Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΟΝΙΤΣΑΣ! 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1947 – 5 IANOYAΡIOY 1948.

Του Ιωάννου Μπουγά 

[Όταν οι Έλληνες αξιωματικοί και κληρωτοί στρατιώτες θυσιάζονταν για να μείνει η Ελλάδα Ελεύθερη και Ακέραιη από την Ξενοκίνητη επίθεση των κομμουνιστών. Δυστυχώς η θυσία τους δεν τιμάται πλέον, κρύβεται σαν τον αδριάντα της βασίλισσας Φρειδερίκης που έφτασε άμεσα στην Κόνιτσα να εμψυχώσει τους μαχητές μας και τους κατοίκους...]

Σαν αυτές τις ημέρες, 71 χρόνια πριν, ο Ελληνικός Στρατός διεξήγε σκληρό αγώνα για να απομακρύνει από την Κόνιτσα τις χιλιάδες αντάρτες του λεγόμενου ΔΣΕ, οι οποίοι προσπαθούσαν να την καταλάβουν για να εγκαταστήσουν εκεί την «Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση» του ΚΚΕ.

Η Κομμουνιστική Εξέγερση του 1946-49 είχε κύριο στόχο την διχοτόμηση της Ελλάδος με αποκοπή της Μακεδονίας και της Θράκης ώστε να αποτελέσει τμήμα της «Ομόσπονδης Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας», ή τουλάχιστον την αυτονόμησή τους σε πρώτο στάδιο. Το σχέδιο «Λίμνες» του ΚΚΕ απαιτούσε την κατοχή από τον «ΔΣΕ» μιάς ευρείας περιοχής της Μακεδονίας που να περιέχει και κάποια γνωστή πόλη η οποία θα γινόταν η έδρα της προσωρινής «κυβέρνησης», πριν την επίτευξη του μεγάλου στόχου τους, την κατάληψη της Θεσσαλονίκης.

Η πρώτη κρούση έγινε το καλοκαίρι του 1947 στα Γρεβενά, και η δεύτερη στο Μέτσοβο τον μήνα Οκτώβριο. Και οι δυό απέτυχαν με μεγάλο κόστος για τον «ΔΣΕ», αλλά και τον Ελληνικό Στρατό. Την 24-η Δεκεμβρίου 1947 σχηματίσθηκε η «προσωρινή δημοκρατική κυβέρνηση» του ΚΚΕ με «πρωθυπουργό» τον Μάρκο Βαφειάδη και την επομένη ξεκίνησε η τρίτη απόπειρα κατάληψης Ελληνικής πόλεως, εναντίον της Κόνιτσας στην Ήπειρο αυτή τη φορά, για να εγκατασταθεί η νέα «κυβέρνηση».

Οι μάχες γύρω από την κωμόπολη κράτησαν 10 ημέρες, αλλά η πόλη δεν έπεσε στα χέρια των ανταρτών χάρη στο αγωνιστικό πνεύμα και τον ηρωισμό των 50 περίπου αξιωματικών και των 1300 νεαρών Ελλήνων στρατιωτών που την υπεστήριζαν τις πρώτες 7 ημέρες, μέχρι να φθάσουν ενισχύσεις ΛΟΚ και στρατού από τα Γιάννενα (ο Αβέρωφ ανεβάζει σε 2.000 τον αριθμό των αμυνομένων).
Οι αντάρτες ήταν περίπου 2.300 στην πρώτη γραμμή της επίθεσης και σχεδόν ίσος αριθμός στον περίγυρο, σε ρόλο ενισχύσεων και αποκοπής των οδών βοηθείας του Ελληνικού Στρατού προς τους αμυνομένους
(Ο Αβέρωφ ανεβάζει σε 7.000 τους επιτιθέμενους και σε 10.000 το σύνολο των ανταρτών που έλαβαν μέρος στην επιχείρηση, αριθμούς μάλλον υπερβολικούς).

Οι απώλειες και των δύο αντιπάλων ήταν μεγάλες: 150 νεκροί αξιωματικοί και στρατιώτες και περίπου 500 τραυματίες, ενώ οι αντάρτες πλήρωσαν ακόμη βαρύτερο τίμημα σε αίμα, με 500 σχεδόν νεκρούς και 250 τραυματίες. Τυχεροί ήταν οι κάτοικοι της Κόνιτσας, αφού η αποτυχία του «ΔΣΕ» γλύτωσε αρκετούς από βέβαιο θάνατο, άλλους από στρατολογία στο αντάρτικο, και τα παιδιά τους από το Παιδομάζωμα που άρχισε τότε. Στην Κόνιτσα είχαν τότε καταφύγει και πολλές εκατοντάδες κάτοικοι από τα γύρω χωριά για να αποφύγουν τους αντάρτες. Αν έπεφτε η πόλη, αυτοί θα ήταν τα πρώτα θύματα.

Η μάχη της Κόνιτσας, λόγω της διάρκειάς της, των πολιτικών γεγονότων με τα οποία συνδέθηκε, και της νικηφόρας της έκβασης, εξυψώθηκε τότε σε κομβικό γεγονός του αγώνα εναντίον του κομμουνισμού. Ο αντιπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε σχολιάσει ως εξής τη μάχη: «οι ηρωικοί υπερασπιστές» της Κόνιτσας «δεν έχουν ακόμα επίγνωση του γεγονότος ότι η νίκη των αποτέλεσε ανεκτίμητη προσφορά προς το σύνολο των λαών των αγωνιζομένων για την ελευθερία».

Δυστυχώς, η επέτειος αυτής της μεγάλης και σωτήριας νίκης εδώ και πολλά χρόνια δεν εορτάζεται επίσημα, λόγω της γνωστής εθνοφθόρας πολιτικής της ΜΟΝΟΠΛΕΥΡΗΣ ΛΗΘΗΣ, και σε πλήρη βιασμό της Ιστορίας και της Ιστορικής μνήμης.
Ευτυχώς, ότι η εκεί μητρόπολη εκτελεί ετήσιο μνημόσυνο υπέρ των ψυχών των πεσόντων, παρουσία μερικών δημοτικών αρχόντων ως ατόμων!
Μιά ημέρα μετά την λήξη της πολιορκίας της Κόνιτσας, στις 7 Ιανουαρίου 1948, έφθασε οδικώς με τζιπ στην πόλη η βασίλισσα Φρειδερίκη, αγνοώντας τις διαμαρτυρίες και τις προειδοποιήσεις των στρατιωτικών αρχών, σε μιά επίδειξη πραγματικού προσωπικού θάρρους. Τη δεκαετία του ’50 ο Στρατός εγκατέστησε στην Κόνιτσα ένα καλαίσθητο άγαλμα της βασίλισσας Φρειδερίκης.

Σε επίσκεψή μου, προσκύνημα, το 2010 στην Κόνιτσα, πληροφορήθηκα ότι το άγαλμα αφαιρέθηκε το 1971 από τον Στρατό (!) και είναι κρυμμένο σε κάποια αποθήκη της Μητρόπολης.
Σε επικοινωνία μου το 2017 με τον σημερινό Δήμαρχο, τον αγαπητό φίλο, στρατηγό ε.α. Ανδρέα Παπασπύρου, του έθεσα το θέμα της επανατοποθέτησης του αγάλματος. Δύο προηγούμενες απόπειρες που έχουν γίνει μετά τη μεταπολίτευση από προηγουμένους Δημάρχους σταμάτησαν λόγω των αντιδράσεων των κομμουνιστών στο δημοτικό συμβούλιο.
Το άγαλμα της βασίλισσας Φρειδερίκης έχει θέση στην Κόνιτσα και αξίζει να επανατοποθετηθεί. Οι Έλληνες στρατιώτες που αντιμετώπισαν τους κομμουνιστές αντάρτες στην Κόνιτσα εκτίμησαν τότε την πρακτική συμπαράσταση της βασίλισσας Φρειδερίκης.

Παρακαλώ τη σκέψη μας στους Έλληνες στρατιώτες της μάχης της Κόνιτσας!

Αιωνία η Μνήμη στους πεσόντες στρατιώτες μας!

Ας είναι ελαφρύ το χώμα της πατρίδος που τους σκέπασε!!

Ο ΕΦΙΑΛΤΗΣ δεν τελείωσε το 1949. 

 

ΑΙΩΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ