καθηγητοῦ, κλασσικοῦ φιλολόγου - Ἱστορικοῦ, συγγραφέως
Ἐδῶ στὴν σύγχρονη Ἑλλάδα κυριαρχεῖ ἕνα σχῆμα ὀξύμωρο. Ἡ προγονικὴ γλῶσσα τῶν Ἑλλήνων ἐκτιμᾶται στὸ ἐξωτερικὸ ἀλλὰ ὄχι στὴν γενέτειρά της. Κι ἐνῶ οἱ σύγχρονοι Ἕλληνες δυστυχῶς ἔχουν γίνει ἀρνησίγλωσσοι, στὸ ἐξωτερικὸ τὰ ἀρχαῖα ἑλληνικὰ διδάσκονται στὰ σχολεῖα τῶν περισσοτέρων χωρῶν. Μάλιστα στὴν Ἀγγλία ἔχει ληφθεῖ ἡ ἀπόφαση νὰ διδάσκονται ἀπὸ τὸ δημοτικό. Ἀπ’ ὅ,τι φαίνεται οἱ ξένοι ἁπλῶς ἔχουν κατανοήσει αὐτὸ ποὺ στὴν Ἑλλάδα ἀρνοῦνται πεισματικά.
Τὰ ἀρχαῖα ἑλληνικὰ δὲν εἶναι μία ἁπλῆ σημειολογικὴ γλῶσσα. Εἶναι μία γλῶσσα νοητική, διότι δίδει τὴν δυνατότητα γιὰ σκέψη τοῦ νοήματος τῶν λέξεων. Διαθέτει τοὺς διάφορους τόνους, τὰ πνεύματα, τὰ διαφορετικὰ ἂν καὶ ὁμόηχα φωνήεντα κ.λπ. Αυτὰ γιὰ τὸν ἐγκέφαλο τοῦ παιδιοῦ ἀποτελοῦν διαφορετικὰ ὀπτικὰ σημεῖα, μὲ ἀποτέλεσμα ἡ σκέψη του νὰ ὀξύνεται καὶ νὰ καταπολεμοῦνται τοιουτοτρόπως τυχὸν μαθησιακὲς δυσκολίες.
Ἡ γλῶσσα ἐκτὸς ἀπὸ λέξεις, ἄθροισμα λέξεων ἢ ἔμψυχη ἑνότητα, εἶναι παραλλήλως καὶ ἕνας ἀριθμὸς συνδυασμῶν διαφόρων συντακτικῶν δομῶν. Τὸ ἔτος 1998 ὁ καθηγητὴς τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Ὀξφόρδης Δρ. Πῆτερ Τζόουνς ἔκανε μαθήματα ἀρχαίων Ἑλληνικῶν ἀπὸ τὴν ἐφημερίδα «Daily Telegraph» μὲ τὸν τίτλο «EUREKA! - Ancient Greek in five weeks». ἔγραφε δὲ σχετικῶς.
«Ὁ Ἕλληνας μόνο ἀπὸ τὴν γλῶσσα εἶναι ἕξι φορὲς πιὸ ἔξυπνος ἀπὸ ὅσους μιλοῦν ἀγγλικά, διότι μπορεῖ νὰ ἐκφρασθῆ γιὰ τὸ ἴδιο πράγμα μὲ ἕξι διαφορετικοὺς τρόπους ταυτοχρόνως, χωρὶς νὰ ἀλλάξη τὸ νόημα τῆς προτάσεως, ἐνῷ ὁ ἀγγλόφωνος μόνο μὲ ἕνα.»
Καὶ ἀνέφερε τὸ παρακάτω παράδειγμα: Ἂς ποῦμε ὅτι ἔχουμε τὴν φράση «Ὁ Πέτρος χτυπᾶ τὴν μπάλα». Ἡ φράση αὐτὴ στὰ Ἀγγλικὰ μεταφράζεται ὡς «Peter kicks the ball». Ἐπειδὴ ὅμως ἡ γλῶσσα εἶναι παραλλήλως καὶ συντακτικὲς συνδυαστικὲς δομές, ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἄποψη ἡ φράση αὐτὴ σὲ κάποιες γλῶσσες ὅπως τὰ ἀγγλικά μπορεῖ νὰ ἐκφρασθεῖ μόνον μὲ ἕναν συνδυασμό: Ὑποκείμενο-ρῆμα-ἀντικείμενο. Ὅλοι οἱ ἄλλοι συνδυασμοὶ θεωροῦνται λανθασμένοι καὶ ἑπομένως ἀποφευκτέοι.
Ἀντιθέτως, στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα ἡ ἴδια φράση μπορεῖ νὰ ἐκφρασθεῖ ὀρθὰ μὲ ἕξι διαφορετικοὺς συνδυασμούς: Δύο, ποὺ νὰ ἀρχίζουν ἀπὸ τὸ ὑποκείμενο καὶ νὰ ἀντιμεταθέτουν τὶς δύο δεύτερες λέξεις, δύο ποὺ νὰ ἀρχίζουν ἀπὸ τὸ ρῆμα μὲ ἀντιμετάθεση τῶν δύο ἄλλων λέξεων καὶ τέλος δύο, ποὺ νὰ ἀρχίζουν ἀπὸ τὸ ἀντικείμενο, σύμφωνα μὲ τὰ προηγούμενα (σ.σ. καὶ αὐτὰ μὲ συνδυασμὸ μόνο τριῶν λέξεων).
«Ἐκτὸς ὅλων αὐτῶν εἶναι διαπιστωμένο ὅτι ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα εἶναι τὸ ὑπέρτατο «ἐργαλεῖο σκέψεως». Πράγματι κάποιος μπορεῖ νὰ σκεφθεῖ μόνο στὰ ἑλληνικά. Γι’ αὐτὸ καὶ κάθε ἁπλοποίηση στὴν γλῶσσα, στὴν σύνταξη εἶναι ἁπλᾶ ἕνα χάσιμο τῆς σκέψεως. 'Ὅταν μία γλῶσσα ἁπλοποιεῖται, ἁπλᾶ χάνει. Δὲν ἔχει νὰ κερδίσει τίποτε. Ὁδηγούμαστε σὲ μία γλῶσσα χωρὶς νόημα, ἁπλᾶ φωνητικὴ καὶ ὅλες οἱ λέξεις θὰ ἀρχίσουν νὰ μοιάζουν μεταξύ τους».
Τὰ λόγια αὐτὰ ἀνήκουν στὸν διάσημο Γάλλο καθηγητὴ Masse Roger. Ὁ ἴδιος ἔχει τονίσει: «Τὰ ἀρχαῖα ἑλληνικὰ δὲν εἶναι μόνο μία γλῶσσα. Εἶναι λόγος, εἶναι ἕνα βοήθημα, ἕνας μηχανισμὸς σκέψεως. Ἐὰν ὑπάρχει σήμερα μία παγκόσμια γλῶσσα γιὰ τὶς ἐπιχειρήσεις, αὐτὴ εἶναι τὰ ἀγγλικά. Ἂν ὑπάρχει ὅμως μία παγκόσμια γλῶσσα γιὰ νὰ σχεδιάσεις τὸ αὔριο, τὸ μέλλον, αὐτὴ εἶναι τὰ ἀρχαῖα ἑλληνικά».
Οἱ Γάλλοι πολεμοῦν γιὰ νὰ διατηρήσουν τὸ δικαίωμα στὴν διδασκαλία τῶν ἀρχαίων ἑλληνικῶν. «Χρειάσθηκε», εἶπε, «νὰ συγκεντρώσουμε πρὶν ἀπὸ δέκα χρόνια περίπου 150.000 ὑπογραφὲς γιὰ νὰ πιέσουμε τὴν γαλλικὴ κυβέρνηση νὰ μὴ κόψει κονδύλια γιὰ τὴν ἐκμάθηση τῶν ἀρχαίων ἑλληνικῶν».
Καὶ κατέληξε: «Ἡ κατάλληλη ἡλικία γιὰ ἕνα παιδὶ νὰ μάθει τὰ ἀρχαῖα ἑλληνικά εἶναι ἀπὸ ἕντεκα, δώδεκα χρόνων, διότι θὰ πρέπει πρῶτα νὰ ἔχει ὀργανώσει στὸ μυαλό του τὴν μητρική του γλῶσσα. Στὴν περίπτωσή μας τὰ γαλλικά. Μόνο τότε ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα θὰ τοῦ ἀνοίξει μοναδικοὺς ὁρίζοντες. Ὑπάρχουν ἔννοιες στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα ποὺ δὲν ὑπάρχουν πουθενὰ ἀλλοῦ. Ἂν δὲν ξέρουν πρῶτα τὴν δική τους γλῶσσα καλὰ δὲν θὰ μποροῦν νὰ τὶς ἀντιληφθοῦν».
Νὰ γιατὶ τὰ ἑλληνόπουλα πρέπει νὰ μαθαίνουν ἀπὸ τἰς πρῶτες τάξεις τοῦ δημοτικοῦ τὴν ἐτυμολογία καὶ τὴν διαχρονικότητα τῶν λέξεων, νὰ κάνουν φράσεις καὶ νὰ πολυτονίζουν. Θὰ ἔχουν μάθει καλὰ τὴν μητρική τους γλῶσσα ποὺ εἶναι ἡ ἴδια μέχρι σήμερα. Ἔτσι, γνωρίζοντας στὰ 11-12 χρόνια τους τὰ ἀρχαῖα κείμενα, θὰ μπορέσουν νὰ ἀντιληφθοῦν ὅλες τὶς ἔννοιες τῆς ἑλληνικῆς.
Γιατὶ λοιπὸν δὲν προωθοῦν τὴν διδασκαλία τῶν αρχαίων ἑλληνικῶν οἱ ἰθύνοντες; Δὲν ἔχω ἀπάντηση γι’αυτή την παθογένεια. Αὐτὸ ποὺ γνωρίζω μὲ βεβαιότητα, ὕστερα ἀπ’ὅσα ἀναφέραμε εἶναι ὅτι ἡ συγκεκριμένη γλωσσικὴ πολιτική εἶναι καὶ ἀνόητη καὶ ἐπικίνδυνη.
ΠΗΓΗ: εφημ. «Εστία της Κυριακής», 29.1.2023. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 30.1.2023.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου