Συντριπτική ήττα των ανταρτών. Η αρχή του τέλους της Κομμουνιστικής Ανταρσίας στην Πελοπόννησο!
Η απόφαση του ΚΚΕ τον Δεκέμβριο του 1942 «να πιάσει την Πελοπόννησο», μιά συντηρητική περιοχή της Ελλαδος στην οποία το ΚΚΕ ήταν τότε πολύ αδύνατο,και «το ΕΑΜ άμαζο» σύμφωνα με τον Γιάννη Ιωαννίδη, τον υπαρχηγό του ΚΚΕ, προκάλεσε τα ακόλουθα:
- τον σκληρό Κατοχικό Εμφύλιο του 1943, μεταξύ ΕΛΑΣ και των άλλων Οργανώσεων Αντίστασης στην περιοχή, που τελείωσε με την απόλυτη επικράτηση του ΕΛΑΣ,
- την Κόκκινη Τρομοκρατία που ακολούθησε την επικράτηση του ΕΛΑΣ, με δεκάδες Στρατόπεδα Κρατουμένων «αντιδραστικών» σε όλους τους νομούς, και σφαγές χιλιάδων (τουλάχιστον 3.465 μέχρι 31 Αυγούστου 1944), και
- την δημιουργία το 1944 των δύο Αρχηγείων Χωροφυλακής Πελοποννήσου (Ταγμάτων Ασφαλείας) στην Πάτρα και την Τρίπολη, με σχεδόν 8.000 οπλίτες, αντίπαλο δέος στον ΕΛΑΣ, και
- τις μάχες μεταξύ ΕΛΑΣ και ΤΑ μετά την απελευθέρωση και τις εκατόμβες σφαγών μετα τις νίκες του ΕΛΑΣ στον Πύργο, την Καλαμάτα, τον Μελιγαλά, τους Γαργαλιάνους, τον Αχλαδόκαμπο και τον Μυστρά.
Ο λεγόμενος ΔΣΕ Πελοποννήσου ξεκίνησε το 1946 με 250 περίπου φυγόδικους στον Ταύγετο, Πάρνωνα, Μαίναλο και Χελμό. Όλοι τους ήταν πρώην μέλη της ΟΠΛΑ και του ΕΛΑΣ, με πολύ αίμα στα χέρια τους.
Είχαν ξεφύγει τον θάνατο από τις αντεκδικήσεις των παραστρατιωτικών του 1945-46, ενώ είχαν αρνηθεί και την συμβουλή του ΚΚΕ να φύγουν στο Μπούλκες της Γιουγκοσλαβίας.
Κλασσικό παράδειγμα ο αντάρτης του ΕΛΑΣ, σφαγέας της Μεσσηνίας, Δημήτρης Γιαννακούρας (Πέρδικας). Πρώτος αρχηγός του «ΔΣΕ» Πελοποννήσου, ως πολιτικός επίτροπος, ήταν ο Νίκος Μπελογιάννης, μέχρι να συγκρουστεί με τον Μανιάτη Ευάγγελο Ρογκάκο και να μετατεθεί στη Μακεδονία.
Τον Ιανουάριο του 1948 η δύναμη των ανταρτών Πελοποννήσου είχει ανέλθει σε περίπου 800 άνδρες, με την επιτυχημένη επιχείρηση του «ΔΣΕ» στις φυλακές της Σπάρτης από τις οποίες ελευθέρωσαν 240 «πολιτικούς» και ποινικούς κρατούμενους σύν την προσέλκυση εθελοντών.
Όλοι οι αντάρτες ήταν γεωργοί ή κτηνοτρόφοι από τα ορεινά χωριά, και σχεδόν ούτε ένας εργάτης από τις πόλεις!
Τότε ήρθε και ανέλαβε επικεφαλής του «ΔΣΕ» Πελοποννήσου ο οικοδόμος των Αθηνών Στέφανος Γκιουζέλης, που είχε λάβει τον βαθμό του «συνταγματάρχη του ΔΣΕ», με στόχο να αυξήσει τους αντάρτες και να προκαλέσει αντιπερισπασμό στις ήττες του «ΔΣΕ» στη Μακεδονία.
Η δύναμη του «ΔΣΕ» αυξήθηκε τάχιστα, πλησιάζοντας τις 3.000, με (1) πρόσκληση/πίεση σε κατάταξη μελών του ΕΑΜ, και (2) βίαιη στρατολογία ανδρών και γυναικών, συμπαθούντων ή όχι τον «ΔΣΕ».
Οι κυβερνητικές δυνάμεις που αντιμετώπιζαν τους αντάρτες ήταν πολύ λίγες για το μέγεθος της περιοχής. Μιά Ταξιαρχία στρατού, κυρίως νεοσυλλέκτων χαμηλής στρατιωτικής αξίας, 13 Τάγματα Εθνοφρουράς (εντοπίων κατοίκων) μετρίας μαχητικής αξίας, δύο Μοίρες Καταδρομών, ένα μικρό τμήμα τεθωρακισμένων, δύο ουλαμοί πυροβολικού, λίγα αεροπλάνα στον Άραξο και η Χωροφυλακή (δύο Ανεξάρτητα Αποσπάσματα, καθένα δυνάμεως 300 ανδρών) και οι σταθμοί σε όλα τα επαρχιακά κέντρα.
Το 1948, μέχρι τον Αύγουστο, η Χωροφυλακή και ο Στρατός είχαν υποστεί δύο βαριές ήττες με πολλά θύματα. Στα Καλάβρυτα (12 Απριλίου, με τουλάχιστον 115 στρατιώτες και χωροφύλακες νεκρούς και 200 στρατιώτες αιχμαλώτους) ,και στην Χαλανδρίτσα (5 Ιουλίου, με 45 νεκρούς και 16 τραυματίες από τους 68 Χωροφύλακες που βρίσκονταν εκεί).
Στο τέλος Αυγούστου 1948, ο άσχετος με τα στρατιωτικά Γκιουζέλης, παρά τις αντιρρήσεις των στρατιωτικών του συμβούλων, αποφασίζει να κτυπήσει την ιστορική Δημητσάνα στο κέντρο της Πελοποννήσου. Σύμφωνα με την έγγραφη διαταγή του, η επιχείρηση αυτή σκόπευε:
- Στην εκκαθάριση της υπαίθρου.
-Στην εξύψωση του ηθικού των αριστερών δυνάμεων.
-Στον αντιπερισπασμό ώστε να μειωθεί η πίεση του ΔΣΕ στη βόρεια Ελλάδα.
-Για προπαγανδιστικό όφελος.
Η μικρή πόλη της Δημητσάνας είχε υποστεί στην Κατοχή την Κόκκινη Τρομοκρατία με τη σφαγή 11 ευηπόλιπτων κατοίκων της στις 14 Μαίου 1944.
Στο τέλος Αυγούστου υποστηριζόταν αποκλειστικά από την Χωροφυλακή. Στάθμευε εκεί μια διλοχία χωροφυλάκων σύν τους άνδρες του τοπικού σταθμού,και επί πλέον ένα μικρό τμήμα 55 ΜΑΥ (Μονάδες Ασφαλείας Υπαίθρου). Συνολικά, 300 -320 άνδρες. Όταν εκδηλώθηκε η επίθεση, τους αμυνόμενους βοήθησαν και 50 περίπου πολίτες με επικεφαλής τον ιερέα Ανδρέα Βωβό (60 ετών τότε) και με δικό τους οπλισμό.
Ο Γκιουζέλης έστειλε εναντίον τους 1.200 περίπου αντάρτες από τα Αρχηγεία Μαινάλου (τάγμα του Πέρδικα και τάγμα Βρεττάκου), Ταυγέτου (τάγμα Ξυδέα) και Κορινθίας(τάγμα Σταθάκη), καλά οπλισμένους με βαριά πολυβόλα, μπαζούκας και όλμους. Είχε και εφεδρεία το Τάγμα του Αρίστου Καμαρινού.
Η επίθεση του «ΔΣΕ» άρχισε στις 4:55 το πρωί, αλλά παρά την πρώτη μεγάλη επιτυχία, την κυρίευση του σημαντικού φυλακίου της Αγίας Παρασκευής, η κύρια επίθεση εναντίον της πόλεως με 2 λοχους του Πέρδικα και 2 λόχους του Ξυδέα απέτυχε οικτρά. Συνάντησε τον απαράμιλλο ηρωϊσμό και την αυτοθυσία των ανδρών της Χωροφυλακής. Υπήρξαν τόσες περιπτώσεις προσωπικής θυσίας, αλληλοκάλυψης βαριά τραυματισμένων ανδρών, άρνησης να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους, που στο τέλος –περίπου στις 12:00 το μεσημέρι- ανάγκασαν τους αντάρτες σε άτακτη και ταπεινωτική υποχώρηση.
Ο Μπελάς που έλαβε μέρος στη μάχη ως διοικητής λόχου γράφει ότι οι απώλειες των ανταρτών ήταν 180-200 νεκροί, τραυματίες και αιχμάλωτοι, εκ των οποίων 117 -125 ήταν οι νεκροί! Πολλοί αντάρτες σκοτώθηκαν, γιατί ο Ξυδέας έστειλε έναν λόχο του στο φυλάκιο της Αγίας Παρασκευής να σηκώσει ότι υπήρχε εκεί, αμέσως μόλις έπεσε το φυλάκιο, και ενώ η μάχη για την πόλη συνεχιζόταν.
Το Πλιάτσικο προηγείτο. Εκεί όμως βρέθηκαν σε ξέφωτο και τα αεροπλάνα που έφθασαν τους θέρισαν με τα πολυβόλα! Οι αμυνόμενοι από την άλλη πλευρά, είχαν 13 νεκρούς (11 άνδρες της Χωροφυλακής) και 55 τραυματίες.
Ως κύριο υπεύθυνο της ήττας η ηγεσία του «ΔΣΕ» θεώρησε τον «ταγματάρχη» Πέρδικα, ο οποίος άφησε το τάγμα του να κοιμηθεί πολυ, μέχρι λίγο πριν αρχίσει η επίθεση, και δεν πρόλαβε να καταλάβει τις προβλεπόμενες θέσεις. Ο Πέρδικας, μόνο λόγω της επιθετικότητας και των άγριων εγκληματικών ενστίκτων που είχε δείξει στον Μελιγαλά, τους Γαργαλιάνους, την Πύλο και την Αθήνα στα Δεκεκμβριανά, είχε λάβει προαγωγές σε Διμοιρίτη, Λοχαγό και Ταγματάρχη του «ΔΣΕ», χωρίς να έχει τέτοιες ικανότητες.
Όταν έφθασε στις θέσεις του, άρχισε να διατάζει την μία μετά την άλλη κατά μέτωπο επιθέσεις, χωρίς κάλυψη των ανδρών του. Σταμάτησε μόνον όταν ένας διοικητής λόχου του τάγματός του, ο Παναγιώτης Κατριβάνος από τους Γαργαλιάνους, αρνήθηκε τη διαταγή του και τράβηξε πιστόλι εναντίον του!
Την επομένη της μάχης αφαιρέθηκε η διοίκηση του τάγματος από τον Πέρικα, και ένα χρόνο μετά έδειχναν τη σορό του στη Μεγαλόπολη και την Τρίπολη για να βεβαιωθούν οι χωρικοί της επαρχίας Μεγαλοπόλεως ότι μπορούσαν να γυρίσουν στα χωριά τους χωρίς τον φόβο του.
Μετά την αποτυχία στη Δημητσάνα, ακολούθησε ο κατήφορος για τον «ΔΣΕ» Πελοποννήσου που έγινε καταστροφή από τον Δεκέμβριο του 1948 που κατέβηκε εκεί ο στρατηγός Τσακαλώτος με την Ενάτη Μεραρχία και άρχισε το αδιάκοπο κηνυγητό τους που τελείωσε με τη βαριά τους ήττα στον Άγιο Βασίλειο Κυνουρίας τον Ιανουάριο του 1949, και το οριστικό τους τέλος λίγο μετά.
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ ΗΡΩΙΚΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΣΑΝΑΣ ΚΑΙ ΟΛΩΝ ΠΟΥ ΕΛΑΒΑΝ ΜΕΡΟΣ ΣΤΗΝ ΑΜΥΝΑ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ!
ΑΙΩΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου