας Προγραμματισμοῦ, καθηγητής Ἄγγελος Ἀγγελόπουλος, σέ ἄρθρο του τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1965, προέβλεπε ὅτι μέ αὐτόν τόν ρυθμό, ὁ πληθυσμός τῆς Ἑλλάδος ἀπό 8.500.000 τό 1963, θά κατερχόταν σέ 8.100.000 τό ἔτος 1970!.

[4] Μέ τιμάριθμο 9,8% ἑτησίως...

[5] Μέ Τιμάριθμο 2,6% ἑτησίως!...

[6] Πηγές: Ε.Σ.Υ.Ε. Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος: «Ἡ Ἑλληνική Οἰκονομία» Τό­μος ΙΙΙ σελ. 216 - 217. Ἐκθέσεις Δ/τοῦ Τραπέζης Ἑλλάδος.    

[7] Organisation International du Travail «Ἐτησία Ἔκθεσις γιά τό 1969» Ὑπ. Συντονισμοῦ «Οἰκονομικαί Εἰδήσεις» τεῦχος 23, Μάρτιος 1970 καί τεῦχος 25, Μάϊος 1970

[8] ΟΗΕ «Monthly Bulletin of Statistics» Νοέμβρίου 1969, Ἰουλίου 1970, Ἐτη­σία Ἔκθεσις Ο.Ο.Σ.Α. 23 Δεκεμβρίου 1972

[9] βλπ. δηλώσεις στήν «Ἐργατική Ἐπιθεώρησι» τεῦχος 5 Φεβρουάριος 1968.

[10] «Ἐργατική Ἐπιθεώρησις» τεῦχος Σεπτεμβρίου 1972.

[11] Στήν Καβάλα, τήν Κατερίνη, τήν Ρόδο, τήν Φλώρινα, τά Χανιά, τήν Χίο, τήν Ναύπακτο, τόν Πολύγυρο, τήν Πάτρα κ.ο.κ.

Ε.ΠΟ.Κ.
https://epok1973.com/%CE%B1%CF%81%CE%B8%CF%81%CE%B1/124-%CE%B7-%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B3%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B4%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B5-%CE%B1%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%BC%CE%B7-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CF%80%CF%81%CF%89%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%B1