Δευτέρα 27 Μαρτίου 2023

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1821 : ΤΟ ΝΑΥΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ - ΝΑΥΑΡΧΟΣ ΙΑΚΩΒΟΣ ΤΟΜΠΑΖΗΣ

Η οικογένεια Τομπάζη ήρθε στήν Ύδρα τό 1668 από τά Βουρλά τής Σμύρνης. Ο Νικόλαος Τομπάζης ήταν από τούς πιό εύπορους κατοίκους τού νησιού καί υπέγραφε  μέχρι τό 1816 ως Νικόλαος Γιακουμάκης. Τό 1812 πλαισίωνε τόν τουρκόφιλο μπάς κοτζάμπαση Νικόλαο Κοκοβίλα, ο οποίος είχε διαδεχθεί τόν Γεώργιο Βούλγαρη στή διοίκηση τού νησιού. Ο υιός του Ιάκωβος Τομπάζης γεννήθηκε τό 1782 καί ο μικρότερος Εμμανουήλ τό 1784.

Γράμματα δέν έμαθαν οι νεαροί Τομπάζηδες, λόγω ελλείψεως σχολείων, αλλά έγιναν άριστοι ναυτικοί καί τολμηροί θαλασσοπόροι. Στίς αρχές τού 19ου αιώνα οι έμπειροι πλέον καπεταναίοι ναυπήγησαν τό μπρίκι "Λεωνίδας", κόστους 35.730 ταλλήρων καί τήν ταχύτατη γολέτα "Τερψιχόρη", κόστους 13.000 ταλλήρων, τήν οποία οι Τούρκοι ονόμασαν "Σεϊτάν γκεμεσί". Ακολούθησαν τά πλοία "Θεμιστοκλής" καί "Κίμων".

Τό 1818, ο Ιάκωβος Τομπάζης έγινε μέλος τής Φιλικής Εταιρείας μαζί μέ τόν Γκίκα Γκιώνη. Ήταν από αυτούς πού κυνήγησαν τόν Αντώνη Οικονόμου καί τόν εξανάγκασαν νά φύγει από τήν Ύδρα γιά νά επανέλθει η εξουσία στά χέρια τών παραδοσιακών νοικοκυραίων τού νησιού. Ο Ιάκωβος είχε τήν τιμή νά οριστεί πρώτος αυτός ναύαρχος τού ενωμένου ελληνικού στόλου στόν οποίον εκτός τής Ύδρας συμμετείχαν οι Σπέτσες καί τά Ψαρά. Οι Υδραίοι καπεταναίοι πού τόν ακολούθησαν στήν παρθενική έξοδο τού στόλου στό Αιγαίο ήσαν οι Λάζαρος Λαλεχός, Αναστάσιος Τσαμαδός, Ελευθέριος Γηζόνης, Γεώργιος Σαχτούρης, Λάζαρος Πινότσης, Γιάννης Ζάκκας, Σερφιώτης, Αντώνιος Ραφαλιάς, Γιάννης Δοντάς, Δημήτριος Βώκος, Λάζαρος παπά Μανώλη, Γιάννης Βούλγαρης καί Γιάννης Γκέλης

«Παιδειάν μέν βάσιμον οι αδελφοί Τουμπάζιδες δέν έσχον διά τε τήν έλλειψιν καταλλήλων σχολείων τότε. Αμφότεροι εισήλθον εις τά πλοία, παίδες έτι όντες, αμφότεροι όμως ήσαν λίαν φιλομαθείς, φιλόκαλοι καί περίεργοι. Οι αδελφοί Τουμπάζιδες προηγούντο εις πάσας τάς επί τό βέλτιον μεταρρυθμίσεις είτε τών υδραϊκών πλοίων, είτε τού είδους τού βίου, είτε τού καλλωπισμού τών οικιών καί τών ενδυμάτων. Αυτοί πρώτοι εισήγαγον εις τό ελληνικόν ναυτικόν, τά θωράκια εις τούς ιστούς τών πλοίων (κόφας), αυτοί πρώτοι λέγεται επίσης, ότι κατεσκεύασαν καί γολέταν...

Αμφότεροι οι αδελφοί ηγάπων τήν ζωγραφικήν καί ο μέν Ιάκωβος ηρέσκετο εις τό νά σχεδιάζη μάλλον, ο δέ Εμμανουήλ εις τό νά σκιαγραφή τά πλοία. Ένεκα δέ τής μεγάλης αυτών περιεργείας εις πάν ότι απέβλεπεν είτε τήν τελειοποίησιν τού πλοίου, είτε τήν οχύρωσιν λιμένων, είτε τήν κατασκευήν πυρπολικών ή κανονιοφόρων είχον θησαυρίσει καί πρακτικάς τινας πρός τούτο γνώσεις.

Ηγάπα πολύ τόν κήπον του, όν επεμελείτο ιδίαις χερσί καί τόν τόρνον του, εις όν ειργάζετο εν τε τώ πλοίω καί τώ οίκω αυτού, περιποιούμενος όσους ηδύναντο νά τόν οδηγήσωσιν εις τούτο. Η εκλογή τών βιβλίων τής βιβλιοθήκης του, τά χειρόγραφα μαθήματά του περί τής ναυτικής, τά δωρηθέντα παρά τών υιών του εις τό Μουσείον τού Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου, αι σημειώσεις του περί πυροβολικού, περί εμπρηστικών σφαιρών, περί τού τόρνου, περί βερνικίων, αι διαρκείς πρός τήν φιλομάθειαν προτροπαί εις τά τέκνα του, εις ά συνήθως έλεγε:

"Προκόψατε καί είμαι ευχαριστημένος νά τρέχω μέ τόν σάκκον τού επαίτου".

Ταύτα πάντω αποδεικνύουν ότι ο Ιάκωβος Τομπάζης δέν ήτον άνθρωπος υλικός ούτε ιδιοτελής, αλλ' ανήρ τής προόδου.»

Αναστάσιος Γούδας - Βίοι Παράλληλοι, Εν Αθήναις 1871
 

Η πρώτη εκστρατεία τού ελληνικού στόλου είχε σάν σκοπό νά ξεσηκώσει τούς κατοίκους τής Χίου. Εμπνευστής αυτής τής ιδέας ήταν ο κληρικός Νεόφυτος Βάμβας (1770 - 1855), ο οποίος ήταν Χιώτης. Ο Νεόφυτος Βάμβας, μέ σπουδές στό Παρίσι καί φιλικές σχέσεις μέ τόν Αδαμάντιο Κοράη ήταν από τούς πρώτους πού μυήθηκαν στή Φιλική Εταιρεία. Τόν Απρίλιο τού 1821 βρισκόταν στήν Ύδρα καί σκέφτηκε ότι οι συμπατριώτες του μέ τόν πλούτο πού διέθεταν θά μπορούσαν νά αποδειχθούν χρήσιμοι στήν επανάσταση η οποία πάνω από όλα είχε ανάγκη από χρήματα. Οι Χιώτες έμποροι ήταν βαθύπλουτοι καθώς τό νησί τους λόγω τού εμπορίου τής μαστίχας είχε φορολογικά προνόμια από τήν Πύλη. Πολλοί από τούς Χιώτες διέμεναν στή Μασσαλία καί στό Λιβόρνο καί από εκεί κανόνιζαν τίς επαγγελματικές τους υποχρεώσεις.

Έτσι οι Υδραίοι ξεκίνησαν τήν πρώτη ναυτική εκστρατεία από κοινού μέ τά σπετσιώτικα καράβια τού Θεοδωράκη Μέξη, τού Νικολού Αδριανού, τού Γκίκα Τσούπα, τού Γιάννη Μπόταση, τού Νικόλα Ράφτη, τού Γιάννη Ορλώφ καί τού Θανάση Γουδή βάζοντας πλώρη γιά τά Ψαρά καί τή Χίο. Συνάντησαν δύο εμπορικά τουρκικά πλοία τά οποία καί βύθισαν ενώ στήν προσπάθειά τους νά ξεσηκώσουν τούς Έλληνες καθολικούς τής Τήνου, Νάξου, Σύρου καί Σαντορίνης συνάντησαν τήν πλήρη άρνηση.

«Κυριακή Απριλίου 17, η πρώτη μέρα τής ελευθερίας. Θεία συνάρσει καί ευδοκία μισεύομεν (αναχωρούμε) από Ύδραν ομού μέ 5 σπετσιώτικα καράβια.

Τρίτη. Ών δέ ο καιρός εναντίος, εστάθημεν όλην εκείνην τήν ημέραν, κατά τήν οποίαν ήλθε καί η γολέττα τών αδελφών Τομπάζηδων καί ο καπετάν Τσούπας μέ τή ναβή (πλοίο) του. Ταύτα εδιωρίσθησαν περί τά μέρη τής Σύρας. Μάς έστειλαν έτι νέας διαταγάς από Ύδραν διά νά απεράσωμεν από Τήνον καί νά στείλωμεν εκεί δύο τρία καράβια νά θεωρήσουν τήν υπόθεσιν ενός καραβιού Σπετσιώτη όπου έπιασεν εις Τήνον έν καράβι μέ σημαίαν αυστριακήν καί μέ Τούρκους ταξιδιώτας καί νά δυσωπήσωμεν (παρακαλέσουμε) τόν κόνσολα, αποδίδοντες όλα τά αρπαχθέντα καί στέλλοντας εις Σπέτσες τό καράβι κατά διαταγήν τών τε εδικών μας αρχόντων καί Σπετσιωτών.

Πέμπτη. Εις τά 3 ώρας τής εσπέρας επιάσθη από τόν καπετάν Γιωργάκη Σαχτούρη μιά γολέττα ψαριανή μέ γράμματα διά τήν Ύδραν. Ανοίξαμεν τά γράμματα καί είδομεν ότι έγραφον από Κωνσταντινούπολιν τό κρέμασμα τού Πατριάρχου μετά έξ αρχιερέων.»

Από τό ημερολόγιο τού Ιάκωβου Τομπάζη

Ο στόλος τού Τομπάζη αγκυροβόλησε ανοιχτά τού όρμου τής Δασκαλόπετρας στό Βροντάδο τής Χίου, τήν Τετάρτη 27 Απριλίου 1821, καί εστάλησαν άνθρωποι στά χωριά μέ επαναστατικές προκηρύξεις. Οι χωρικοί όμως ήταν διστακτικοί καθότι ήταν απειροπόλεμοι καί στερούνταν όπλων. Οι δημογέροντες τού νησιού έστειλαν σάν αντιπροσώπους τούς Μιχαήλ Βλαστό, Πολυχρόνη καί Ιωάννη Πατρικούση νά παρακαλέσουν τόν Τομπάζη νά φύγει μέ τά πλοία του από τή Χίο. Δέν διέθεταν ούτε πολεμικά πλοία ούτε ένοπλους άνδρες καί ο τουρκικός στόλος μπορούσε ανά πάσα στιγμή νά καταπλεύσει στό νησί καί νά σκορπίσει τήν καταστροφή.

Μετά από δεκαήμερη παραμονή στήν πλούσια Χϊο, ο ελληνικός στόλος αποχώρησε άπρακτος. Οι Τούρκοι αντέδρασαν καί προέβησαν στά συνηθισμένα μέτρα, τά οποία έπαιρναν όταν υπήρχε έστω καί υποψία επαναστατικής κίνησης. Πήραν ως ομήρους από τήν πρωτεύουσα καί τά μαστιχοχώρια 46 προκρίτους, καθώς καί τόν μητροπολίτη Χίου Πλάτωνα μαζί μέ τόν διάκονό του Μακάριο Γέμελο καί τούς έκλεισαν μέσα στό κάστρο. Λίγο αργότερα έφθασαν στό νησί χίλιοι Τούρκοι από τή Μικρά Ασία, οι οποίοι καθημερινώς προέβαιναν σέ κλοπές, φόνους καί λεηλασίες.  
 
Ο ενωμένος ελληνικός στόλος, επανήλθε στό Αιγαίο στά μέσα Μαΐου, πάλι υπό τίς διαταγές τού Ιάκωβου Τομπάζη. Ήδη ο τουρκικός στόλος είχε αποπλεύσει από τό ναύσταθμο τής Πόλης καί περνούσε τόν Ελλήσποντο γιά νά επιβάλλει τήν τάξη στά νησιά τών ραγιάδων. Ο αρχιναύαρχος τού οθωμανικού στόλου Δελή Αβδουλλάχ, ήταν απασχολημένος στόν Εύξεινο Πόντο (Μαύρη Θάλασσα), μέ τόν φόβο τών Ρώσων, καί έτσι τήν εκστρατεία στό Αιγαίο Πέλαγος (Άσπρη Θάλασσα) τήν ανέλαβε ο Καρά Αλής καπετάνια βεγής. Από τόν στόλο του όμως έλειπαν οι ικανότατοι ναύτες τσαμιτσαλίδες καί σουλουτσαλίδες, οι οποίοι δέν ήταν άλλοι από τούς Υδραίους καί τούς Σπετσιώτες καί είχαν απομείνει στή διάθεση του μόνο Τούρκοι φερμένοι από τήν Ανατολή, ικανοί ως στρατιώτες αλλα ανίδεοι στή ναυσιπλοΐα.  

 

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΤΙ ΕΣΤΙ ΕΘΝΟΣ

Το ΕΘΝΟΣ σχηματιζεται απο δυο βασικους παραγοντες,την ΦΥΛΗ και την ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ.Λεγοντας <φυλη>,εννοουμε την<καταγωγη>-οτι πρεπει δηλ.τα ατομα του Εθνους να εχουν κοινη καταγωγη.Δεν αρκει να εχουν αυτα<συνειδηση>
περι κοινης καταγωγης.Δεν αρκει δηλ.να πιστευουν στην κοινη τους καταγωγη,αλλα να εχουν πραγματι κοινη καταγωγη.Διοτι ΜΟΝΟΝ η κοινη καταγωγη-η κοινη<φυλετικη υπαγωγη>-συνεπαγεται ΚΟΙΝΟΥΣ κληρονομικους χαρακτηρες,αρα κοινα πνευματικα στοιχεια.Οταν υπαρχει κοινη καταγωγη,τοτε υπαρχουν κατα το μαλλον η ηττον κοινη γλωσσα,κοινος πολιτισμος,κοινη θρησκεια,κοινα ηθη,κοινη ιστορια.Αυτα τα δευτερογενη στοιχεια δεν αποτελουν,το καθενα ξεχωριστα,απαραιτητο στοιχειο συγκροτησεως Εθνους.Εν τουτοις ολα αυτα,οταν συνυπαρχουν,συντελουν στην συνοχη της κοινοτητος,στην δημιουργια δηλ.ΕΝΙΑΙΑΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΩΣ-του δευτερου παραγοντος συγκροτησεως του ΕΘΝΟΥΣ.ΕΘΝΟΣ ειναι επομενως ο ομοειδης φυλετικως λαος,που εχει συνειδηση της υπαρξεως του.
''Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ''

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ

Η ΣΗΜΑΙΑ ΜΑΣ

Αυτή η σημαία στα μάτια τα δικά μας συμβολίζει τους Αγώνες όσων πολέμησαν, εργάστηκαν,θυσιάστηκαν, δολοφονήθηκαν, σκοτώθηκαν και έζησαν με πρώτιστες αξίες εκείνες της Ελευθερίας, της Δικαιοσύνης και της Πατρίδας. Αυτούς που έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην αιώνιο πανύψηλο φρούριο του Ελληνικού Πολιτισμού. Δεν είναι ικανή καμία βουλή, κανένα κράτος και κανένας πολιτικός ή κεφάλαιο να την ξεφτιλίζει και να την ξεπουλάει καθημερινά. Οι δειλοί τη βλέπουν με φόβο. Οι προδότες σαν πανί. Οι αστοί σαν ύφασμα. Οι άνανδροι την καίνε. Μα εμείς τη βλέπουμε σαν τη Μάνα που καρτερεί να μας δεί να εκπληρώνουμε τα όνειρα μας. Τα δικά μας,τα δικά της, του Γένους.

ΛΟΓΙΑ ΙΩΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗ




















"Από στενός πατριώτης, γίνομαι εθνικιστής, με τη συνείδηση του έθνους μου και όλων των άλλων εθνών, γιατί οι διαφορές των εθνών πάντα θα υπάρχουν, και έχω τη συνείδησή τους και χαίρομαι που υπάρχουν αυτές οι διαφορές, που με τις αντιθέσεις τους, με τις αντιλήψεις τους, υψώνουν την ανθρώπινη συνείδηση και ενέργεια. Από άτομο γίνομαι άνθρωπος." (ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 18-3-1919)

ΕΘΝΙΚΟ ΠΕΙΣΜΑ

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ

''Δεν θελω να πεθανει το Εθνος μου,το Εθνος αυτο, που τοσα εκαμε στην ζωη του, το εξυπνο,το τοσο ανθρωπινο. Για να το φυλαξω απο τον θανατο πρεπει τωρα να το καμω πεισματαρικο στην ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ,στον ΕΘΝΙΣΜΟ, ας ειναι και υπερβολικο το αισθημα που θελω να δωσω στους Ελληνες. Μονον ετσι θα ζησει το ΕΘΝΟΣ.''

''Σε οποιους με κατηγορουν η με περιγελουν, γιατι τους κεντρω το Εθνικο τους αισθημα και τους μιλω αποκλειστικα,θα λεγω:Λοιπον θελετε να πεθανει το Εθνος σας;Αν το θελετε,πεστε το καθαρα,μην κρυβοσαστε''

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ

Η ΡΗΣΗ ΠΟΥ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΝΑΜΕ



πισταμνους πρς εδτας τι δκαια μν ν τ
νθρωπείῳ λγ π τς σης νγκης κρνεται, δυνατ δ
ο
προχοντες πρσσουσι κα ο σθενες ξυγχωροσιν.

κατά την συζήτησιν των ανθρωπίνων πραγμάτων το επιχείρημα του δικαίου αξίαν έχει, όπου ίση υπάρχει δύναμις προς επιβολήν αυτού, ότι όμως ο ισχυρός επιβάλλει ό,τι του επιτρέπει η δύναμίς του και ο ασθενής παραχωρεί ό,τι του επιβάλλει η αδυναμία του"

ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ Ε89

Μετάφραση Ελ. Βενιζέλου


28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 - ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ Ι. ΜΕΤΑΞΑ

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9AYAjQboFh1_5M3bFMvoiwdv6qY5bDyiuBuwvPV3Yjtp1ZG3BAXNnY5CWdpxeWu7FvNRIyWEpe_RHBqBZHx93XDCYKW4LJe3j_4jgmwduvaKGVqaTsCSNu7bWjJSewd6rxVoBPh5kloo/s400/%CE%99%CE%A9%CE%91%CE%9D%CE%9D%CE%97%CE%A3+%CE%9C%CE%95%CE%A4%CE%91%CE%9E%CE%91%CE%A3.jpg

“Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν διά την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, την ακεραιότητα και την τιμήν της.
Μολονότι ετηρήσαμεν την πλέον αυστηράν ουδετερότητα και ίσην προς όλους, η Ιταλία μη αναγνωρίζουσα εις ημάς να ζήσωμεν ως ελεύθεροι Έλληνες, μου εζήτησε σήμερον την 3ην πρωινήν ώραν την παράδοσιν τμημάτων του Εθνικού εδάφους κατά την ιδίαν αυτής βούλησιν και ότι προς κατάληψιν αυτών η κίνησις των στρατευμάτων της θα ήρχιζε την 6ην πρωινήν. Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρεσβευτήν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ’ εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδος.
Έλληνες
Τώρα θα αποδείξωμεν εάν πράγματι είμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Όλον το Έθνος θα εγερθή σύσσωμον. Αγωνισθήτε διά την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά μας και τας ιεράς μας παραδόσεις. Νυν υπέρ πάντων ο αγών.


Η ΕΞΟΝΤΩΣΗ ΕΝΟΣ ΕΘΝΟΥΣ

Το πρώτο βήμα για να εξοντώσεις ένα έθνος
είναι να διαγράψεις τη μνήμη του.
Να καταστρέψεις τα βιβλία του,
την κουλτούρα του, την ιστορία του.
Μετά να βάλεις κάποιον να γράψει νέα βιβλία,
να κατασκευάσει μια νέα παιδεία,
να επινοήσει μια νέα ιστορία.
Δεν θα χρειαστεί πολύς καιρός
για να αρχίσει αυτό το έθνος
να ξεχνά ποιο είναι και ποιο ήταν.
Ο υπόλοιπος κόσμος γύρω του
θα το ξεχάσει ακόμα πιο γρήγορα.


Μ. Κούντερα

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΕ 10 ΛΕΠΤΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΛΑΣΓΟΣ: 26 ΧΡΟΝΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ.

free counters