Ο Φοίνιξ ήταν το πρώτο και ασημένιο νόμισμα που κυκλοφόρησε στο κράτος της σύγχρονης Ελλάδας. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1828 υποδιαιρούμενο σε λεπτά, όπου και αποτέλεσε τη βασικήνομισματική μονάδα. Καθορίσθηκε από την Δ' Εθνοσυνέλευση (στο Άργος). Το όνομα του προέρχεται από το μυθικό πουλί Φοίνικα και συμβολίζει την αναγέννηση της Ελλάδας, το σύμβολο που αποτελεί και τον θυρεό της Φιλικής Εταιρείας.
Ήταν βάρους κατά τα σταθμά της εποχής ενός δραμίου και 3/8 αυτού, ενώ αποτελούνταν από εννέα μέρη καθαρού αργύρου και ένα μέρος χαλκού. Κυκλοφόρησε σε υποδιαιρέσεις του ενός, πέντε, δέκα, και είκοσι λεπτών, ενώ πέντε Φοίνικες αντιστοιχούσαν σε μία Αιγίδα[1] . Ο Φοίνιξ αντικατέστησε το Οθωμανικόkuruş με την ισοτιμία 6:1 (έξι Φοίνικες προς ένα kuruş).
Το 1832, το νομισματικό σύστημα αναμορφώθηκε και δημιουργήθηκε η δραχμή η οποία και αντικατέστησε το Φοίνικα.
Μόνο ένας μικρός αριθμός νομισμάτων κατασκευάστηκε ενώ οι περισσότερες συναλλαγές στην Ελλάδα εξακολουθούσαν να πραγματοποιούνται με ξένα νομίσματα. Λόγω της έλλειψης ακριβών μετάλλων για την κοπή νομισμάτων, η κυβέρνηση δημιούργησε το 1831 τραπεζογραμμάτια αξίας 5, 10, 50 και φοινίκων χωρίς να έχει τα αντίστοιχα κεφάλαια. Το αποτέλεσμα ήταν να απορριφθεί καθολικά από το κοινό. Το 1832, το νομισματικό σύστημα αναμορφώθηκε και δημιουργήθηκε η δραχμή η οποία και αντικατέστησε το Φοίνικα.
Ο Φοίνικας
Το 1828. ο Κυβερνήτης του νέου Ελληνικού Κράτους, Ιωάννης Καποδίστριας, μέσα σε ένα μήνα σχεδόν από τον ερχομό του, με διάταγμά του, έθεσε τέρμα στην απαράδεκτη ποικιλία νομισμάτων που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα και κυρίως στην Αίγινα.
Η κοπή των νομισμάτων έγινε με την ευκαιρία της παράδοσης τριών συναλλαγματικών 50.000 ρουβλίων οπό το Ρώσο ναύαρχο κόμη Ένδεν.
Ο Καποδίστριας ανέθεσε στον Αλέξανδρο Κοντόσταυλο, που πήγε στη Μάλτα και τελικά αγόρασε από εκεί μηχάνημα κοπής νομισμάτων αντί 100 γυϊνεών, το οποίο μεταφέρθηκε στην Αίγινα με τη Ρωσική κορβέτα “Βρονταία” και συναρμολογήθηκε από Ιταλούς ειδικούς στα υπόγεια του Κυβερνείου όπου και γινόταν η επεξεργασία του κράματος για την κοπή των νομισμάτων.
Με αυτό το μηχάνημα κόπηκαν τα πρώτα νομίσματα της νεώτερης Ελλάδος, που στην μπροστινή τους όψη έφεραν τον αναγεννώμενο από τη στάχτη Φοίνικα, που ατένιζε το Σταυρό, περιβαλλόμενο από κλώνι ακτίνων και γύρω τις λέξεις: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ και στην πίσω όψη σε κύκλο, ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ Ι. Α. ΚΛΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ – 1828 – και στη μέση δάφνινο στεφάνι, πάνω στο οποίο αναγραφόταν η αξία του νομίσματος.
Τα πρώτα νομίσματα, που κόπηκαν, οι Φοίνικες (ασημένια) ήταν των 10 λεπτών, των 5, του 1 (χάλκινο). Συνολικά κόπηκαν ασημένιοι Φοίνικες 12.000 και Φοίνικες από χαλκό ένα εκατομμύριο.
Έτσι, ο Ιωάννης Καποδίστριας αφού έκοψε στην Αίγινα την πρώτη ελληνική νομισματική μονάδα τον “Φοίνικα”, σύμφωνα με τις προσδοκίες του Έθνους και τις επιταγές των επαναστατικών εθνοσυνελεύσεων, ίδρυσε την Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα απευθυνόμενος στον πατριωτισμό των Ελλήνων για ενίσχυση του κενού δημόσιου ταμείου. Παράλληλα φρόντισε να εκδώσει “χαρτονομίσματα” για περιορισμένη χρήση.
Όλα τα νομίσματα του Καποδίστρια κόπηκαν στο νομισματοκοπείο της Αίγινας. Όταν ο Κυβερνήτης δολοφονήθηκε στο Ναύπλιο σης 26.9.1831, το νομισματοκοπείο έκλεισε. Ο Όθωνας έκοψε τα νομίσματα του Κράτους στη Βαυαρία, καταργώντας το Φοίνικα, ως έμβλημα εθνικό και αντικαθιστώντας τον με ρόμβους των Βίττελ σβαχ. Στη συνέχεια το νομισματοκοπείο εξαρμόστηκε και στάλθηκε στο οπλοφυλάκιο του Ναυπλίου.
| Α.Χ. 28/7/2011 |
ΔΗΜΟΙ NEWS
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου