Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2023

ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ: ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΤΕΡΕΣ-"ΦΩΣΤΗΡΕΣ ΤΗΣ ΤΡΙΣΗΛΙΟΥ ΘΕΟΤΗΤΟΣ"


τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη, Προέδρου Δ.Σ τοῦ ΕΠΟΚ

Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες -Μέγας Βασίλειος, Γρηγόριος Ναζια­ν­ζη­νός καί Ἰωάννης Χρυσόστομος- θεωρούνται οἱ μεγάλοι Θεολόγοι καί Πατέρες τῆς ἘκκλησίαςἍγιοι τῆς Ὀρθοδοξίας, προστάτες ἐπίσης τῶν γραμμάτων καί τῶν σπουδαστῶν.

Ἡ ἑορτή τους καθιερώθηκε κάθε 30 Ἰανουαρίου ἐπί Αὐτοκράτορος Κωνσταντίνου Θ' Μονομάχου[1]  ἀπό τόν ωάννη Μαυρόποδα.[2]

Ἕλληνες ὅλοι τους, μι­λοῦσαν καί ἔγραφαν στήν ἑλλ­η­νι­κή γλῶσσα, διέθεταν ἑλληνι­κή παιδεία καί χρησιμοποιού­σαν τήν ἑλληνι­κή δια­λεκτική ὁρο­λο­­γία γιά τήν διατύπωσι τῶν θεο­λογικῶν δο­γμά­των τοῦ Χριστια­νι­σμοῦ. Τό τροπάριό τους, τούς ἀποκαλεῖ «Τούς τρεῖς μεγίστους φωστῆρας τῆς Τρισηλίου Θεότητος...».

 ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ (330 - 379)

 Ὁ Μέγας Βασίλειος ἦταν Ἕλλην τῆς Καισάρειας τῆς Καπ­πα­­δοκίας καί μάλιστα -ὅπως ἀναφέρει ὁ Γρηγόριος Ναζιανζηνός στόν Ἐπιτάφιό του, ὑπερηφανευόταν γιά τήν καταγωγή του «πό ἀρχαῖα ἑλλη­νικά γένη». Ἦταν ἀπό τούς λεγόμενους μεγάλους Καππαδόκες.

Διέθετε μεγάλη ἑλληνική παι­δεί­α, καί εἶχε δι­δά­­σκα­λο τόν ἐθνικό Λι­­­βά­νιο καί στήν Ἀθήνα τόν Χρι­στια­νό φι­­λό­­­­σο­φο Προ­αιρέσιο. Εἶχε συμμαθητές τοῦ τόν Ἰουλιανό καί ἔγι­νε ἀδελφι­κός φί­λος μέ τόν Γρηγόριο Ναζιανζηνό.

Ὑπῆρξε ἀπό τούς ση­­μαντικότε­ρους θεολόγους τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανισμοῦ μέ συμβολή στήν ἀνά­πτυ­ξη τοῦ Τριαδικοῦ δόγματος. Ὡς Ἐπίσκοπος Καισαρείας ἵδρυ­­­σε τήν «Βα­σιλειάδα», ἕναν πρότυπο οἶκο γιά τήν φροντίδα καί ἰατρική πε­ρίθα­λψι τῶν πτωχῶν καί ἄρρωστων καί τήν ἐπαγγελματική κατά­ρτι­σι τῶν ἀνει­δικεύτων.

Κεφαλαιώδης ἦταν ἡ συμβολή του στήν ἀξιοποίησι τῆς θύρα­θεν παιδείας ἀπό τήν χριστιανική Ἐκκλησία, ὡς ὄργανο δια­τυ­πώ­σεως θεο­­λο­γικῶν ἀντι­λήψεων. Στό ἔρ­γο «Πρός τούς νέους ὅπως ἄν ἐξ’ ἑλλη­νικῶν γραμμάτων ὠ­φελοῖντο λό­γων», τούς κα­λεῖ νά νά προ­­­­­σεγ­­γίζουν τά ἑλλη­νι­κά γράμ­μα­τα ὅπως οἱ μέλισσες τά λου­λού­­δια, ἐξη­γώντας «Οὐκ ἄχρηστα ψυ­χαίς μα­θή­ματα τά ἔξω­θεν δή ταύ­­τα».

 ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΑΖΙΑΝΖΗΝΟΣ (329 - 390)

 Ὁ Γρηγόριος Ναζιανζηνός ἦταν Ἕλλην ἀπό τήν Ναζιαν­ζό τῆς Καπ­πα­­δοκίας. Σπούδασε Ρητο­ρι­κή καί Φι­λο­σοφία στήν Ἀλεξάνδρεια καί στήν Α­θή­­­να μέ δι­δα­σκά­λους τούς Ἰμέ­ριο καί Προαιρέσιο.

Θεωρεῖται ὁ πιό τα­λαντοῦχος ρήτωρ τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας καί ὁ “Τρι­α­δι­κός Θεο­λό­γος”. Διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως καί πρωτεργάτης τῆς Β’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ἦταν γνωστός ὄχι μόνο ὡς Θεολόγος, ἀλλά καί ὡς ἄνθρωπος τῶν γραμμάτων καί ποιητής.

 Θεωρεῖται «φιλό­σο­φος τοῦ Ἑλ­λη­­νι­σμοῦ», ἀφοῦ κατά τόν P. Lemerle διέθετε «μία ἀγάπη ὁλότελα ἑλληνική γιά τά γράμμματα»[3] πού κα­­­­­τά­φερε νά τήν συ­­ν­­δυάση μέ τήν Ἐκκλη­σία[4], ἐνῶ ὁ F. Dolger πα­ρατηρεῖ ὅτι «Τά ἔργα τους, τόσο ἀπό λογοτεχνική ὅσο καί ἀπό φι­λο­σοφική ἄποψη, ἄξια συναγωνίζονταν τά ἔργα τῶν εἰδωλολατρῶν ἀντιπάλων τους».[5]

Κατά τόν G. Mat­he­w οἱ τρεῖς Καπ­πα­δόκες χα­ρα­κτηρίζονται ὡς «χριστια­νοί πλα­τωνιστές» ἐνῶ «ἕνα με­γά­λο μέρος τῆς φρασεολογίας τους καί τῶν ἰδεῶν τους εἶναι κα­θα­ρά στω­ϊ­κό… Ὅλα τέλος συνδέονται μεταξύ τούς μέ ἕνα τυπικό ἀρι­στο­τε­λι­κό κεντρικό μοτίβο, τοῦ Θεοῦ σάν Αἰτίου, τοῦ “Ἀκινήτου Κι­νούντος” κάθε ἐπιθυμία».[6]

ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ (349 - 407)

 Ὁ Ἰωάννης Χρυσόστομος (349 - 407), καταγόταν ἀπό τήν ντιόχεια. Γονεῖς του ἦταν ἡ Ἑλληνίδα Ἀνθοῦσα καί ὁ Σεκοῦνδος, πού ἦταν εἴτε Ἕλληνας, εἴτε Ρωμαῖος. Ὅπως γράθει ὁ Κ. Ἄμαντος «ἐγνώριζε μόνον ἑλληνικά καί δέν δύναται νά ὀνομασθῆ Σύρος, ὅπως τόν ὀνόμασαν μερικοί ἱστορικοί… Εἶχε μητέρα λαμπρᾶν Ἑλληνίδα καί ὀνομαστόν Ἕλληνα διδάσκαλον, ἀλλά καί ἔζησεν εἰς τό ἑλληνικόν περιβάλλον τῆς Ἀντιοχείας».[7]

Διδάχθηκε Ρητορική καί Φιλο­σο­φία ἀπό τόν Λιβάνιο καί τόν Ἀνδραγάθιο. Ὡς Πα­τριά­ρ­χης Κων­­στα­ντινουπόλεως ἀνέπτυξε πολυσχιδῆ φιλαν­θρω­πι­κή καί κοι­νω­νι­κή δρά­ση. Ἡ παροιμιώδης ρητορική τοῦ δεινότητα σα­γή­νευ­ε χρι­στια­νούς καί ἐθνικούς καί διέθετε καλλιέπεια, ἀπαράμιλλη ἐπιχειρημα­το­λο­γία καί ποιητική ρυθμικότητα. Χάρις σέ αὐτήν κέρδισε τό παρω­νύ­­μι­ο «Χρυ­­σό­­στο­μος».

Ἀνα­γνώ­ρι­ζε τήν ἀξί­α τῆς ἑλλη­νι­κῆς παιδείας στήν τέχνη τοῦ λό­γου, τήν ρη­το­­ρι­κή, τίς ἐπι­στή­μες καί τήν ποίησι. Πα­ρό­τι δέν ἦταν ἰδιαίτερα θετικός πρός τήν ἀρ­χαί­α φιλοσοφία, ἐπαι­νοῦ­σε τούς φιλοσόφους Σω­κράτη καί Διογένη καθώς καί τήν πλα­τω­νική καί στωϊκή ἠθικολογία.

Ἵδρυσε εὐαγῆ ἱδρύματα ὑπέρ τῶν πτω­χῶν, ὀρφα­νῶν καί ἀρ­ρώστων κα­θῶς καί ἡμερήσια συσσίτια γιά ἀπόρους καί κα­τή­ρ­γη­σε κά­θε πολυτέ­λεια στήν Ἐκκλησία. Παράλληλα, διοργά­νωσε ἱεραπο­στο­­­­­λές στήν Περσία, τήν Κελτική, τήν Φοινίκη, τήν Σκυθία καί τήν Γοτ­θία. Ά­φη­­σε τεράστιο συγγραφι­κό ἔρ­γο, τό ὁποί­ο καλύ­πτει 18 τό­μους στήν Pa­trologia Graeca τοῦ Migne.

 * * *

 Ὁ Ste­ven Run­ci­­man γράφει: «Οἱ πατέ­ρες τῆς Ἐκκλησίας ἤ­ξε­­­ραν τούς ἐθνι­κούς φιλοσόφους καί χρω­στοῦσαν πολλά στό νέο­­­πλα­τω­νι­σμο».[8] Ἔτσι, κατά τόν Cyril Mango, πέτυχαν «νά μετατρέψουν τή θρη­σκεί­α τους σέ φιλοσοφία, δηλαδή σέ ἕνα ὁλοκληρωμένο σύστημα μέ συ­νο­χή, πού δίκαια μπορεῖ νά χαρακτηρισθεῖ ὡς τό μεγαλύτερο πνευ­ματικό ἐπίτευγμα τῆς Ὕστερης Ἀρχαιότητας».[9]

Καί κατά τόν Ρῶσο θεολόγο Γ. Φλωρό­φ­σκι «τό ἱστορι­κό νόημα τῆς Πατερικῆς Θεολογίας εἶναι ἡ ἐνσω­μά­τω­­σις τοῦ Ἑλλη­νισμοῦ στόν Χριστιανισμό».[10]

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Ὁ Κωνσταντῖνος Θ’ προερχόταν ἀπό ἀριστοκρατικό οἶκο τῆς Κων­σταντινουπόλεως («ὁ ρί­ζης ἀρχαίων τῶν Μονομάχων τελευ­ταῖος βλα­­στός», κατά τόν Ψελλό), μέ καταγωγή ἀπό τήν ἑλλη­νι­­στική μη­­τρό­πο­­­λι Ἀντι­ό­χει­­α. Βασίλευσε ἀπό τό 1042 μέχρι τό 1055.

[2] Ὁ Ἰωάννης Μαυρόπους ἦταν Ἕλληνας ἀπό τήν Παφλαγονία. Διδά­σκα­λος τοῦ Μιχαήλ Ψελλοῦ, ἀνῆκε στόν κύκλο τῶν ποιητῶν, λο­γίων καί ρητόρων τοῦ Αὐτοκρά­το­ρος, μέ μεγάλο συγγραφικό, ποιη­τι­κό ἔργο καί σύνθεσι λειτουργικῶν κα­νό­νων. Διοργανωτής τῆς Νομικῆς Σχολῆς Μαγ­­γάνων (1047), θεω­ρεῖται ἀ­πό τούς προδρόμους τῆς πνευ­­ματικῆς ἀναγεννήσεως τῶν μέσων τοῦ 11ου αἰῶνος. Περί τό 1050 ἔγινε Μητροπο­λί­της στά Εὐχάϊτα Παφλαγονίας.

[3] «Ὁ Πρῶτος Βυζαντινός Οὐμανισμός» σελ. 50.

[4] Rosemary Radford Ruether «Gregory of Nazianzus: Rhetor and Philosopher» (Oxford University Press, 1969), σελ. 18.

[5] Πανεπιστημίου τοῦ Καίμπριτζ: «Ἡ Ἱστορία τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρ­α­το­ρίας», Μέρος Β’ «Διοίκηση, Ἐκκλησία, Πολιτισμός», σελ. 804.

[6] Πανεπιστημίου τοῦ Καίμπριτζ: «Ἡ Ἱστορία τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρ­α­το­ρίας», Μέρος Α’ «Τό Βυζάντιο καί οἱ γείτονές του», σελ. 65.

[7] «Ἱστορία τοῦ Βυ­ζαντινοῦ Κράτους» Τόμος πρῶτος, σελ. 79, 80.       

[8] «Βυζαντινός Πολιτισμός», σελ. 263.

[9] Πανεπιστημίου τῆς Ὀξφόρδης (ἐπιμ. Cyril Mango): «Ἱστορία τοῦ Βυζα­ντίου» Εἰσαγωγή, σελ. 137.

[10] «Οἱ Βυζαντινοί Ἀσκητικοί καί Πνευματικοί Πατέρες».

 

Ε.ΠΟ.Κ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΤΙ ΕΣΤΙ ΕΘΝΟΣ

Το ΕΘΝΟΣ σχηματιζεται απο δυο βασικους παραγοντες,την ΦΥΛΗ και την ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ.Λεγοντας <φυλη>,εννοουμε την<καταγωγη>-οτι πρεπει δηλ.τα ατομα του Εθνους να εχουν κοινη καταγωγη.Δεν αρκει να εχουν αυτα<συνειδηση>
περι κοινης καταγωγης.Δεν αρκει δηλ.να πιστευουν στην κοινη τους καταγωγη,αλλα να εχουν πραγματι κοινη καταγωγη.Διοτι ΜΟΝΟΝ η κοινη καταγωγη-η κοινη<φυλετικη υπαγωγη>-συνεπαγεται ΚΟΙΝΟΥΣ κληρονομικους χαρακτηρες,αρα κοινα πνευματικα στοιχεια.Οταν υπαρχει κοινη καταγωγη,τοτε υπαρχουν κατα το μαλλον η ηττον κοινη γλωσσα,κοινος πολιτισμος,κοινη θρησκεια,κοινα ηθη,κοινη ιστορια.Αυτα τα δευτερογενη στοιχεια δεν αποτελουν,το καθενα ξεχωριστα,απαραιτητο στοιχειο συγκροτησεως Εθνους.Εν τουτοις ολα αυτα,οταν συνυπαρχουν,συντελουν στην συνοχη της κοινοτητος,στην δημιουργια δηλ.ΕΝΙΑΙΑΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΩΣ-του δευτερου παραγοντος συγκροτησεως του ΕΘΝΟΥΣ.ΕΘΝΟΣ ειναι επομενως ο ομοειδης φυλετικως λαος,που εχει συνειδηση της υπαρξεως του.
''Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ''

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ

Η ΣΗΜΑΙΑ ΜΑΣ

Αυτή η σημαία στα μάτια τα δικά μας συμβολίζει τους Αγώνες όσων πολέμησαν, εργάστηκαν,θυσιάστηκαν, δολοφονήθηκαν, σκοτώθηκαν και έζησαν με πρώτιστες αξίες εκείνες της Ελευθερίας, της Δικαιοσύνης και της Πατρίδας. Αυτούς που έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην αιώνιο πανύψηλο φρούριο του Ελληνικού Πολιτισμού. Δεν είναι ικανή καμία βουλή, κανένα κράτος και κανένας πολιτικός ή κεφάλαιο να την ξεφτιλίζει και να την ξεπουλάει καθημερινά. Οι δειλοί τη βλέπουν με φόβο. Οι προδότες σαν πανί. Οι αστοί σαν ύφασμα. Οι άνανδροι την καίνε. Μα εμείς τη βλέπουμε σαν τη Μάνα που καρτερεί να μας δεί να εκπληρώνουμε τα όνειρα μας. Τα δικά μας,τα δικά της, του Γένους.

ΛΟΓΙΑ ΙΩΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗ




















"Από στενός πατριώτης, γίνομαι εθνικιστής, με τη συνείδηση του έθνους μου και όλων των άλλων εθνών, γιατί οι διαφορές των εθνών πάντα θα υπάρχουν, και έχω τη συνείδησή τους και χαίρομαι που υπάρχουν αυτές οι διαφορές, που με τις αντιθέσεις τους, με τις αντιλήψεις τους, υψώνουν την ανθρώπινη συνείδηση και ενέργεια. Από άτομο γίνομαι άνθρωπος." (ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 18-3-1919)

ΕΘΝΙΚΟ ΠΕΙΣΜΑ

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ

''Δεν θελω να πεθανει το Εθνος μου,το Εθνος αυτο, που τοσα εκαμε στην ζωη του, το εξυπνο,το τοσο ανθρωπινο. Για να το φυλαξω απο τον θανατο πρεπει τωρα να το καμω πεισματαρικο στην ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ,στον ΕΘΝΙΣΜΟ, ας ειναι και υπερβολικο το αισθημα που θελω να δωσω στους Ελληνες. Μονον ετσι θα ζησει το ΕΘΝΟΣ.''

''Σε οποιους με κατηγορουν η με περιγελουν, γιατι τους κεντρω το Εθνικο τους αισθημα και τους μιλω αποκλειστικα,θα λεγω:Λοιπον θελετε να πεθανει το Εθνος σας;Αν το θελετε,πεστε το καθαρα,μην κρυβοσαστε''

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ

Η ΡΗΣΗ ΠΟΥ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΝΑΜΕ



πισταμνους πρς εδτας τι δκαια μν ν τ
νθρωπείῳ λγ π τς σης νγκης κρνεται, δυνατ δ
ο
προχοντες πρσσουσι κα ο σθενες ξυγχωροσιν.

κατά την συζήτησιν των ανθρωπίνων πραγμάτων το επιχείρημα του δικαίου αξίαν έχει, όπου ίση υπάρχει δύναμις προς επιβολήν αυτού, ότι όμως ο ισχυρός επιβάλλει ό,τι του επιτρέπει η δύναμίς του και ο ασθενής παραχωρεί ό,τι του επιβάλλει η αδυναμία του"

ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ Ε89

Μετάφραση Ελ. Βενιζέλου


28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 - ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ Ι. ΜΕΤΑΞΑ

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9AYAjQboFh1_5M3bFMvoiwdv6qY5bDyiuBuwvPV3Yjtp1ZG3BAXNnY5CWdpxeWu7FvNRIyWEpe_RHBqBZHx93XDCYKW4LJe3j_4jgmwduvaKGVqaTsCSNu7bWjJSewd6rxVoBPh5kloo/s400/%CE%99%CE%A9%CE%91%CE%9D%CE%9D%CE%97%CE%A3+%CE%9C%CE%95%CE%A4%CE%91%CE%9E%CE%91%CE%A3.jpg

“Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν διά την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, την ακεραιότητα και την τιμήν της.
Μολονότι ετηρήσαμεν την πλέον αυστηράν ουδετερότητα και ίσην προς όλους, η Ιταλία μη αναγνωρίζουσα εις ημάς να ζήσωμεν ως ελεύθεροι Έλληνες, μου εζήτησε σήμερον την 3ην πρωινήν ώραν την παράδοσιν τμημάτων του Εθνικού εδάφους κατά την ιδίαν αυτής βούλησιν και ότι προς κατάληψιν αυτών η κίνησις των στρατευμάτων της θα ήρχιζε την 6ην πρωινήν. Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρεσβευτήν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ’ εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδος.
Έλληνες
Τώρα θα αποδείξωμεν εάν πράγματι είμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Όλον το Έθνος θα εγερθή σύσσωμον. Αγωνισθήτε διά την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά μας και τας ιεράς μας παραδόσεις. Νυν υπέρ πάντων ο αγών.


Η ΕΞΟΝΤΩΣΗ ΕΝΟΣ ΕΘΝΟΥΣ

Το πρώτο βήμα για να εξοντώσεις ένα έθνος
είναι να διαγράψεις τη μνήμη του.
Να καταστρέψεις τα βιβλία του,
την κουλτούρα του, την ιστορία του.
Μετά να βάλεις κάποιον να γράψει νέα βιβλία,
να κατασκευάσει μια νέα παιδεία,
να επινοήσει μια νέα ιστορία.
Δεν θα χρειαστεί πολύς καιρός
για να αρχίσει αυτό το έθνος
να ξεχνά ποιο είναι και ποιο ήταν.
Ο υπόλοιπος κόσμος γύρω του
θα το ξεχάσει ακόμα πιο γρήγορα.


Μ. Κούντερα

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΕ 10 ΛΕΠΤΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΛΑΣΓΟΣ: 26 ΧΡΟΝΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ.

free counters