"τον τε μηδέν τώνδε μετέχοντα ουκ απράγμονα, αλλ' αχρείων νομίζομεν" - ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΑΙΡΝΕΙ ΜΕΡΟΣ ΣΤΑ ΚΟΙΝΑ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΔΕΝ ΚΑΝΕΙ ΤΙΠΟΤΑ ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΕΙΝΟΣ ΑΘΛΙΟΣ ΑΧΡΗΣΤΟΣ .........(ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ Β'40 .ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ)...................... «παρά δύναμιν τολμηταί και παρά γνώμην κινδυνευταί και εν τοις δεινοίς ευέλπιδες» (Θουκυδίδου, Ιστορίαι, Α’ 70)
Δευτέρα 28 Μαρτίου 2022
ΣΤΟΛΟΣ ΘΑΛΑΣΣΗ ΚΡΑΤΕΙΝ
Πέμπτη 24 Μαρτίου 2022
(ΒΙΝΤΕΟ) ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΖΗΣ : ΠΩΣ ΦΤΑΣΑΜΕ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ - ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΗΣ ΕΙΣΒΟΛΗΣ
Ο Δρ. Ιωάννης Μάζης, Καθηγητής Γεωπολιτικής, αναλύει τις ιστορικές και πολιτικές ρίζες της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η ομιλία έγινε στις 19.3.2022
Δευτέρα 21 Μαρτίου 2022
Η ΡΩΣΟ-ΟΥΚΡΑΝΙΚΗ ΣΥΡΡΑΞΗ, Ο ΔΙΑΦΑΙΝΟΜΕΝΟΣ ΤΡΙΤΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ Η ΤΥΧΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Δικηγόρου-Συγγραφέως
Την24η Φεβρουαρίου, η Ρωσία διαψεύδοντας τις προβλέψεις της Δύσεως εισέβαλε στην Ουκρανία, με την αιτιολογία της προστασίας των Ρωσόφωνων στο Ντονέτσκ και στο Λουγκάνσκ. Ο πλέον ουσιώδης λόγος της εισβολής όμως, είναι τα τεράστια γεωπολιτικά συμφέροντα που κρύβονται στην περιοχή. Η Ουκρανία, έχοντας βιώσει επί δεκαετίες την κομμουνιστική μάστιγα, αποτελώντας τμήμα της Σοβιετικής Ενώσεως, μετά την διάλυση αυτής, θέλησε να ακολουθήσει δυτική κατεύθυνση ώστε να προσδεθεί στο άρμα των Η.Π.Α., έχοντας ως στόχο την ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Η Ουκρανία, διατηρώντας έως σήμερα τα ανωτέρω φοβικά σύνδρομα, αισθάνεται να απειλείται από την γείτονα χώρα Ρωσία, έχοντας την πεποίθηση ότι ο μεταξύ τους εναγκαλισμός θα της στερήσει την ελευθερία εκ νέου, μη δυνάμενη να αντιληφθεί ότι η Ρωσία του Προέδρου Βλαδίμηρου Πούτιν έχει διαγράψει οριστικά το τραγικό σοβιετικό παρελθόν, εμπνεόμενη από τη μεγάλη τσαρική Ρωσία που μεσουρανούσε πριν την Οκτωβριανή Επανάσταση.
Παρά τις δικαιολογημένες έως έναν βαθμό ανησυχίες της Ουκρανίας, στην προκειμένη περίπτωση, η δήθεν αιφνιδιαστική απόφαση της Ρωσίας να εισβάλει στο έδαφός της, δεν ισοδυναμεί με επεκτατικές βλέψεις αλλά με άσκηση αμυντικής πολιτικής. Και τούτο, διότι το ΝΑΤΟ με ηγέτιδα δύναμη τις Η.Π.Α., προσεγγίζοντας την Ουκρανία, εκμεταλλευόμενο την ρωσοφοβία της, επεδίωξε να την καταστήσει μελλοντικά, σύμμαχο, προκαλώντας στην γειτονική Ρωσία εύλογη ανασφάλεια. Ως εκ τούτου, η επίθεση του Πούτιν ήταν φυσικό επόμενο. Πως θα είχαν αντιδράσει αλήθεια οι Η.Π.Α., εάν η Ρωσία επιχειρούσε να εντάξει στην σφαίρα επιρροής της, χώρες της Κεντρικής ή της Λατινικής Αμερικής, εγκαινιάζοντας στρατιωτικές βάσεις σε απόσταση βολής από τις Η.Π.Α.; Είναι δεδομένο ότι θα έπρατταν ακριβώς το ίδιο με την Ρωσία, ώστε να διασφαλιστούν από τυχόν επιθετικές διαθέσεις της ετέρας υπερδυνάμεως.
Ως εκ των ανωτέρω γίνεται αντιληπτό, ότι η αιτία για την εν εξελίξει ρωσο-ουκρανική σύρραξη είναι οι τεταμένες ψυχροπολεμικές σχέσεις μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων οι οποίες είχαν βελτιωθεί επί των ημερών του Ρεπουμπλικανού Δεξιού Πατριώτη και Ειρηνοποιού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο οι οπαδοί της Νέας Τάξεως χαρακτήριζαν ακραίο και επικίνδυνο, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος υπήρξε παράγων της παγκοσμίου σταθερότητος, αφού κατά την διάρκεια της προεδρικής θητείας του (2016-2020), δεν προκάλεσε κανέναν νέο πόλεμο και έκλεισε οριστικά κάθε παλαιό μέτωπο. Αυτή η παγκόσμια παρεμβατική πολιτική των Η.Π.Α. αναβιώνει σήμερα, μετά την οριακή ήττα του Τραμπ (ήττα που αμφισβητήθηκε έντονα) στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2020 και την άνοδο στην εξουσία του Τζο Μπάιντεν και των Δημοκρατικών των Η.Π.Α., οι οποίοι ευθύνονται για την αποσταθεροποίηση στα Βαλκάνια και την ωμή επίθεση το 1999, που αιματοκύλησε και διέλυσε την αδελφή και ομόδοξη της Ελλάδος, Σερβία.
Η ελληνική κυβέρνηση από την πλευρά της, ετάχθη αναφανδόν υπέρ της Ουκρανίας αποστέλλοντας πολεμικό υλικό, χωρίς να υπολογίσει τις εύθραυστες ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή. Ως εκ τούτου η κυβέρνηση Μητσοτάκη, κατεδίκασε χωρίς δεύτερη σκέψη την τακτική της Ρωσίας, καθιστώντας εχθρό μας μία υπερδύναμη, τοποθετώντας σε δεύτερη μοίρα τα ελληνικά γεωπολιτικά συμφέροντα και την προστασία της πολυπληθούς ελληνικής μειονότητος που ζει στην Ουκρανία και ήδη μετρά θύματα. Σαφέστατα, η θέση της Ελλάδος έπρεπε να ταυτίζεται με την αυστηρή ουδετερότητα, δεδομένου ότι αφενός μεν υπάγεται στο ΝΑΤΟ, αφετέρου δε, ανήκει σε μία άτυπη διορθόδοξη συμμαχία με ηγέτιδα δύναμη την Ρωσία. Το συμφέρον της Ελλάδος άλλωστε, δεν είναι να υπακούει τυφλά στα κελεύσματα των διεθνών οργανισμών των οποίων αποτελεί μέλος, αλλά να διατηρεί καλές οικονομικές και γεωπολιτικές σχέσεις και με τις δύο υπερδυνάμεις. Η ελληνική ηγεσία όμως, δεικνύει πως αδυνατεί να κατανοήσει το εθνικό συμφέρον, αποδεικνύοντας ότι αγνοεί πλήρως την Ιστορία η οποία μας δίδαξε ότι τα διπλωματικά λάθη μας και η εις βάρος μας μεταστροφή των συμμάχων κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οδήγησαν στη Μικρασιατική Καταστροφή και στη μοιραία κατάληξη του Εθνικού Οράματος της Μεγάλης Ιδέας. Ήδη η Ρωσία, προέβη στην έμμεση αναγνώριση του ψευδοκράτους του Αττίλα στην Κύπρο, ικανοποιώντας την Τουρκία, η οποία διατηρεί εντέχνως τις ισορροπίες, στηρίζοντας φαινομενικά το ΝΑΤΟ και την Ουκρανία, πλην όμως κλείνει τα Στενά για όλα τα κράτη, εξυπηρετώντας τους Ρώσους που διατηρούν τον στόλο τους στη Μαύρη Θάλασσα, δηλώνει ότι δεν εγκαταλείπει τις σχέσεις της ούτε με την Ρωσία, ούτε με την Ουκρανία και ασφαλώς καιροφυλακτεί να επιτεθεί στην Ελλάδα, ελπίζοντας στην ουδετερότητα του ΝΑΤΟ, στην αδιαφορία της Ε.Ε. και στην υποστήριξη της Ρωσίας, η οποία τα τελευταία έτη βιώνει την δυσμενή εξωτερική πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων.
Άπαντες εις την Εσπερία, ομιλούν υποκριτικά για ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ποιος ενδιαφέρθηκε όμως για την τουρκική εισβολή το 1974 στο βόρειο τμήμα της Κύπρου; Μία εισβολή που διαρκεί εδώ και 48 έτη και κανείς δεν επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία για τις τερατώδεις αυθαιρεσίες της. Η «δημοκρατική» Δύση αδυνατεί να αντιδράσει στην ρωσική επίθεση. Οι κυρώσεις που θα επιβληθούν στην Ρωσία δεν την αγγίζουν ιδιαίτερα, δεδομένου ότι η οικονομία της αχανούς ευρασιατικής χώρας, διαθέτει μεγαλύτερες αντοχές από αυτές που οι ειδήμονες της Δύσεως υπελόγιζαν. Η Δύση παρακμάζει, γιατί οι Παραδοσιακές Εθνικές Αξίες του Πατριωτισμού, της Θρησκευτικής Πίστεως, της Φιλοπατρίας, του Ηρωισμού, της Αλληλεγγύης, έχουν αντικατασταθεί από την πρόνοια για την κλιματική αλλαγή, την φιλολαθρομεταναστευτική πολιτική και τις «δικαιωματιστικές» ψευδοαξίες της υπερασπίσεως υπέρμετρων και επίπλαστων δικαιωμάτων, που προωθούν οι νεοταξίτες πολιτικοί. Στην Ρωσία όμως, οι Παραδοσιακές Αξίες παραμένουν ισχυρές και αποτελούν τον καταλυτικό παράγοντα για τη νίκη σε κάθε πολεμική σύρραξη. Η Ουκρανία σε αυτόν τον πόλεμο έμεινε ουσιαστικά αβοήθητη. Ωστόσο ανθίσταται ηρωικά. Οι Η.Π.Α. δεν ψυχολόγησαν ορθά τις αντιδράσεις του Πούτιν και όταν παρέστη ανάγκη να στηρίξουν την Ουκρανία, δεν θέλησαν να συγκρουστούν με την «ρωσική αρκούδα».
Η προσφυγιά, ο θάνατος, η δυστυχία και η ανθρωπιστική κρίση στην Ουκρανία, είναι πληγές που θα αργήσουν να επουλωθούν, ακόμη κι αν ο πόλεμος λήξει σύντομα. Ο πόλεμος αυτός, ανοίγει τον ασκό του Αιόλου για πιθανή εκτεταμένη πολεμική εμπλοκή στο εγγύς μέλλον, η οποία ίσως αποτελέσει τον Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένας πόλεμος που θα είναι υπέρμετρα σκληρός και αμφίρροπος μεταξύ των υπερδυνάμεων Η.Π.Α., Ρωσίας και ενδεχομένως και της Κίνας. Σε έναν τέτοιο αβυσσαλέο πόλεμο, η τύχη της Ελλάδος είναι αβέβαια. Το ηθικό δίδαγμα που προκύπτει από τα τεκταινόμενα του ρωσο-ουκρανικού πολέμου είναι ότι δεν δυνάμεθα να στηριχθούμε σε «συμμάχους», παρά μόνο στις δικές μας δυνάμεις, όπως ανέκαθεν συνέβαινε στην μακραίωνη Ιστορία μας από τους Περσικούς Πολέμους έως το Έπος του 1940-41.
Τους δύο τελευταίους αιώνες, ο Ελληνισμός εκμεταλλευόμενος τις νέες συνθήκες, ίδρυσε κράτος τον 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ου το διπλασίασε. Ευρισκόμενοι στον 21ο αιώνα, το status quo μεταβάλλεται εκ νέου. Είναι ιστορική ανάγκη, να είμαστε παρόντες σε αυτήν την αλλαγή και επιβεβλημένο να μεταβληθεί η φοβική ελληνική εξωτερική πολιτική σε Πατριωτική, χωρίς νεοφιλελεύθερες και αριστερίστικες εθνομηδενιστικές αντιλήψεις. Η Ελλάς χρειάζεται οραματιστές που θα σφυρηλατούν Εθνικό Φρόνημα στον Λαό, ώστε να αγωνίζεται για τα Ιδανικά του Έθνους. Δεν επιθυμούμε τον Πόλεμο περισσότερο από την Ειρήνη. Απαιτείται όμως προπαρασκευή για παν ενδεχόμενο, δεδομένου ότι οι καιροί αυτό προμηνύουν, η Ιστορία που επαναλαμβάνεται αυτό έχει αποδείξει, τα Φωτεινά Πνεύματα της Ορθοδοξίας αυτό αισθάνθηκαν και οι έγκριτοι γεωστρατηγικοί αναλυτές ανά την Υφήλιο, σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγουν. Η δικαίωση του Ελληνισμού δεν είναι ανέφικτη. Αρκεί να απομονωθούν οι δολοφόνοι του εφικτού.
ΣΥΝΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΙΣ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΒΑΣΕΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ
Ὁ Τοῦρκος ὑπουργός Ἀμύνης Ἀκάρ ἀνεκοίνωσε ὅτι ἡ χώρα του θά ὑλοποιήσει τό ὅραμα πού διετύπωσε ὁ Σύμβουλος Ἐθνικῆς Ἀσφαλείας Θᾶνος Ντόκος τόν Νοέμβριο τοῦ 2019
ΣΥΝΗΝΤΗΘΗΣΑΝ στίς Βρυξέλλες οἱ ὑπουργοί Ἀμύνης Ἑλλάδος καί Τουρκίας Νῖκος Παναγιωτόπουλος καί Χουλουσί Ἀκάρ. Ὅπου ἀπό ὅ,τι φαίνεται ἐτέθη τό σχέδιο τῆς συνεκμεταλλεύσεως τοῦ ὑποθαλάσσιου πλούτου τοῦ Αἰγαίου καί τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου, κάτι γιά τό ὁποῖο ἀπό τό 2019 εἶχε μιλήσει καί ὁ Σύμβουλος Ἐθνικῆς Ἀσφαλείας Θᾶνος Ντόκος. Ἡ «Ἑστία» ἔχει ἤδη προαναγγείλει ὅτι κατά τήν συζήτηση Μητσοτάκη – Ἐρντογάν στήν Κωνσταντινούπολη ἄνοιξε μιά «Κερκόπορτα» γιά τήν συνεκμετάλλευση αὐτή. Εἶχε ὅμως ἀπό τόν Νοέμβριο τοῦ 2019 ἐκφράσει τίς ἐπιφυλάξεις της, σχολιάζοντας τίς «περίεργες» ὅπως τίς εἶχε χαρακτηρίσει τότε δηλώσεις τοῦ Συμβούλου Ἐθνικῆς Ἀσφαλείας Θάνου Ντόκου. Ἔλεγε τότε: «Εἶναι καιρός… ἡ Ἑλλάς καί ἡ Τουρκία νά στραφοῦν ἀπό τίς διμερεῖς διαφορές στά κοινά προβλήματα καί συμφέροντα καί νά υἱοθετήσουν μιά θετική ἀτζέντα».
Τήν πρόταση ἐπανέλαβε τώρα ὁ Τοῦρκος ὑπουργός Ἀμύνης Ἀκάρ. Σέ δηλώσεις του μετά τήν ἔκτακτη ὑπουργική σύνοδο τοῦ ΝΑΤΟ ὁ Ἀκάρ πρότεινε ἀπό κοινοῦ τουριστική καί πλουτοπαραγωγική ἐκμετάλλευση τοῦ Αἰγαίου. «Βάλαμε στό τραπέζι τά θέματά μας μέ εἰλικρίνεια» εἶπε μετά τήν συνάντησή του μέ τόν Ἕλληνα ὑπουργό Ἐθνικῆς Ἀμύνης καί συνέχισε: «Μέ τόν κύριο ὑπουργό, μέ τόν Νῖκο, ἔχουμε εἰλικρινεῖς, διάφανες ξεκάθαρες συνομιλίες, γιά νά δώσουμε μιά θετική ἀτμόσφαιρα, ἕνα θετικό κλῖμα. Μέ στόχο οἱ λαοί τῶν δύο χωρῶν νά εὐημεροῦν. Βάλαμε στό τραπέζι τά θέματά μας μέ εἰλικρίνεια, ἀνοιχτά, ἔντιμα καί μέ διαφάνεια».
Εἶναι ἐκπληκτικό τό πόσο οἱ δηλώσεις αὐτές ὁμοιάζουν μέ τά ὅσα ἔλεγε ὁ Θᾶνος Ντόκος τόν Νοέμβριο τοῦ 2019, τίς ὁποῖες ἐπαναλαμβάνουμε αὐτούσιες. «Ἡ διπλωματία τῶν κανονιοφόρων δέν συμβάλλει στήν εὕρεση λύσεως, οὔτε ἁρμόζει ὡς συμπεριφορά σέ μιά χώρα μέλος τοῦ ΝΑΤΟ καί ὑποψήφια γιά ἔνταξη στήν ΕΕ. Θεωρῶ, παρ’ ὅλα αὐτά, ὅτι ὑπάρχουν δυνατότητες συνεννόησης σέ θέματα ἐκμετάλλευσης ὑδρογονανθράκων, καθώς στό τραπέζι παραμένει καί ἡ ἑλληνοκυπριακή δέσμευση γιά δημιουργία Ταμείου Ὑδρογονανθράκων πρός ὄφελος καί τῶν δύο κοινοτήτων. Οἱ διπλωμάτες καί οἱ δικηγόροι μποροῦν νά συμβάλλουν στήν εὕρεση λύσης, ἐφ’ ὅσον ὑπάρχει πολιτική βούλησις. Ἀκόμη καί ἰδέες περί συνεκμεταλλεύσεως (kazan-kazan) μποροῦν νά συζητηθοῦν, ὑπό τήν προϋπόθεση τῆς προηγούμενης ὁριοθέτησης μέσῳ προσφυγῆς σέ διεθνές δικαιοδοτικό ὄργανο.» Νά σημειωθεῖ ὅτι ἀπό ἑλληνικῆς πλευρᾶς, στίς Βρυξέλλες, δέν ὑπῆρξε ἀνάλογη ἐνημέρωσις. Ἡ πρώτη ἀνακοίνωσις τοῦ Ὑπουργείου Ἐθνικῆς Ἀμύνης ἀνέφερε μόνο τά ἑξῆς: «Ὁ Ὑπουργός Ἐθνικῆς Ἀμύνης κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος εἶχε συνάντηση σήμερα Τετάρτη 16 Μαρτίου 2022 μέ τόν Τοῦρκο ὁμόλογό του κ. Χουλουσί Ἀκάρ, στό περιθώριο τῆς Ἔκτακτης Ὑπουργικῆς Συνόδου τῶν ΥΠΑΜ τοῦ ΝΑΤΟ στίς Βρυξέλλες. Κατά τή συνάντηση ὑπογραμμίστηκε ἡ σημασία μείωσης τῶν ἐντάσεων καί ἐμπέδωσης κλίματος ἀσφαλείας στήν Ἀνατολική Μεσόγειο, βάσει τῶν κανόνων Διεθνοῦς Δικαίου καί ἀρχῆς καλῆς γειτονίας. Στό πλαίσιο αὐτό συμφωνήθηκε νά πραγματοποιηθεῖ προσεχῶς συνάντηση γιά συνομιλίες περί δραστηριοτήτων Μέτρων Οἰκοδόμησης Ἐμπιστοσύνης (ΜΟΕ)». Ἀργά χθές ὅμως σέ νέα ἀνακοίνωση προσετέθη ἡ φράσις: «Ἀσφαλῶς καί δέν τέθηκε θέμα “συνεκμετάλλευσης τοῦ Αἰγαίου” καί οὔτε ἄλλωστε μποροῦσε νά τεθεῖ».
Μένει ὅμως ἀνοικτό τό θέμα τῶν ΜΟΕ στό πλαίσιο τῶν ὁποίων ἡ Τουρκία θέτει καί τά ζητήματα ὁριοθετήσεως ζωνῶν καί συνεκμεταλλεύσεως. Στά ΜΟΕ, τά ὁποῖα μέ τουρκική ὑπαιτιότητα ἔχουν σταματήσει νά συζητοῦνται, εἶχε ἀναφερθεῖ τότε ὁ κ. Ντόκος: «Καλό θά ἦταν οἱ δύο χῶρες νά δοῦν πιό ζεστά τό ζήτημα τῶν Μέτρων Οἰκοδόμησης Ἐμπιστοσύνης στό Αἰγαῖο, ἐνδεχομένως ἐπανεξετάζοντας τήν παλαιότερη πρόταση τοῦ ναυάρχου Ἔρκαγια (μία συμβολική πτήση τόν χρόνο), ἤ ζητῶντας ἀπό τό ΝΑΤΟ νά διευκολύνει μιά τεχνικῆς φύσεως λύση στό ζήτημα τοῦ ἐναερίου χώρου». Νά θυμίσουμε ὅτι τότε ὁ κ. Ντόκος ἐπεδείκνυε καί «κατανόηση» πρός τίς τουρκικές «ἀνησυχίες» σχετικά μέ τήν Συνθήκη τῆς Λωζάννης, κάτι πού εἴδαμε νά ἐξελίσσεται σέ πλήρη ἀμφισβήτησή της ἀπό τήν Ἄγκυρα. Ἔλεγε τότε: «Πιθανόν οἱ ἀρχικές ἀναφορές στή Συνθήκη τῆς Λωζάννης νά ὀφείλονταν στίς ἀνησυχίες τῆς Τουρκίας περί ἐδαφικῶν ἀλλαγῶν στά ἀνατολικά σύνορά της, ὡς ἀποτέλεσμα τῆς σύγκρουσης στή Συρία καί τῆς ἀστάθειας στήν εὐρύτερη περιοχή».
Νά ἐπισημάνουμε ἐδῶ ὅτι μέ βάση κάποιες «ἀνησυχίες» ἐξαπέλυσε καί ἡ Ρωσσία τήν εἰσβολή της στήν Οὐκρανία. Ἐν πάσῃ περιπτώσει ὅμως αὐτό εἶναι ἄλλο ζήτημα. Ἡ οὐσία εἶναι πώς ὅλα ὅσα τώρα ἰσχυρίζεται ὁ Χουλουσί Ἀκάρ ἔχουν ἤδη λεχθεῖ ἀπό τόν Θᾶνο Ντόκο. Ὁ ἴδιος μάλιστα εἶχε ἀναγνωρίσει ἐμμέσως ὅτι ἡ Τουρκία ἔχει δικαιώματα στό Αἰγαῖο, ἀναφερόμενος ἐπικριτικά στήν ἀντίληψη τοῦ Ἀρχιπελάγους ὡς «ἑλληνικῆς λίμνης». Σχετικῶς ἀναφέρει: «Ἀναμφίβολα, θά ἦταν πολύ χρήσιμη ἡ ἐπανέναρξη τῶν διερευνητικῶν ἐπαφῶν, ἀξιοποιῶντας τήν πρόοδο πού εἶχε ἐπιτευχθεῖ στό παρελθόν. Ἡ Ἑλλάδα ἀντιλαμβάνεται τίς τουρκικές ἀνησυχίες περί μετατροπῆς τοῦ Αἰγαίου σέ “ἑλληνική λίμνη”».
ΑΞΙΟΙ ΤΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΜΑΣ
Του Γιάννη Χ. Κουριαννίδη
Ιδρυτή και Διευθυντή του περιοδικού ''ΕΝΔΟΧΩΡΑ''
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έθεσε άλλη μια φορά την ηγεσία της πατρίδας μας ενώπιον των ιστορικών και εθνικών ευθυνών της.
Αναδείχθηκε ξανά η τραγική μοίρα του Ελληνισμού, που βλέπει την οικουμενική διαχρονικότητά του να διακυβεύεται από μία απόφαση της στιγμής. Από τη σύσταση του ελληνικού κράτους αυτό συμβαίνει πάντα. Αντί να λειτουργεί ως ένα κουκούλι προστασίας του έθνους, αποβαίνει η καταβόθρα του. Ακόμη και στις περιπτώσεις που το κράτος μεγάλωνε εδαφικά, το τίμημα ήταν συνήθως η συρρίκνωση του έθνους.
Δυστυχώς και στις μέρες μας όποια προσέγγιση στο δράμα της Ουκρανίας επιχειρείται μόνο με κριτήρια διαχείρισης μίας κρατικής οντότητας, χωρίς να υπεισέρχονται στο σκεπτικό των ηγεσιών μας προβληματισμοί περί του τι ακριβώς υπερασπιζόμαστε σε επίπεδο αξιών και ηθικής. Ακόμη και οι εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες της περιοχής δείχνει να μπαίνουν στο ζύγι όποιας πολιτικής επιρροής τους έναντι των εκατομμυρίων της Ελλάδας. Κανείς όμως δεν αναρωτήθηκε γιατί, άραγε, αρνήθηκαν να φύγουν οι προξενικές Αρχές μας στην Ουκρανία και παραμένουν ακόμη σε λειτουργία τα προξενεία μας, το προσωπικό των οποίων αποτελείται στην πλειονότητά του από ομογενείς. Τι είναι αυτό που τους κράτησε εκεί μέχρι η κατάσταση να γίνει πλέον αφόρητη, αν όχι η σιγουριά μιας ιστορικής μνήμης και η εγγύηση του πολιτιστικού τους αποτυπώματος; Και τα δύο διασφαλίζουν ένα καλύτερο αύριο, άσχετα με την έκβαση και τον νικητή του πολέμου.
Αυτά όφειλε να τα σκεφτεί καλά ο Κυριάκος Μητσοτάκης προτού αποφασίσει εν θερμώ να στείλει στρατιωτική βοήθεια στους Ουκρανούς. Πιθανότατα το γεωστρατηγικό συμφέρον της πατρίδας μας να εξυπηρετείται καλύτερα σήμερα αν βρισκόμαστε στο πλευρό του δυτικού κόσμου, αν και αυτό δεν διασφαλίζεται με μία «πρόθυμη» εξυπηρέτηση των συμφερόντων των συμμάχων μας, αφού αυτή την «προθυμία» την έχουμε πληρώσει με οδυνηρό τρόπο αρκετές φορές. Το βλέπουμε μάλιστα έντονα αυτό, με την αδυναμία μας να κάνουμε ό,τι κάνει ο Ερντογάν που, από απολογούμενος (όπως θα έπρεπε να είναι) προς το ΝΑΤΟ, αναβαθμίστηκε σε διαπραγματευτή ειρήνης! Υπό την οπτική αυτή, λοιπόν, ακόμη και αν μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι ως κράτος ίσως να βρισκόμαστε στη σωστή πλευρά των αντιμαχομένων, τώρα πλέον δείχνει να απαξιώνεται ακόμη κι αυτό…
Παραμένει φυσικά το ερώτημα: τι ακριβώς υπερασπίζεται ο δυτικός κόσμος;
Μήπως υπερασπίζεται την ταυτότητά του, δηλαδή τις αξίες του, τις εθνικές του κοινωνίες; Μα πώς μπορεί να το πει αυτό, όταν συνειδητά τις καταστρέφει υποδεχόμενος εκατομμύρια αλλοεθνών με εντελώς διαφορετικές αξίες και φορέων μίας κοσμοαντίληψης που έρχεται σε πλήρη αντιπαλότητα με την ευρωπαϊκή;
Μήπως υπερασπίζεται τη δημοκρατία; Μα πώς μπορεί να το ισχυριστεί αυτό, όταν έχει ουσιαστικά εκχωρήσει την εξουσία των κυβερνήσεων, που έχουν εκλεγεί με τη βούληση των λαών του, σε υπερεθνικές οντότητες διορισμένων εκπροσώπων μιας απρόσωπης εξουσίας;
Μήπως υπερασπίζεται τον θεσμό της οικογένειας; Μα πώς μπορεί να το επιβεβαιώσει αυτό, όταν η ιερότητά της έχει απαξιωθεί μέσω των «έμφυλων ταυτοτήτων», της μη διαφύλαξης των δικαιωμάτων του αγέννητου παιδιού και των υιοθεσιών από ομόφυλα ζευγάρια;
Μήπως υπερασπίζεται τη χριστιανική θρησκεία; Μα πώς μπορεί να το ορκιστεί αυτό ενώπιον Θεού και ανθρώπων, όταν οι ναοί μετατρέπονται σε μπιραρίες και πολιτιστικά κέντρα, ενώ παράλληλα ανεγείρονται χιλιάδες τζαμιά σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο;
Η Ρωσία του Πούτιν, όμως, δείχνει να υπερασπίζεται αυτές τις αξίες, ως ένα τελευταίο ανάχωμα στην επελαύνουσα παγκοσμιοποίηση, ουσιαστικά «επιτιθέμενη αμυνόμενη» (Κ. Τάταρης), προς διασφάλιση της ίδιας της ύπαρξής της. Υπό την οπτική αυτή, ως έθνος ίσως να βρισκόμαστε στη λάθος πλευρά των αντιμαχομένων… Είναι σίγουρο ότι δεν είναι δυνατόν να μη διεκδικούμε ως κράτος έναν ρόλο στον αναδυόμενο πολυπολικό κόσμο. Σε καμία περίπτωση όμως τον ρόλο του χρήσιμου ηλίθιου. Γιατί αυτόν τον ρόλο προδιαγράφουν οι ελλαδίτικες ηγεσίες των τελευταίων ετών. Για την αντιμετώπιση τέτοιων διλημμάτων στερούμαστε ηγεσίες με εθνικό όραμα, που θα τις οδηγούσε σε μία σώφρονα και ιστορικά υπεύθυνη κρατική διαχείριση. Μέχρι να τις αναδείξουμε, θα είμαστε άξιοι των επιλογών μας…
https://www.newsbreak.gr/apopseis/306447/axioi-ton-epilogon-mas/
Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟ ΒΕΝΙΖΕΛΟ (5ο Μέρος)
Του Παναγιώτη Λιάκου
Η πείνα, η καχεξία, η εξάπλωση της φυματίωσης και η δυστυχία που έζησε η Ελλάδα την τριετία 1915-1917 έχουν ονοματεπώνυμο: Ελευθέριος Βενιζέλος
Ο Ιωάννης Μεταξάς, στο 24ο άρθρο του σχετικά με τον Εθνικό Διχασμό, το οποίο δημοσιεύτηκε στις 14/11/1934 στην «Καθημερινή», είχε δίκιο. Οι πληροφορίες που είχε ήταν ακριβείς. Η πείνα, η καχεξία, η εξάπλωση της φυματίωσης και η δυστυχία που έζησε η Ελλάδα την τριετία 1915-1917 έχουν ονοματεπώνυμο: Ελευθέριος Βενιζέλος. Αυτός ο πολιτικός, τυφλωμένος από το πάθος του για χρήμα και εξουσία, θεωρούσε ότι το μόνο εμπόδιο στον δρόμο του ήταν ο βασιλέας Κωνσταντίνος Α΄. Για να ξεπεράσει τούτο το «εμπόδιο» περιφερόταν σε γραφεία διπλωματών και ξένων πρακτόρων, και ικέτευε τους ξένους εντολείς του να επιβάλουν εμπάργκο στην Ελλάδα.
Ζητούσε επίμονα από τους αξιωματούχους της Αντάντ να μην περνούν τρόφιμα, παρά ελάχιστα, στην Ελλάδα και καθόλου χρήματα. Αυτός ο πολιτικός ήταν τόσο «πατριώτης», που έφτασε σε τέτοιο σημείο εξαχρείωσης ώστε να ζητήσει από τους Αγγλογάλλους να επιβάλουν το φρικτό μαρτύριο της πείνας στον ελληνικό λαό για να στραφούν εναντίον του βασιλέα Κωνσταντίνου Α΄ και να τον ρίξουν από τον θρόνο.
Μια από τις πολλές επιβεβαιωτικές αναφορές για τα προαναφερθέντα διαβάζουμε στο βιβλίο του Guiles Davenport, το οποίο τιτλοφορείται «Zaharoff High Priest of War» (μτφ: «Ζαχάρωφ: Ο Αρχιερέας του Πολέμου»). Το βιβλίο εκδόθηκε στη Βοστόνη των ΗΠΑ, το 1934, από την εκδοτική Lothrop, Lee and Shepard Company. Εκεί διαβάζουμε στη σελίδα 185:
«Την 31η του μηνός (σ.σ.: Δεκεμβρίου 1915), ο Βενιζέλος, πάνω από την υπογραφή του Ανρί Τιρό (για τον οποίο θα γίνει εκτενέστερη αναφορά παρακάτω), έστειλε το ακόλουθο τηλεγράφημα από τον τόπο της εθελούσιας εξορίας του: “Να μην αφήνετε να περνά καλαμπόκι στην Ελλάδα, εκτός από ελάχιστο, και μην αφήνετε καθόλου χρήματα”. Στη συνέχεια προσφέρθηκε “να ξεσηκώσω μια φοβερή επανάσταση στην Aθήνα ώστε να συντρίψω τον βασιλιά”.
Ιδού λοιπόν μια εφαρμογή του συστήματος (σ.σ.: ο συγγραφέας αναφέρεται στο σύστημα πολιτικής χειραγώγησης και υπονόμευσης που είχε επινοήσει ο Ζαχάρωφ), συνδυασμένου με εκδίκηση. Αν οι συνωμοσίες αποτύχουν, αν οι δωροδοκίες δεν ευδοκιμήσουν, αν δεν λειτουργήσει η προπαγάνδα, τότε το εμπάργκο και η πείνα σίγουρα θα κάνουν τη δουλειά.
Το “πατριωτικό” ντουέτο Βενιζέλου και Ζαχάρωφ δεν φαινόταν να ντρέπεται, ούτε στο ελάχιστο, με την πιθανότητα να προκαλέσουν δυστυχία στο ελληνικό έθνος ώστε να το πείσουν περί του καλόβουλου ορισμού του πατριωτισμού από τους Συμμάχους και για την ασυνήθιστη σοφία των επαναστατών ηγετών του».
Ο συγγραφέας αποδίδει την ιδέα του ναυτικού αποκλεισμού και στον Βενιζέλο και στον μεγαλέμπορο όπλων Μπέιζιλ Ζαχάρωφ, και σημειώνει με έκπληξη ότι αυτοί οι δύο δεν ντράπηκαν «ούτε στο ελάχιστο με την πιθανότητα να προκαλέσουν δυστυχία στο ελληνικό έθνος». Κι είναι στ’ αλήθεια αξιοπερίεργα και η έλλειψη ντροπής, αλλά και το μέγεθος της εσωτερικής σκληρότητας κάποιων που εξαθλιώνουν έναν λαό, χρησιμοποιώντας την πείνα του σαν μοχλό άσκησης πολιτικής πίεσης.
Ο Ανρί Τιρό (Henry Turot, 1865-1920), που στέλνει το κατάπτυστο τηλεγράφημα του Ελευθερίου Βενιζέλου στη γαλλική κυβέρνηση και τον οποίο αναφέρει ο Davenport, ήταν δημοσιογράφος, επίτιμο μέλος της Γαλλικής Εθνικής Κοινότητας Καλών Τεχνών. Ηταν εκείνος που έστησε το γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων Ραντιό (και το αθηναϊκό παράρτημά του) και ο βασικός σύνδεσμος μεταξύ του Ελ. Βενιζέλου και της γαλλικής κυβερνήσεως.
Σύμφωνα με την Αθηνά Κακούρη, γνωστή συγγραφέα και συστηματική ερευνήτρια της εποχής του Εθνικού Διχασμού, η οποία εξετάζεται στο άρθρο, ήταν ένας δημοσιογράφος που έφτασε στην Αθήνα το 1915 και «ένα από τα καθήκοντά του ήταν να εξαγοράσει τις εφημερίδες, εκείνες που θεωρούσε ότι πληρώνονταν απ’ τον εκπρόσωπο της βιομηχανίας όπλων Κρουπ, τον βαρώνο Φον Σενκ, που ήταν, υποτίθεται, και ο καταχθόνιος πράκτορας των Γερμανών. Συγχρόνως -όπως ξέρουμε από τις αναφορές του Τυρό- οργάνωνε διαδηλώσεις και άλλων λογιών εκδηλώσεις, όπως κηδείες με νοικιασμένα κουφάρια και τορπιλισμούς πλοίων, που όμως έμεναν ανέπαφα».*
Αυτές ήταν οι παρέες του «φλογερού πατριώτη» Ελευθερίου Βενιζέλου – προβοκάτορες και πράκτορες, όπως ο Τιρό. Σε αυτούς υπαγόρευε τις ιδέες του να καταδικαστούν στο μαρτύριο της πείνας οι Ελληνες…
*Αθηνά Κακούρη, «Ουλάνοι στη Λάρισα», εκδόσεις Καπόν, Αθήνα: 2018, σ. 54-55.
Ήθελε να πεινάσουν οι Έλληνες πολίτες, αλλά και να εξαθλιωθούν οι Ενοπλες Δυνάμεις για να στραφούν εναντίον του βασιλιά και να τον ανατρέψουν
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος δεν λειτούργησε μόνο ως μίσθαρνο όργανο και πράκτορας ξένων δυνάμεων, αλλά, στην αγωνία του να καλοπιάσει τους χρηματοδότες και εντολοδότες του, τους κρατικούς αξιωματούχους των χωρών της Αντάντ, έφτασε στο σημείο να συμπεριφέρεται σαν εχθρός των Ελλήνων.
Περιφερόταν στα σαλόνια και τα γραφεία πρεσβειών και πρωθυπουργικών οικιών, και αξίωνε από τους ξένους να μην επιτρέπουν να περνά στην Ελλάδα ούτε αρκετό χρήμα ούτε ικανή ποσότητα τροφίμων για να καλύπτονται οι ανάγκες του λαού, αλλά ελάχιστα, ίσα για να μην πεθάνουν. Ήθελε να πεινάσουν οι Ελληνες πολίτες, αλλά και να εξαθλιωθούν οι Ενοπλες Δυνάμεις για να στραφούν εναντίον του βασιλιά και να τον ανατρέψουν.
Έλεγε στους ξένους λεπτομέρειες για την υγεία του ανώτατου άρχοντα, συνωμοτούσε εναντίον του και υποσχόταν υποκίνηση πολιτειακών ανατροπών, εκδίκηση και «ξεκαθάρισμα λογαριασμών» εναντίον του βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄. Γενικά, συμπεριφερόταν σαν ένα αχρείο κατακάθι, που επεδίωκε τη δυστυχία του έθνους για όσον καιρό δεν βρισκόταν εκείνος στην εξουσία. Με το όνομα αυτού του μανιακού προδότη έχουν λερώσει τις οδοσημάνσεις τόσων δρόμων, λεωφόρων και πλατειών στην Ελλάδα.
Τα αποδιαβαθμισμένα αρχεία της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου φωτίζουν πτυχές της Ιστορίας που αγνοούσαμε μέχρι σήμερα. Ακολουθεί απόσπασμα από καταχώριση στο αρχείο του διατελέσαντος πρωθυπουργού της Μεγάλης Βρετανίας Χέρμπερτ Χένρι Ασκουιθ (φάκελος 203), όπου ο Ασκουιθ αποκαλύπτει στα υπόλοιπα μέλη της Πολεμικής Επιτροπής τι συζήτησε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
MSS Asquith 29 folio (φάκελος) 203. Ο κατάλογος περιγράφει το έγγραφο με τα ακόλουθα: «Σημειώσεις από μια συζήτηση με τον Βενιζέλο που διανεμήθηκε στην Πολεμική Επιτροπή τον Ιανουάριο 1916».
«24 Ιανουαρίου 1916 – Σημείωμα του Ασκουιθ στον Χάνκεϊ, “Κυκλοφορώ το ακόλουθο, το οποίο προέρχεται από μια μυστική πηγή, και μπορεί να θεωρηθεί ως αυθεντική δήλωση των απόψεων που έχει τώρα ο κ. Βενιζέλος”. Με την ένδειξη “Διανομή στην Πολεμική Επιτροπή”. Ο Χάνκεϊ κυκλοφόρησε το πρωτότυπο στους Μακένα, Λόυντ Τζωρτζ, Γκρέι, Μπόουναρ Λω, Κίτσενερ και Μπάλφουρ στις 25 Ιανουαρίου.
Μόνο ένα αντίγραφο, με μια δακτυλογραφημένη σημείωση: “Δημοσιεύτηκε κατόπιν εντολής του πρωθυπουργού. Παρακαλώ, διαβιβάστε το συντομότερο δυνατό και διαγράψτε το όνομα”. [Σημείωση: Η πρώτη παράγραφος αυτής της δακτυλογραφημένης αναφοράς είναι διαγραμμένη και έχει ως εξής: “Ακολουθεί μια βιαστική ανακεφαλαίωση μιας σημαντικής συνομιλίας που μόλις είχα με τον κ. Βενιζέλο. Θα αναφερθώ προφορικά με περισσότερες λεπτομέρειες για τα ακόλουθα σημεία”]
1. Πρέπει να επιβληθεί καταναγκασμός στον βασιλιά, από τον οποίο δεν πρέπει να περιμένει κανείς, παρά μόνο προδοσία και ψέματα. Οι υποσχέσεις του θα έχουν μόνο έναν στόχο – να καθυστερήσει τα πράγματα και να παίξει το παιχνίδι των εχθρών σας. 2. Μη φοβάστε σε καμία περίπτωση για τον Ελληνικό Στρατό. Αν (που δεν νομίζω ότι είναι δυνατό) το Γενικό Επιτελείο κατάφερνε να κουβαλήσει μαζί του ένα ή δύο συντάγματα, θα ανελάμβανα ο ίδιος να προκαλέσω εξέγερση στην Αθήνα και ο βασιλιάς θα συντριβόταν. 3. Θα μπορούσα να ξεσηκώσω μια επανάσταση, αλλά δεν θέλω να το κάνω, γιατί θα αποδιοργάνωνε τον στρατό. Θα ξεκαθαρίσω τους λογαριασμούς μετά τον πόλεμο, αλλά, αν οι Βούλγαροι εισέλθουν στο ελληνικό έδαφος, θα ασκήσω τέτοια πίεση, που ο βασιλιάς είτε θα παραιτηθεί είτε θα υποχωρήσει. 4. Μέχρι τότε θα πρέπει να μειώνετε όλο και περισσότερο τους πόρους, επιτρέποντας στο σιτάρι, στον άνθρακα και στα χρήματα να φτάνουν σε εμάς μόνο σε ελάχιστες ποσότητες – μόνο ό,τι είναι απολύτως απαραίτητο για να μην πεθάνει ο κόσμος από την πείνα και να αποτραπεί η διάλυση του στρατού. 5. Μπορείτε χωρίς κίνδυνο να καταλάβετε τα νησιά, δηλώνοντας ότι αυτή η κατοχή είναι απαραίτητη για την προστασία σας από τα υποβρύχια και ότι θα επιστρέψετε τα νησιά μόλις έχετε μια τακτική συνταγματική κυβέρνηση να αντιμετωπίσετε, αλλά μέχρι τότε διακινδυνεύετε την έκβαση του πολέμου για τα καπρίτσια ενός απόλυτου μονάρχη, του οποίου οι προθέσεις παραμένουν ύποπτες… (Διαγραμμένες προτάσεις: Ετσι είπε ο κ. Βενιζέλος. Ενα άλλο σημείο: – Ο βασιλιάς είναι πιο βαριά άρρωστος. Τα διαμερίσματα που αφήνω σήμερα θα τα καταλάβει αύριο ο Γερμανός χειρουργός και ο Αυστριακός χειρουργός που έκανε την επέμβαση στον βασιλιά το περασμένο καλοκαίρι και τους κάλεσαν να έρθουν εσπευσμένα)».
1.https://www.newsbreak.gr/apopseis/302979/i-alitheia-gia-ton-eleytherio-venizelo-ix/
2.https://www.newsbreak.gr/apopseis/306013/i-alitheia-gia-ton-eleytherio-venizelo-x/
Type rest of the post here
Τετάρτη 16 Μαρτίου 2022
ΑΝΟΙΞΕ ΚΕΡΚΟΠΟΡΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΟΖ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
Διαρροές γιά ἑταιρική σχέση Ἑλλάδος – Τουρκίας στήν μεταφορά φυσικοῦ ἀερίου – Ἡ διεθνής οἰκονομία προτάσσεται τῶν ἐθνικῶν κυριαρχικῶν δικαιωμάτων
ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ καί ἐρωτήματα προεκάλεσε ἡ χθεσινή συνάντησις τοῦ Πρωθυπουργοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη μέ τόν Τοῦρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ἐρντογάν. Ναί μέν καί οἱ δύο πλευρές ἐξέφρασαν αἰσιοδοξία, ὁμίλησαν γιά νέα σελίδα στίς διεθνεῖς σχέσεις καί γιά πρόοδο, ὅμως συνήθως μετά τέτοιου εἴδους συναντήσεις ἔρχεται σύντομα ἡ στιγμή τῆς σκληρῆς πραγματικότητος. Οἱ ἑλληνο-τουρκικές διαφορές εἶναι ἀγεφύρωτες. Ἡ Ἄγκυρα παραμένει ἐπιθετική καί ἀδιάλλακτη ὅπως πάντα. Οἱ ὅποιες προσεγγίσεις χρησιμοποιοῦνται ἀπό τούς πονηρούς ἀνατολῖτες προκειμένου νά προωθήσουν τίς διεκδικήσεις τους εἰς βάρος τῆς Ἑλλάδος.
Εἶναι προφανές ὅτι ἡ συνάντησις τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἔγινε καθ’ ὑπόδειξιν τῶν συμμάχων μας, οἱ ὁποῖοι δέν θέλουν σέ αὐτή τήν κρίσιμη φάση νά βλέπουν τριβές μεταξύ δύο κρατῶν μελῶν τοῦ ΝΑΤΟ. Εἶναι ἐξ ἴσου προφανές ὅτι οἱ αἰσιόδοξες δηλώσεις εἶναι αὐτό ἀκριβῶς πού θά ἤθελαν οἱ σύμμαχοι νά ἀκούσουν ἀπό τήν Ἑλλάδα καί ἀπό τήν Τουρκία. Ἀπό τίς δύο χῶρες, τίς ὁποῖες θέλουν νά δοῦν συνεταίρους, νά ἀναλαμβάνουν τήν μεταφορά τοῦ φυσικοῦ ἀερίου πρός τήν Εὐρώπη. Μέ ποιό τίμημα ὅμως θά μποροῦσαν νά εἶναι οἱ δύο χῶρες συνεταῖροι στό ἔργο αὐτό; Μποροῦμε νά εἴμαστε βέβαιοι πώς ὅποια μορφή καί ἄν πάρουν οἱ σχεδιασμοί μιᾶς τέτοιας ἑταιρικῆς σχέσεως, ἡ Τουρκία θά θελήσει νά ἐκμεταλλευθεῖ καί τήν τελευταία λεπτομέρεια προκειμένου νά προωθήσει διεκδικήσεις εἰς βάρος τῆς Ἑλλάδος. Νά μήν ξεχνᾶμε ὅτι εἶναι ἀνοικτά τά ζητήματα ὁριοθετήσεως ΑΟΖ, μέ τήν Τουρκία νά ἐπιμένει στό παράνομο μνημόνιο μέ τήν Λιβύη καί νά ἀμφισβητεῖ τήν προσδιορισμένη θαλάσσια ζώνη τῆς Κύπρου.
Τί σημαίνει λοιπόν ἑταιρική σχέσις; Σημαίνει μήπως τό ἄνοιγμα μιᾶς κερκόπορτας πού θά ὁδηγήσει σέ ἐπωδύνους συμβιβασμούς;
«Συμφωνήθηκε πώς θά γίνει προσπάθεια γιά νά πέσουν οἱ τόνοι τῆς ρητορικῆς, μιᾶς καί στά μεγάλα προβλήματα πού δημιουργεῖ ἡ ρωσσική εἰσβολή στήν Οὐκρανία εἶναι πρός ὄφελος ὅλων μας στή Νοτιοανατολική Μεσόγειο νά ὑπάρξει σταθερότητα» ἔγινε γνωστό ἀπό ἑλληνικῆς πλευρᾶς. Πῶς θά πέσουν οἱ τόνοι; Θά ὑποχωρήσει ἡ τουρκική ρητορική γιά τήν «Γαλάζια Πατρίδα»; Θά σταματήσουν οἱ ἀπαιτήσεις γιά ἀποστρατιωτικοποίηση τῶν νησιῶν τοῦ Αἰγαίου; Θά διακοποῦν οἱ παραβιάσεις τοῦ ἐθνικοῦ ἐναερίου χώρου καί οἱ παραβάσεις τοῦ FIR Ἀθηνῶν;
Ἐδόθη «ἔμφαση στίς οἰκονομικές σχέσεις», ἀναφέρει ἀκόμη ἡ ἑλληνική πλευρά. Ἔμφασις ὡς πρός τί; Ἔναντι ἐθνικῶν κυριαρχικῶν δικαιωμάτων;
Οἱ Τοῦρκοι ἐξ ἄλλου ὑποστηρίζουν ὅτι «ἐσημειώθη πρόοδος στά ζητήματα τοῦ Αἰγαίου, τῆς μειονότητος, τῆς τρομοκρατίας καί τῆς λαθρομεταναστεύσεως.» Τί θεωροῦν οἱ Τοῦρκοι «πρόοδο» στό Αἰγαῖο; Ὑποχωρήσεις τῆς Ἑλλάδος; Γιά τήν μειονότητα; Δεχθήκαμε τίς ἀπαιτήσεις τους γιά τούς μουφτῆδες τῆς Θράκης; Ὅσο γιά τήν τρομοκρατία, ἄς μήν μᾶς διαφεύγει πώς ὅταν ἡ Ἄγκυρα ὁμιλεῖ γιά «τρομοκράτες» ἐννοεῖ πρωτίστως τούς Κούρδους καί δευτερευόντως τούς γκιουλενιστές. Ἴσως νά δεχθοῦν νά ἀνακόψουν τόν μεγάλο ὄγκο τῶν λαθρομεταναστῶν πού ἐξαπολύουν πρός τήν Ἑλλάδα, καθώς αὐτό δημιουργεῖ πλέον διεθνῆ ἀντίδραση πού ἐντείνεται συνεχῶς.
Ἀρκεῖ ὅμως μία τέτοια κίνησις;
Κατέληξαν λοιπόν οἱ κ. Μητσοτάκης καί Ἐρντογάν νά ἐπαναληφθοῦν οἱ συναντήσεις. Συνεφώνησαν σέ συνομιλίες γιά Μέτρα Οἰκοδομήσεως Ἐμπιστοσύνης ἀπό τόν ἐρχόμενο μῆνα. Ἀλλά ὅταν οἱ Τοῦρκοι ὁμιλοῦν γιά ΜΟΕ ἐννοοῦν ὁλόκληρο τό πλέγμα τῶν διεκδικήσεών τους. Γιά αὐτό καί πολλάκις διεκόπησαν οἱ σχετικές συνομιλίες κατά τό παρελθόν. Θά ἀλλάξει ἡ συμπεριφορά τους τώρα; Μίλησαν ἀκόμη γιά τό 5ο Ἀνώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, κοινή δηλαδή συνεδρίαση ὑπουργικῶν συμβουλίων, στήν Θεσσαλονίκη, τό φθινόπωρο. Ἀλλά τά προηγούμενα τέσσερα ἀντίστοιχα συμβούλια δέν κατέληξαν πουθενά…
Ὅση καλή θέληση καί νά θέλει νά ἐπιδείξει ἡ Ἑλλάς, τήν ἐξέλιξη μποροῦμε νά τήν εἰκάσουμε. Οἱ ἀνάγκες τῆς διεθνοῦς οἰκονομίας, οἱ ἐπιθυμίες ΗΠΑ καί Εὐρώπης γιά τό φυσικό ἀέριο, εἴτε τό σχιστολιθικό εἴτε αὐτό τῆς Ἀνατολικῆς Μεσογείου, θά μᾶς ὑπαγορεύσουν συμβιβασμούς εἰς βάρος ἐθνικῶν μας συμφερόντων. Ἔχει ἡ Κυβέρνησις καταστήσει σαφές ὅτι δέν προτίθεται νά κάνει τέτοιες ὑποχωρήσεις;
Ἀπό τό περιβάλλον τοῦ Πρωθυπουργοῦ τονίζεται: «Ἡ αἴσθηση πού ὑπάρχει εἶναι ὅτι οἱ δύο πλευρές συνομίλησαν σάν σύμμαχοι πού βρίσκονται ἀντιμέτωποι μέ τίς προκλήσεις τῆς νέας ἀρχιτεκτονικῆς ἀσφαλείας στήν Εὐρώπη πού δημιουργεῖ ἡ εἰσβολή στήν Οὐκρανία». Γιά νέα ἀρχιτεκτονική ἀσφαλείας μεταξύ Ἑλλάδος καί Τουρκίας συζήτησαν;
Τά ζητήματα πού συνεζήτησε μέ τόν Ταγίπ Ἐρντογάν ἀνέφερε ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης στήν Αὐτοῦ Θειοτάτη Παναγιότητα, τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαῖο, μέ τόν ὁποῖο συνηντήθη στό Σισμανόγλειο Μέγαρο.
Ὁ κ. Μητσοτάκης ἀφοῦ ἐξέφρασε τήν χαρά καί τήν συγκίνησή του «πού μοῦ δόθηκε ἡ εὐκαιρία σήμερα, Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, νά βρεθῶ στήν κοίτη τῆς Ὀρθοδοξίας, μαζί σας, στό Φανάρι», ἀνεφέρθη στήν συνάντησή του μέ τόν Τοῦρκο Πρόεδρο: «Ἦταν μία συνάντηση πού ἔγινε, πρέπει νά σᾶς πῶ, σέ καλό κλῖμα. Ἐλπίζω ὅτι συμφωνήσαμε ὅτι ἀντιμετωπίζουμε τόσες προκλήσεις ὡς ἀνθρωπότητα ἀλλά καί ὡς δύο χῶρες σύμμαχοι τοῦ ΝΑΤΟ αὐτή τήν ἐποχή, πού εἶναι πιό σημαντικό νά ἑστιάζουμε σέ αὐτά πού μᾶς ἑνώνουν καί λιγότερο σέ αὐτά πού μᾶς χωρίζουν».
Προσφωνῶντας τον ὁ κ.κ. Βαρθολομαῖος μεταξύ ἄλλων ἐτόνισε: «Πάντοτε λέμε ὅτι οἱ καλές σχέσεις μεταξύ τῶν δύο χωρῶν ἔχουν ἀντίκτυπο καί στή ζωή καί τή μαρτυρία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἐδῶ στή χώρα πού βρίσκεται. Καί ἀντίθετα οἱ κακές σχέσεις –πού καμμιά φορά συμβαίνει νά ὑπάρχουν μεταξύ τῶν δύο γειτόνων καί συμμάχων χωρῶν– καί αὐτές ἔχουν ἀρνητικό φυσικά ἀντίκτυπο τόν ὁποῖον, ὅπως λέγει ὁ λαός μας, “αἰσθανόμεθα στό πετσί μας”. Γι’ αὐτό κάθε βῆμα πού γίνεται γιά τήν οἰκοδόμηση ἀμοιβαίας ἐμπιστοσύνης μεταξύ τῶν δύο κυβερνήσεων καί τῶν δύο λαῶν, μᾶς γεμίζει ἀπό χαρά καί ἀπό ἱκανοποίηση. Ἐμεῖς μέ αὐτά τά αἰσθήματα ἤρθαμε κοντά σας σέ αὐτό τό σπίτι τῆς Ἑλλάδος».
Η «ΣΥΜΜΑΧΙΑ» ΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ «ΓΑΛΑΖΙΑΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ»
Έμειναν αναπάντητες οι παρατηρήσεις Ερντογάν ότι «υπάρχει πρόοδος στα θέματα Θράκης - Αιγαίου - Μεσογείου»
Της Κύρας Αδάμ
Οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν συμφώνησαν χθες εύκολα στην Κωνσταντινούπολη ότι η συνεργασία στον οικονομικό τομέα είναι αυτή που θα επιφέρει τη βελτίωση στις διμερείς σχέσεις, με τον Τούρκο πρόεδρο να μην κάνει βήμα πίσω από τις επεκτατικές θέσεις του στα ελληνοτουρκικά και τον Έλληνα πρωθυπουργό να εμφανίζεται ανακουφισμένος ότι η Άγκυρα θα του επιφυλάξει ένα «ήσυχο καλοκαίρι».
Η καλά μελετημένη και σχεδιασμένη «ευφορία» στις συνομιλίες των δύο ανδρών βασίζεται στην κοινή διαπίστωση ότι η διμερής οικονομική συνεργασία μπορεί να αποβεί επωφελής και για τις δύο πλευρές.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες διπλωματικές πηγές, ο πρόεδρος Ερντογάν είπε -και ο Έλληνας πρωθυπουργός συμφώνησε– ότι «το θέμα (σ.σ.: της οικονομικής συνεργασίας) είναι το φυσικό αέριο από το Ισραήλ και πρέπει να ωφεληθούμε και οι δύο από αυτό», ενώ φαίνεται ότι έμειναν αναπάντητες από ελληνικής πλευράς οι παρατηρήσεις Ερντογάν ότι «υπάρχει πρόοδος στα θέματα Θράκης – Αιγαίου – Μεσογείου», αλλά και ότι «πρέπει να συνεργαστούμε στα θέματα της τρομοκρατίας και στο Μεταναστευτικό».
Το φυσικό αέριο από το Ισραήλ και κυρίως η όδευσή του προς την Ευρώπη είναι η αναγκαστική «συγκολλητική ουσία» για την ενεργειακή οικονομική συνεργασία Μητσοτάκη – Ερντογάν και αυτό θα είναι το μεγάλο επόμενο θέμα διαπραγμάτευσης ανάμεσα στις τρεις ενδιαφερόμενες πλευρές, Ελλάδα – Τουρκία – Ισραήλ και τούτο διότι:
- Στην περίπτωση που το ισραηλινό φυσικό αέριο περάσει από το τουρκικό έδαφος αναγκαστικώς θα φτάσει σε Ελλάδα – Αλεξανδρούπολη, για να περάσει στην Ευρώπη.
- Στην περίπτωση που συμφωνηθεί το αέριο να οδεύσει προς την Ευρώπη με υποθαλάσσιο αγωγό, θα φτάσει στην Κρήτη και από εκεί θα περάσει σε ευρωπαϊκό έδαφος. Στην περίπτωση που εγκριθεί η υποθαλάσσια όδευση του αγωγού ισραηλινού φυσικού αερίου από την ανατολική Μεσόγειο προς την Κρήτη, είναι εμφανές ότι η Τουρκία θα δεχτεί και θα επιτρέψει την υποθαλάσσια όδευση του αγωγού μόνον όταν πληρώνεται αδρά, δεδομένου ότι αναγκαστικώς θα περνά από την τουρκική ΑΟΖ νότια και ανατολικά Ρόδου (28ο μεσημβρινός) και μετά την τουρκολιβυκή ΑΟΖ μέχρι τις ανατολικές ακτές της Κρήτης. Με μια τέτοια συμφωνία η Ελλάδα αυτομάτως αναγνωρίζει την παράνομη τουρκική «Γαλάζια Πατρίδα» στη Μεσόγειο.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο, άλλωστε, ότι και ο Ισραηλινός υπουργός Ενέργειας, σύμφωνα με τον τουρκικό Τύπο, ανέφερε ότι το Ισραήλ είναι έτοιμο να συνεργαστεί με την Τουρκία στο φυσικό αέριο στην ανατολική Μεσόγειο, ενώ η αντιπρόεδρος της Κνέσετ δήλωσε χθες ότι η Τουρκία και το Ισραήλ θα συνεργαστούν στην ανατολική Μεσόγειο. Σημειώνεται ακόμα, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ότι σε πρόσφατη συνομιλία τους ο Βλαντιμίρ Πούτιν «συμβούλευσε» τον Ερντογάν να προτιμήσει τη λύση όδευσης του αγωγού ισραηλινού αερίου μέσω Τουρκίας και όχι μέσω ανατολικής Μεσογείου.
Και στις δύο περιπτώσεις, είτε ο αγωγός φτάσει στην Αλεξανδρούπολη μέσω Τουρκίας είτε φτάσει στην Κρήτη μέσω τουρκικής ΑΟΖ, η Ευρώπη θα είναι εξαρτώμενη ενεργειακά από την Τουρκία, που θα κρατά τα κλειδιά της στρόφιγγας των αγωγών προς την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Οι δύο ηγέτες σκοπίμως δεν αναφέρθηκαν χθες στις ελληνοτουρκικές διαφορές και στις εντάσεις που δημιουργούν καθημερινώς οι επιθετικές επεκτατικές ενέργειες της Τουρκίας σε βάρος της ελληνικής κυριαρχίας.
Ο Τούρκος πρόεδρος σκοπίμως αναφέρθηκε «σε πρόοδο» που έχει συντελεστεί σε Θράκη – Αιγαίο – Ανατολική Μεσόγειο. Όμως, η Άγκυρα όχι μόνον δεν έχει κάνει χιλιοστό πίσω από τις επιθετικές επεκτατικές ενέργειές της σε βάρος ελληνικής κυριαρχίας, αλλά και τις επεκτείνει σε ευρύτερες περιοχές ελληνικής κυριαρχίας. Αυτό συνεπάγεται ότι ο Ερντογάν εννοεί «ως πρόοδο» στα Ελληνοτουρκικά ελληνικές παραχωρήσεις που αναμένει να γίνουν, όπως π.χ. η αναγνώριση της «Γαλάζιας Πατρίδας», στο πλαίσιο της ενεργειακής οικονομικής συνεργασίας.
Αξιοσημείωτο είναι, πάντως και το γεγονός ότι ο Τούρκος πρόεδρος κάλεσε τον Έλληνα πρωθυπουργό σε συνεργασία στον τομέα της τρομοκρατίας όταν το τελευταίο διάστημα η Άγκυρα κατηγορεί την Αθήνα για εκπαίδευση τρομοκρατών σε ελληνικό έδαφος, π.χ. στο Λαύριο.
ΕΥΑΓΟΡΑΣ [ΒΑΓΟΡΗΣ] ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΔΗΣ : ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΗΣ ΑΙΩΝΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΑ ΕΘΝΙΚΙΣΤΗ, ΑΓΩΝΙΣΤΗ ΤΗΣ Ε.Ο.Κ.Α. ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΓΛΙΚΟ ΖΥΓΟ, ΠΟΙΗΤΗ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ
Βιογραφία
Ο Ευαγόρας ήταν το τέταρτο από τα πέντε παιδιά του Μιλτιάδη Παλληκαρίδη, που κατάγονταν από το χωριό Λάρνακας της Λαπήθου, της επαρχίας Κερύνειας και της Αφροδίτης Παπαδανιήλ, που κατάγονταν από την Τσάδα, και αδέλφια του ήταν ο Ελευθέριος, ο Ανδρέας, η Γεωργία, [Γεωργούλλα, σύζυγος Γ. Ποσπορίδου από την Αμμόχωστο], και η Μαρούλα Βρυωνίδη. Φοίτησε στο δημοτικό σχολείο της Τσάδας, τελειώνοντας και τις 6 χρονιές με άριστα και το 1949 η οικογένειά του μετακόμισε στο Κτήμα, όπου ο Ευαγόρας σπούδασε στη Νεοφύτειο Αστική Σχολή και από το 1950, φοίτησε στο Ελληνικό Γυμνάσιο Πάφου, δίχως να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Δεύτερος εξάδελφός του ήταν ο Στέλιος Μαυρομάτης, επίσης απαγχονισμένος από τους Άγγλους αποικιστές, θαμμένος κι αυτός στα Φυλακισμένα μνήματα.
Πατριωτική δράση
Την 1η Ιουνίου 1953, παραμονή της στέψεως της Ελισσάβετ Β', βασίλισσας της Αγγλίας και με αφορμή την ανάρτηση της Αγγλικής σημαίας στη θέση της Ελληνικής στο «Ιακώβειο Γυμναστήριο» Πάφου, οργανώθηκε διαδήλωση διαμαρτυρίας από την Α.Ν.Ε., [«Άλκιμος Νεολαία ΕΟΚΑ»], και τους φοιτητές του Λιασιδίου Κολεγίου, στην οποία συμμετείχαν μαθητές. Ο Ευαγόρας αναρριχήθηκε στον ιστό και κατέβασε την σημαία του Άγγλου κατακτητή, γεγονός που αποτέλεσε το έναυσμα για την πρώτη δυναμική αναμέτρηση των Ελλήνων της Κύπρου με τους Άγγλους και αυτή ήταν η πρώτη επαναστατική του πράξη που σημάδεψε την περαιτέρω αγωνιστική του πορεία.
Τον Ιανουάριο του 1955, μαζί με είκοσι ακόμη νέους επιτέθηκαν και ελευθέρωσαν το πλήρωμα του πλοίου «Άγιος Γεώργιος», του οποίου οι ναυτικοί είχαν συλληφθεί από τους Άγγλους επειδή μετέφεραν όπλα. Τον Απρίλιο 1955 ορκίστηκε μέλος της Ε.Ο.Κ.Α., [Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών, Ε.Ο.Κ.Α.], και πρωταγωνίστησε στις διαδηλώσεις, στη διανομή προκηρύξεων, στην αναγραφή συνθημάτων και στις ανατινάξεις βρετανικών στόχων, όπως στις 19 Ιουνίου 1955 έλαβε μέρος στην προσπάθεια να πυρποληθούν τα δικαστήρια και το διοικητήριο της Πάφου και στη συνέχεια στην επίθεση εναντίον του Άγγλου Διοικητή Κρην Μπέη. Τον Αύγουστο του 1955, σε εκδρομή του στην Ελλάδα, του δόθηκε η ευκαιρία να ενημερωθεί για τη χρήση όπλου και κατόρθωσε να μεταφέρει στην Κύπρο ένα περίστροφο. Στις 16 Νοεμβρίου 1955, στη διάρκεια μαθητικής διαδήλωσης, ενώ είχε οργανωθεί πια ως μαχητής στις τάξεις της ΕΟΚΑ, επιτέθηκε σε δύο Άγγλους στρατιώτες που κακοποιούσαν το συμμαθητή του Λουκά Πετρίδη και τον ελευθέρωσε. Συνελήφθη, οδηγήθηκε στο δικαστήριο, με την κατηγορία της συμμετοχής σε παράνομη οχλαγωγία και ο «Βαγορής», όπως τον αποκαλούσαν, αρνήθηκε την κατηγορία και η δίκη του αναβλήθηκε για τις 6 Δεκεμβρίου. Στις 4 Δεκεμβρίου 1955 ανακοίνωσε στην οικογένεια του, ότι για να μη βρεθεί στην φυλακή, θα πάει στο βουνό να συνεχίσει τον αγώνα του. Αρχικά κατέφυγε στη μονή Αγίου Νεοφύτου και αργότερα ενώθηκε με την ανταρτική ομάδα της περιοχής στη τοποθεσία Προφερτζιή -κοντά στη Λυσό- στα σύνορα του δάσους προς το Σταυρό της Ψώκας στην τοποθεσία Άππης, μεταξύ Κισσόνεργας-Τάλας.
Στην έδρα του σχολείου όπου φοιτούσε, άφησε το τραγούδι του αποχαιρετισμού, προς τους συμμαθητές και τους καθηγητές του, στο οποίο εξηγούσε τον λόγο της φυγής του. Στην επιστολή του ο Ευαγόρας γίνεται προφήτης του ηρωικού τέλους που τον περίμενε, «..Αυτή την ώρα κάποιος λείπει ανάμεσα σας. Κάποιος που φεύγει αναζητώντας λίγο λεύτερο αέρα. Κάποιος που μπορεί να μην τον ξαναδείτε παρά μόνο νεκρό. Μην κλάψετε στον τάφο του. Δεν κάνει να τον κλαίτε…».
«Παλιοί συμμαθηταί, Αυτή την ώρα κάποιος λείπει ανάμεσά σας, κάποιος που φεύγει αναζητώντας λίγο ελεύθερο αέρα, κάποιος που μπορεί να μη τον ξαναδείτε παρά μόνο νεκρό. Μην κλάψετε στον τάφο του, Δεν κάνει να τον κλαίτε. Λίγα λουλούδια του Μαγιού σκορπάτε του στον τάφο. Του φτάνει αυτό ΜΟΝΑΧΑ.
Γεια σας παλιοί συμμαθηταί. Τα τελευταία λόγια τα γράφω σήμερα για σας. Κι όποιος θελήσει για να βρει ένα χαμένο αδελφό, ένα παλιό του φίλο, ας πάρει μιαν ανηφοριά ας πάρει μονοπάτια να βρει τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά. Με την ελευθερία μαζί, μπορεί να βρει και μένα. Αν ζω, θα μ' βρει εκεί.
Ευαγόρας Παλληκαρίδης».
Ένοπλη δράση
Στις 16 Δεκεμβρίου επικηρύχθηκε από τους Άγγλους με το τεράστιο για την εποχή ποσό των 5.000 λιρών, ενώ συμμετείχε για πρώτη φορά σε ένοπλη αναμέτρηση, στην επίθεση κατά του Αστυνομικού Σταθμού Δρούσειας λίγο πριν τα Χριστούγεννα 1955 και το Μάρτιο του 1956 προωθήθηκε σε κρησφύγετο στο δάσος κοντά στο χωριό Λυσός προς την περιοχή Άγιος Γεώργιος. Ο τομεάρχης του Σάββας Παπαευσταθίου έλεγε, «...Γνώρισα τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη όταν έφθασε στο κρησφύγετό μας, στη τοποθεσία Προφερτζιή -κοντά στη Λυσό- σύνορα του δάσους προς το Σταυρό της Ψώκας. Κοιμήθηκε μαζί μας το βράδυ και πρωί πρωί ξύπνησε πρώτος και βγήκε έξω και άρχισε να γυμνάζεται συνεχώς. Ο Βαγορής, όπως τον αποκαλούσαμε, είχε ένα αθλητικό κορμί λίγο μελαμψό χρώμα -γι’ αυτό και του δώσαμε το ψευδώνυμο «Νάσσερ» [1].
Τους επόμενους δώδεκα μήνες πολέμησε στα χωριά της Πάφου, στο Κτήμα, στη Λευκωσία, στα χωριά Τάλα, Τσάδα, Λυσό, Κινούσα, και πήρε μέρος σε πολλές επιχειρήσεις, όπως ανατινάξεις, ενέδρες, επιθέσεις εναντίον Βρετανών φρουρών, αστυνομικών σταθμών και στρατοπέδων, ενώ συνέχισε την ποιητική του δημιουργία την οποία είχε αρχίσει από τα μαθητικά του χρόνια, γράφοντας περίπου 500 ποιήματα και πολλά πεζά κείμενα. Συνελήφθη το βράδυ της 18ης Δεκεμβρίου 1956, κατά τη διάρκεια μεταφοράς οπλισμού στο δρόμο μεταξύ Λυσού και Σταυρού της Ψώκας κοντά στη Λυσό, στην περιοχή Κόπες, όταν έπεσαν σε ενέδρα αγγλικής στρατιωτικής περιπόλου, η οποία ενεργούσε «βάσει ληφθησών πληροφοριών» και τα άλλα δύο μέλη της ομάδος του ο Βαγγέλης Χριστοφή και ο Γεώργιος Χρίστου, κατόρθωσαν να διαφύγουν.
Σύλληψη / Δίκη / Θανατική καταδίκη
Την ώρα της συλλήψεως του δήλωσε στους Άγγλους, «Είμαι ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης και πολεμώ για την πατρίδα μου». Σύμφωνα με το επίσημο ανακοινωθέν των Αγγλικών δυνάμεων κατοχής, η σύλληψη του «..έπραγματοποιήθη εις το σκότος...», ενώ «...Οι τρομοκράται μετεκινούντο προφανώς υπό σεληνόφως, εκ των κυριευθέντων δε ειδών κατεδείχθη, ότι ούτοι εύρίσκοντο καθ' όδόν προς τα νέα χειμερινά ενδιαιτήματα των. Οι δύο όνοι τυγχάνουν καλής μερίμνης έκ μέρους των δυνάμεων ασφάλειας...». [2]. Μετά τη σύλληψη του οδηγήθηκε στο στρατόπεδο της Λίμνης κοντά στην πόλη της Χρυσοχοΰς, όπου και κρατήθηκε αρχικά, ενώ έντεκα μέρες αργότερα τον μετέφεραν στο στρατόπεδο «Δασοΰδι», στην είσοδο του χωριού Κτήμα στην περιοχή Πάφου και στις 29 Δεκεμβρίου συναντήθηκε με τα μέλη της οικογένειας του. Κατά τη διάρκεια της κρατήσεως του υποβλήθηκε σε σκληρά βασανιστήρια με αποτέλεσμα την μερική τύφλωσή του και την πρόκληση ανηκέστου βλάβης της σπονδυλικής του στήλης. Κατηγορήθηκε για κατοχή και διακίνηση οπλισμού για τη μεταφορά ενός οπλοπολυβόλου Bren το οποίο βρισκόταν σε συντήρηση μέσα σε γράσο, μη συναρμολογημένο, άρα ούτε και χρησιμοποιήσιμο, καθώς και τριών γεμιστήρων. Μεταφέρθηκε στη Λευκωσία και δικάστηκε στις 25 Φεβρουαρίου 1957 στο «Ειδικό Δικαστήριο» με το Νέο Νόμο Έκτακτης Ανάγκης, που είχε θέσει σε ισχύ ο Χάρτιγκ από τις 22 Νοεμβρίου 1956, και σύμφωνα με τον οποίο, ήταν δυνατό κάποιος να καταδικαστεί σε θάνατο ακόμα και για ελαφρά παραπτώματα.
Η διαδικασία υπήρξε συνοπτική, καθώς ο Ευαγόρας παραδέχθηκε ευθαρσώς το κατηγορητήριο και δήλωσε: «Γνωρίζω ότι θα με κρεμάσετε.. Εκείνο το οποίο έχω να πω είναι τούτο: ό,τι έκαμα το έκαμα ως Έλλην Κύπριος όστις ζητεί την ελευθερία του. Τίποτα άλλο.» Με τη δήλωσή του αυτή δεν άφησε στους συνηγόρους του περιθώρια υπερασπίσεως και ο δικαστής, ανακοινώνοντας την απόφαση του, είπε, «...Ο νόμος προνοεί μόνον μίαν ποινήν:....του θανάτου. Σε καταδικάζω εις θάνατον».
Την επόμενη μέρα της καταδίκης του, οι μαθητές του Γυμνασίου Πάφου απείχαν από τα μαθήματά του σε ένδειξη διαμαρτυρίας και έστειλαν τηλεγράφημα στον Χάρτινγκ, με το οποίο του ζητούσαν να του απονεμηθεί χάρη, ενώ και η Ελληνική κυβέρνηση προσπάθησε να αποτρέψει την εκτέλεσή του. Η Κυπριακή αδελφότητα Αθηνών ζήτησε προσωπική παρέμβαση του βασιλιά Παύλου και η Βουλή των Ελλήνων έστειλε τηλεγραφήματα στην Αγγλική Βουλή των Κοινοτήτων και τα Ηνωμένα Έθνη. Ο Αρχιεπίσκοπος Δωρόθεος, ο Χωρεπίσκοπος Σαλαμίνος Γεννάδιος, ο δήμαρχος Λευκωσίας Δέρδης, 40 Εργατικοί Άγγλοι βουλευτές, συντεχνίες, ο Αρχιεπίσκοπος Νοτίου Αφρικής Νικόδημος, ο Αμερικανός Γερουσιαστής Fulton, αλλά και απλοί πολίτες προσπάθησαν να ματαιώσουν την εκτέλεση του, όμως η Αγγλική κυβέρνηση απέρριψε την απονομή χάριτος.
Μελλοθάνατος
Στη διάρκεια της κρατήσεως του εντυπωσίασε τους πάντες με την εγκαρτέρηση του, την αταλάντευτη πίστη του στο σκοπό για τον οποίο θα έδινε τη ζωή του, για την ηθική ενίσχυση που πρόσφερε στους δικούς του και στους συγκρατούμενούς του, με την δήλωση του: «Όταν πεθάνω, θα πάω στον Θεό και θα τον παρακαλέσω να είμαι ο τελευταίος που απαγχονίζεται». Στις μέρες που μεσολάβησαν μέχρι τον απαγχονισμό του, έγιναν αλλεπάλληλα διαβήματα προς την βασίλισσα της Αγγλίας, ώστε να του δοθεί χάρη, από τον πατέρα του, τη μητέρα του και άλλους επίσημους φορείς της Κύπρου, όμως η απάντηση της ήταν αρνητική. Στις 12 Μαρτίου τον επισκέφθηκαν ο πατέρας του και άλλοι συγγενείς στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας όπου κρατούνταν και ο Ευαγόρας τους πληροφόρησε ότι σε δύο μέρες θ’ ανέβει στην αγχόνη και συμπλήρωσε, «...Ορκίσθηκα να πεθάνω για την Πατρίδα μου κι ετήρησα τον όρκο μου», ενώ με επιστολή που έστειλε στην αδερφή του Γιωργούλα, ζήτησε να δοθεί το όνομα Ελευθερία, στη μικρή του ξαδερφούλα που δεν πρόλαβε να βαφτίσει, «…Λυπάμαι πολύ, πού δεν πρόφθασα να την βαφτίσω, μα δεν πειράζει. Μπορείς να το κάνεις κι εσύ και σαν μεγαλώσει, φρόντισε συ γι' αυτήν, και ρώτησε την... γιατί έκλαψε, όταν την φίλησα; Τ' όνομα πού θα της δώσεις, θέλω να είναι πεντασύλλαβο και να θυμίζει εκείνην, για την οποίαν ήρθα έως εδώ, εκείνη για την οποία έγραψε ο ποιητής Σολωμός το πιο όμορφο τραγούδι του. ΕΚΕΙΝΗΝ την οποίαν κάθε άνθρωπος επιθυμεί πιο πολύ απ' όλα. Κατάλαβες, αδελφή μου;....». Στον πατέρα του, που τον επισκέφθηκε την παραμονή της εκτελέσεως του είπε, «...Στείλε μία λαμπάδα στον Άη Γιώργη και αύριο στείλε την μητέρα μου να την δω και να μου φέρει και τον σταυρό μου…».
Το τέλος του
Στην επιστολή που παρέδωσε στους γονείς του σημείωσε, «...Θ’ ακολουθήσω με θάρρος τη μοίρα μου. Ίσως αυτό να ναι το τελευταίο μου γράμμα. Μα πάλι δεν πειράζει. Δεν λυπάμαι για τίποτα. Ας χάσω το κάθε τι. Μια φορά κανείς πεθαίνει. Θα βαδίσω χαρούμενος στην τελευταία μου κατοικία. Τι σήμερα τι αύριο; Όλοι πεθαίνουν μια μέρα. Είναι καλό πράγμα να πεθαίνει κανείς για την Ελλάδα. Ώρα 7:30. Η πιο όμορφη μέρα της ζωής μου. Η πιο όμορφη ώρα. Μη ρωτάτε γιατί...».
Λίγο πριν την δολοφονία του, έγραψε το τελευταίο του ποίημα, αφιερωμένο στη μητέρα του,
Βαδίζοντας την τελευταία διαδρομή από το κελί του στην αγχόνη, τα μεσάνυχτα της 13ης Μαρτίου 1957 και πριν την εκτέλεση του τραγούδησε τον Ελληνικό εθνικό Ύμνο, ενώ είκοσι λεπτά μετά τα μεσάνυχτα, στις 14 Μαρτίου άνοιξε η καταπακτή της αγχόνης και πέρασε στην αιωνιότητα. Ήταν ο νεότερος από όσους απαγχονίστηκαν αλλά και ο τελευταίος που ανέβηκε στο ικρίωμα της αγχόνης. Ο μεγάλος αδελφός του, ο Λευτέρης, μόλις έμαθε το ηρωικό του τέλος, τηλεγράφησε από το Kimberley της Νοτίου Αφρικής στον πατέρα του, «...Όλοι μας είμεθα βαθύτατα συγκινημένοι, άλλα πολύ υπερήφανοι για τον ήρωα μας. Ζήτω η ΕΟΚΑ. Με αγάπην Λευτέρης..». H αγχόνη με την οποία απαγχονίστηκε βρίσκεται στα «Φυλακισμένα μνήματα».
Η εκτέλεση του προκάλεσε την παγκόσμια κατακραυγή και κινητοποίηση κατά των Άγγλων αποικιοκρατών, που απέτρεψε τον απαγχονισμό 26 άλλων αγωνιστών που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο, πράξη που αποτέλεσε την ύστερη προσφορά στους συναγωνιστές του. Σύμφωνα με τη διήγηση του παπά Αντώνη, του ιερέα των φυλακών, ο οποίος τον εξομολόγησε και τον μετάλαβε, «..Την 1 μ. μεσονύκτιον εκλήθην να τελέσω την κηδείαν του απαγχονισθέντος Παλληκαρίδη. Το φέρετρον ετοποθετήθη εις τον διάδρομον των κελλίων όπου έτέλεσα την κηδείαν αφού προοεκόμισα τα απαραίτητα ιερά σκεύη....Μετά την ανάγνωσιν της νεκρώσιμου ακολουθίας ήνοιξα το φέρετρον και εφίλησα τον νεκρόν εις το πρόσωπον. Έφαίνετο ήρεμος, καμμία δε νευρική σύσπασις δεν είχε διαταράξει την γαλήνην του νηφαλίου προσώπου του.....Έχυσα εν τέλει έλαιον εις τον νεκρόν, έρριψα επ' αυτού ολίγον χώμα —συμβολική ταφή— υπεκλίθην και απήλθον».
Συγγραφικό έργο
Έγραφε ποιήματα από νεαρή ηλικία και ήδη στα δεκατέσσερα χρόνια του θεωρούνταν ποιητής. Η πατριωτική και ποιητική του πορεία και ο άσβεστος πόθος του για ελευθερία αποτυπώνονται στους στίχους,
Αντιμετώπισε το θάνατο με ηρωικά στωική διάθεση, ως τον προθάλαμο για το πέρασμα στην αθανασία, κι έγραψε
Με τη θυσία του μετατράπηκε σε σύμβολο αντιστάσεως της Κυπριακής και γενικότερα της Ελληνικής νεολαίας, ενώ το ποιητικό του έργο συγκινεί και εμπνέει ως τις μέρες μας, καθώς αποτελεί σπάνιο κράμα Αρετής, Ποίησης και Ηρωισμού. Στίχοι ποιημάτων του μελοποιήθηκαν από τον Ελληνοκύπριο συνθέτη Μάριο Τόκα. Έχουν κυκλοφορήσει δύο βιβλία με τίτλο
- «Αν θες να μάθεις νέα μου»,
που περιέχει τις επιστολές που αντάλλαξε με τη συμμαθήτρια και καλή του φίλη Λύα Χατζηαδάμου, από τον Μάρτιο του 1955 όταν εκείνη εγκαταστάθηκε με τους γονείς της στην Αφρική, έως τον Μάρτιο του 1957, και
- «Κόκκινο τετράδιο»,
που περιλαμβάνει ποιήματα και γράμματα που βρέθηκαν γραμμένα στα περιθώρια των μαθητικών τετραδίων του, στα αντάρτικα λημέρια, αλλά και μέσα στα κελιά των μελλοθανάτων. Τα περισσότερα από τα ποιήματα διασώθηκαν χάρις στην επιμέλεια του τομεάρχη του Σάββα Παπαευσταθίου [3].
Αντικείμενα μνήμης
Στις 12 Μαΐου 2015, καταχωρήθηκε δημοσίευμα στη βρετανική εφημερίδα «Daily Mail», ότι δημοπρατήθηκαν αντικείμενα του Harry Allen, ο οποίος ήταν ο δήμιος των απαγχονισθέντων ηρώων της Κύπρου. Ελληνοκύπριοι που κατοικούν στην Αγγλία επικοινώνησαν με τον Οίκο Δημοπρασίας για να τα αγοράσουν, ωστόσο τα αντικείμενα είχαν πωληθεί σε Βρετανό, ο οποίος ύστερα από επικοινωνία μαζί τους, δέχθηκε να τους τα μεταπωλήσει αντί 1.100 στερλινών. Στα αντικείμενα, που αποτελούν τεκμήρια και πειστήρια της αποικιοκρατικής θηριωδίας, περιλαμβάνεται ένας κατάλογος τριών σελίδων με λεπτομερή στοιχεία των εννέα απαγχονισθέντων της ΕΟΚΑ, όπως ημερομηνία γεννήσεως, ημερομηνία απαγχονισμού και πόσα δευτερόλεπτα πέρασαν μέχρι να αφήσει την τελευταία του πνοή ο καθένας, ένα ρόπαλο, προσωπικές φωτογραφίες του δημίου, ένα παραδοσιακό νεροκόλοκο με σκαλισμένη την επιγραφή «Εσκαλίσθη εις τας Κεντρικάς Φυλακάς στις 12 Σεπτεμβρίου του 1958», ένα ρολόι «Ωμέγα», δύο επάργυρα ποτήρια, με επιγραφές αφιερώματα προς τον Harry Allen από φίλους του, καθώς και δύο βιβλία για τη ζωή του, το ένα με τίτλο «Ο τελευταίος δήμιος της Βρετανίας» που εξέδωσε το Μουσείο των Φυλακών. Στο άλμπουμ με τις φωτογραφίες και τα στοιχεία των απαγχονισθέντων υπάρχει μια έγχρωμη σελίδα με τον κατάλογο τους, πλαισιωμένη με φωτογραφίες τους και μια γνωστή δήλωση από τον καθένα.
Τα αντικείμενα παραδόθηκαν στον Πρόεδρο της Κυπριακής Βουλής Γιαννάκη Ομήρου από αντιπροσωπεία αποδήμων Κυπρίων της Μεγάλης Βρετανίας, με επικεφαλής τη Φανούλα Αργυρού. Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εκδόθηκε, τα τεκμήρια δόθηκαν στο Μουσείο Αγώνος, «…για να εκτίθενται ως αιώνιο όνειδος της απεχθούς διαγωγής των αποικιοκρατών και για να αποτελούν διαχρονικό, αποκρουστικό δείγμα των μεθόδων της καταπίεσης, της ανελευθερίας και του ολοκληρωτισμού….». Στο διάστημα από τις 10 Αυγούστου 1955 μέχρι τις 23 Ιουλίου 1957 είχαν ανασταλεί όλες οι εκτελέσεις στη Βρετανία.
Στο βιβλίο «Ο τελευταίος δήμιος της Βρετανίας» δημοσιεύεται μια επιστολή του Υπουργείου Αποικιών της 31ης Δεκεμβρίου 1957 με την οποία καλείτο ο Harry Allen να αναλάβει καθήκοντα εκτελεστή στην Κύπρο, όμως ως την ημερομηνία αυτή είχαν εκτελεστεί όλοι οι απαγχονισμοί στην Κύπρο. Η επιστολή του Υπουργού Αποικιών φέρει σκόπιμα προχωρημένη ημερομηνία για να καλυφθεί ο Harry Allen και για να μη μπορούν να εγείρουν κατηγορίες δικηγόροι και συγγενείς των απαγχονισθέντων εναντίον της Αγγλικής Κυβερνήσεως και της Αγγλικής διοικήσεως στην Κύπρο, καθώς στην Βρετανία δεν πραγματοποιούνταν εκτελέσεις. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του βρετανικού μουσείου φυλακών, ο Harry Allen πραγματοποίησε 29 εκτελέσεις, μεταξύ τους δεν περιλαμβάνονται οι 9 ήρωες της ΕΟΚΑ, και βοήθησε σε άλλες 53.
Παραπομπές
- Άλμα πάνω↑ Άγνωστες πτυχές της ζωής του Ευαγόρα Εφημερίδα «Η Σημερινή», Σάββατο 24 Μαΐου 2014
- Άλμα πάνω↑ [«O ήρωας και o ποιητής Ευαγόρας Παλληκαρίδης», Γεώργιος Χατζηκωστής, εκδόσεις «Ρένος Αγρότης», Λευκωσία, Αθήνα 1965, σελίδα 67]
- Άλμα πάνω↑ Άγνωστες πτυχές της ζωής του Ευαγόρα Εφημερίδα «Η Σημερινή», Σάββατο 24 Μαΐου 2014