Ζητείται ελπίδα

γράφει ο Δημήτρης Παπαγεωργίου

Εδώ και μερικούς μήνες είμαι φυλακισμένος στον Κορυδαλλό, καταδικασμένος σε μία επανάληψη της ίδιας ημέρας, κάθε ημέρα. Το χειρότερο όμως δεν είναι αυτό. Ο άνθρωπος, χάρις στην προσαρμοστικότητά του, μπορεί να αντεπεξέλθει σε πολύ σκληρές συνθήκες, πολύ χειρότερες από αυτές του Κορυδαλλού. Το πραγματικά δύσκολο είναι κάτι άλλο. Το ότι τα όσα μαθαίνω για τον «έξω κόσμο», την «κοινωνία», όπως ονομάζεται στην αργκό των φυλακισμένων, προέρχονται από τα ΜΜΕ, δηλαδή κατά κύριο λόγο την τηλεόραση. Έχω μετατραπεί σε έναν δέκτη, δίχως κανένα φίλτρο, ώστε να μπορώ να δω τα γεγονότα στις πραγματικές τους διαστάσεις. Για οποιονδήποτε βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση δύο δρόμοι είναι ανοικτοί. Αυτός της πλήρους αποχαύνωσης στον λαμπερό κόσμο των «λουσάτων» και όμορφων ή αυτός της παθητικής αποδοχής των τετελεσμένων, όπως υλοποιείται στα δελτία ειδήσεων και τις πολιτικές εκπομπές. Και από τα δύο απουσιάζει εντελώς η έννοια της ελευθερίας, της ελευθερίας νοουμένης στο πλαίσιο της κοινωνίας, της ελευθερίας του να είσαι πολίτης και να συμμετέχεις ως ζωντανό μέλος στην πολιτεία. Αυτό έχει ως συνέπεια την καθήλωση των τηλεθεατών σε ένα αιώνιο παρόν, όπου το μέλλον αντιμετωπίζεται εχθρικά, με φόβο, γιατί κανείς δεν ξέρει τι θα φέρει το αύριο. Είναι αυτό φυσιολογικό; Όχι, είναι κάτι σκηνοθετημένο. Είναι αντίθετο στην ίδια την φύση του ανθρώπου. Έχει δημιουργηθεί τεχνητά για να εξυπηρετήσει έναν και μόνο έναν σκοπό: την επιβίωση του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος. Ας το δούμε, δίχως φρου-φρου κι αρώματα. Εδώ και καιρό, σύσσωμα τα ΜΜΕ, τρομάζουν τον κόσμο σχετικά με το τι πρόκειται να συμβεί στο μέλλον. Διοχετεύουν εικόνες οικονομικής καταστροφής, κοινωνικών αναταραχών και «ανθρωποθυσιών» τύπου «Marfin». Ως στόχο έχουν το να απευθυνθούν στα αταβιστικά ένστικτα «συντήρησης» του λαού, ώστε να προστατεύσουν τα θεμέλια του πολιτικο-επιχειρηματικού συστήματος. Γνωρίζω ότι πολλοί από τους αναγνώστες αυτού του κειμένου αυτοπροσδιορίζονται ως «συντηρητικοί» και ίσως παραξενεύονται από όσα διαβάζουν. Υπάρχει όμως μία σαφής διαφορά μεταξύ αυτού που θέλει να συντηρήσει αξίες και παραδόσεις για να τις μεταφέρει στο μέλλον και αυτού που θέλει να συντηρήσει την δομή ενός διεφθαρμένου συστήματος μόνο και μόνο επειδή αισθάνεται «ανασφαλής» να προχωρήσει. Ο «πατριωτικός χώρος» πρέπει κάποια στιγμή να εμβαθύνει σε αυτή τη διαφορά. Να δει σε ποια πλευρά της «συντήρησης» θα απευθυνθεί.
Αφήνοντας πίσω αυτή τη μικρή παρένθεση, επιστρέφω στο ζήτημα των καιρών, που δεν είναι άλλο παρά η «ελπίδα». Η ελπίδα, την οποία δεν έχει ο ελληνικός λαός αυτή τη στιγμή και την οποία πρέπει κάποιος να του δώσει. Ποιος θα είναι αυτός; Σαφώς όχι, οι δυνάμεις που έχουν βουτήξει τα δάκτυλά τους στο μέλι της εξουσίας. Τουλάχιστον όχι ως οι ίδιοι μηχανισμοί νομής εξουσίας. Τόσο ο Γιώργος Παπανδρέου, όσο και ο Αντώνης Σαμαράς φαίνεται να το έχουν αντιληφθεί και προσπαθούν να δείξουν ότι διαφοροποιούνται. Έχουν όμως τεράστια βάρη στους ώμους τους και δεν μπορούν να ανατρέψουν το σύστημα στο οποίο βασίζονται. Από την άλλη ο «διαλυτικός» ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ έχει γίνει κατανοητός από τους πολίτες ως η «υστερική φωνή» της πολιτικής, που θυμίζει σεξουαλικά στερημένη γεροντοκόρη. Το ΚΚΕ συνεχίζει να είναι ένας μονολιθικός οργανισμός, ασφαλής στην ιδεολογική ακινησία του, βαλτωμένος στις συγκρούσεις του περασμένου αιώνα. Κανείς τους δεν δίνει την «ελπίδα» στον ελληνικό λαό. Και αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα. Οι περισσότεροι ψάχνουν για «λύσεις». Κάθε τους λύση δημιουργεί κι άλλα προβλήματα. Το ίδιο κάνουν και οι λύσεις που δίνει το ΔΝΤ. Και το ηθικό των Ελλήνων έχει πάρει την κατηφόρα. Τι είναι όμως τελικά η ελπίδα, παρά μία ιδέα προς την οποία τείνει κάποιος; Μπορεί αυτή καθ' αυτή η «οικονομική ανάκαμψη» να είναι μία τέτοια ιδέα; Σαφώς όχι. Ούτε οι Αμερικανοί του ομωνύμου «ονείρου» δεν το πιστεύουν. Και έχουν ως ιδέα την Pax Americana. Η ελπίδα δεν μπορεί παρά να είναι ο στόχος, στον οποίο επικεντρώνεται συνειδητά η ενέργεια ενός, δύο, δέκα εκατομμυρίων Ελλήνων. Δεν είναι εύκολο να προσδιορίσουμε μία τέτοια ιδέα σε αυτές τις λίγες γραμμές. Πρέπει πάντως να πούμε ότι σε αυτές τις συνθήκες ο λαός μας έχει την ανάγκη ενός «πεπρωμένου», για να κινητοποιηθεί, να ξεπεράσει το μούδιασμα από τα απανωτά ηλεκτροσόκ, στα οποία τον έχουν υποβάλει εδώ και αρκετές δεκαετίες. Και όποιος του δώσει αυτό το πεπρωμένο θα είναι αυτός που θα τον οδηγήσει έξω από την περιπλάνησή του στην έρημο.