Τρίτη 7 Σεπτεμβρίου 2010

ΜΥΘΟΛΟΓΙΕΣ ΓΙΑ ΗΡΩΙΚΕΣ ΗΤΤΕΣ


Tου Ηλια Μαγκλινη

Η Ιστορία επιφύλαξε για το τέλος Αυγούστου και τις αρχές Σεπτεμβρίου (μια εποχή του χρόνου που προσφέρεται για απολογισμούς και σχέδια για το μέλλον) την κορύφωση και κατάληξη των δύο μεγάλων γεγονότων που σφράγισαν τη νεότερη Ελλάδα: τέλη Αυγούστου του 1922 έληξε η Μικρασιατική Εκστρατεία, ενώ την ίδια ακριβώς εποχή, αλλά το 1949, έληξε ο Εμφύλιος Πόλεμος.

Ως γνωστόν, η τραγωδία του ’22 μετέβαλε δραματικά την ελληνική κοινωνία, έστησε έξι πολιτικούς και στρατιωτικούς ηγέτες στον τοίχο (στο πλαίσιο μιας δίκης που σχεδόν εκατό χρόνια αργότερα οδεύει προς αναψηλάφηση) και καθόρισε τη θέση της Ελλάδας στη διεθνή αρένα. Φυσικά, επρόκειτο για εθνική ήττα - μια συντριβή με τρομακτικές και μακροχρόνιες συνέπειες.

Και το ’49 όμως, που και αυτό ήταν μια τραγωδία για τη νεότερη Ελλάδα, μεταπολιτευτικά (ή έστω μετά το 1981) εκφράστηκε σαν μια καθολική, σχεδόν εθνική, ήττα: η στρατιωτική ήττα των κομμουνιστικών δυνάμεων από τον Εθνικό Στρατό, έως πολύ πρόσφατα τουλάχιστον, θεωρείτο ως ήττα όλων των Ελλήνων. Σε αυτό συνέβαλε και το γεγονός ότι το μετεμφυλιακό ελληνικό κράτος, με τη Μακρόνησο, τις εκτελέσεις και τα πιστοποιητικά φρονημάτων, υπήρξε τυπικά μόνον δημοκρατικό, ενώ οδήγησε και στην επταετή στρατιωτική δικτατορία. Στο μεταξύ, ο Δημοκρατικός Στρατός αγιοποιήθηκε και ο Εθνικός Στρατός δαιμονοποιήθηκε. Οσοι τιμούν τους νεκρούς του Εθνικού Στρατού υποτίθεται ότι συμμετέχουν σε «γιορτές μίσους», όσοι τιμούν τους αντάρτες στον Γράμμο και το Βίτσι (όπως έκανε το ΚΚΕ πριν από δύο χρόνια, τέτοιο καιρό) συμμετέχουν σε «γιορτές μνήμης».

Αν κάτι φαίνεται να συνδέει, μεταξύ των πολλών άλλων, τα δύο εμβληματικά ιστορικά γεγονότα είναι αυτή η αντίληψη -μάλλον ένα συλλογικό υποσυνείδητο, ένα διαρκές ανακλαστικό- μιας «ηρωικής ήττας». Κυρίως, έχει επικρατήσει η μυθολογία από την οποία περικλείεται ακριβώς αυτό το θέμα: ακόμα και αν έχεις συντριβεί, ο αγώνας λογίζεται ως επικός, τιτάνιος, ηρωικός, ως αυτοθυσία - η ήττα είναι πιο ιερή από τη νίκη. Με αυτόν τον τρόπο, όλες οι αιχμές που αναπόφευκτα φέρει μια ήττα απαλύνονται και η ήττα αποκτά σημασίες που χτίζοναι μόνον στη σφαίρα του φαντασιακού. Θυμίζουμε ότι όταν μετά την πτώση της Σμύρνης ο Πλαστήρας μπήκε στην Αθήνα ως ηγέτης της Επαναστατικής Επιτροπής, καβάλα στο άλογό του, με το που το πλήθος πήγε να ζητωκραυγάσει, έβαλε τις φωνές: «Τι πανηγυρίζετε; Χάσαμε!». Μια αντίθετη αντίληψη φαίνεται να ωθεί το ΚΚΕ στο να γιορτάζει έναν στρατό που νικήθηκε το 1949.

Στη μελέτη του «The Myth of the Blitz», ο πανεπιστημιακός Angus Calder διερευνά τη μυθολογία που πέρασε στο συλλογικό ασυνείδητο των Βρετανών σχετικά με γεγονότα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, όπως η Μάχη της Αγγλίας, η Εκκένωση της Δουνκέρκης και οι βομβαρδισμοί του Λονδίνου και άλλων βρετανικών πόλεων. Ο Calder ανατρέχει στο κλασικό βιβλίο του Ρολάν Μπαρτ, τις «Μυθολογίες», όπου αναλύεται αυτό ακριβώς: Πώς η μυθολογία που αποκτά ένα γεγονός μετατρέπει την Ιστορία σε Φύση. Πώς η μυθολογία εξαγνίζει την ιστορική πραγματικότητα, την καθιστά αθώα, καταργεί την περιπλοκότητα των ανθρώπινων δράσεων. «Παύει κάθε διαλεκτική», λέει ο Μπαρτ, «δεν πηγαίνουμε πέρα από αυτό που είναι άμεσα ορατό, η μυθολογία στήνει έναν κόσμο που στερείται βάθους».

Ο Τσόρτσιλ ήταν μάστορας στο να στήνει τέτοιες μυθολογίες - οι οποίες όμως, ειδικά εκείνη την εποχή των μεγάλων ρητορικών σχημάτων, ήταν πρακτικά αναγκαίες: ο ναζισμός να ιδωθεί ως κάτι σατανικό και οι Σύμμαχοι ως κάτι καλό. Βοηθούσε στην πολεμική προσπάθεια (πόσο γελοίες ήταν αντίστοιχες προσπάθειες του προέδρου Μπους στο Ιράκ...). Το πρόβλημα προκύπτει όταν αυτή η αντίληψη συντηρείται έπειτα από δεκαετίες. Στη χώρα μας, τώρα γίνεται μια προσπάθεια να προσεγγίσουμε ιστορικές στιγμές ως Ιστορία και όχι ως επεισόδια της αρχαίας (ή λαϊκής) μυθολογίας, χωρίς να έχουμε τη ροπή να «γιορτάσουμε». Διότι, βέβαια, κάθε είδους γιορτή, είτε «μνήμης» είτε «μίσους», θα στερείται πάντα βάθους.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΤΙ ΕΣΤΙ ΕΘΝΟΣ

Το ΕΘΝΟΣ σχηματιζεται απο δυο βασικους παραγοντες,την ΦΥΛΗ και την ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ.Λεγοντας <φυλη>,εννοουμε την<καταγωγη>-οτι πρεπει δηλ.τα ατομα του Εθνους να εχουν κοινη καταγωγη.Δεν αρκει να εχουν αυτα<συνειδηση>
περι κοινης καταγωγης.Δεν αρκει δηλ.να πιστευουν στην κοινη τους καταγωγη,αλλα να εχουν πραγματι κοινη καταγωγη.Διοτι ΜΟΝΟΝ η κοινη καταγωγη-η κοινη<φυλετικη υπαγωγη>-συνεπαγεται ΚΟΙΝΟΥΣ κληρονομικους χαρακτηρες,αρα κοινα πνευματικα στοιχεια.Οταν υπαρχει κοινη καταγωγη,τοτε υπαρχουν κατα το μαλλον η ηττον κοινη γλωσσα,κοινος πολιτισμος,κοινη θρησκεια,κοινα ηθη,κοινη ιστορια.Αυτα τα δευτερογενη στοιχεια δεν αποτελουν,το καθενα ξεχωριστα,απαραιτητο στοιχειο συγκροτησεως Εθνους.Εν τουτοις ολα αυτα,οταν συνυπαρχουν,συντελουν στην συνοχη της κοινοτητος,στην δημιουργια δηλ.ΕΝΙΑΙΑΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΩΣ-του δευτερου παραγοντος συγκροτησεως του ΕΘΝΟΥΣ.ΕΘΝΟΣ ειναι επομενως ο ομοειδης φυλετικως λαος,που εχει συνειδηση της υπαρξεως του.
''Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ''

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ

Η ΣΗΜΑΙΑ ΜΑΣ

Αυτή η σημαία στα μάτια τα δικά μας συμβολίζει τους Αγώνες όσων πολέμησαν, εργάστηκαν,θυσιάστηκαν, δολοφονήθηκαν, σκοτώθηκαν και έζησαν με πρώτιστες αξίες εκείνες της Ελευθερίας, της Δικαιοσύνης και της Πατρίδας. Αυτούς που έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην αιώνιο πανύψηλο φρούριο του Ελληνικού Πολιτισμού. Δεν είναι ικανή καμία βουλή, κανένα κράτος και κανένας πολιτικός ή κεφάλαιο να την ξεφτιλίζει και να την ξεπουλάει καθημερινά. Οι δειλοί τη βλέπουν με φόβο. Οι προδότες σαν πανί. Οι αστοί σαν ύφασμα. Οι άνανδροι την καίνε. Μα εμείς τη βλέπουμε σαν τη Μάνα που καρτερεί να μας δεί να εκπληρώνουμε τα όνειρα μας. Τα δικά μας,τα δικά της, του Γένους.

ΛΟΓΙΑ ΙΩΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗ




















"Από στενός πατριώτης, γίνομαι εθνικιστής, με τη συνείδηση του έθνους μου και όλων των άλλων εθνών, γιατί οι διαφορές των εθνών πάντα θα υπάρχουν, και έχω τη συνείδησή τους και χαίρομαι που υπάρχουν αυτές οι διαφορές, που με τις αντιθέσεις τους, με τις αντιλήψεις τους, υψώνουν την ανθρώπινη συνείδηση και ενέργεια. Από άτομο γίνομαι άνθρωπος." (ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 18-3-1919)

ΕΘΝΙΚΟ ΠΕΙΣΜΑ

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ

''Δεν θελω να πεθανει το Εθνος μου,το Εθνος αυτο, που τοσα εκαμε στην ζωη του, το εξυπνο,το τοσο ανθρωπινο. Για να το φυλαξω απο τον θανατο πρεπει τωρα να το καμω πεισματαρικο στην ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ,στον ΕΘΝΙΣΜΟ, ας ειναι και υπερβολικο το αισθημα που θελω να δωσω στους Ελληνες. Μονον ετσι θα ζησει το ΕΘΝΟΣ.''

''Σε οποιους με κατηγορουν η με περιγελουν, γιατι τους κεντρω το Εθνικο τους αισθημα και τους μιλω αποκλειστικα,θα λεγω:Λοιπον θελετε να πεθανει το Εθνος σας;Αν το θελετε,πεστε το καθαρα,μην κρυβοσαστε''

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ

Η ΡΗΣΗ ΠΟΥ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΝΑΜΕ



πισταμνους πρς εδτας τι δκαια μν ν τ
νθρωπείῳ λγ π τς σης νγκης κρνεται, δυνατ δ
ο
προχοντες πρσσουσι κα ο σθενες ξυγχωροσιν.

κατά την συζήτησιν των ανθρωπίνων πραγμάτων το επιχείρημα του δικαίου αξίαν έχει, όπου ίση υπάρχει δύναμις προς επιβολήν αυτού, ότι όμως ο ισχυρός επιβάλλει ό,τι του επιτρέπει η δύναμίς του και ο ασθενής παραχωρεί ό,τι του επιβάλλει η αδυναμία του"

ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ Ε89

Μετάφραση Ελ. Βενιζέλου


28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 - ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ Ι. ΜΕΤΑΞΑ

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9AYAjQboFh1_5M3bFMvoiwdv6qY5bDyiuBuwvPV3Yjtp1ZG3BAXNnY5CWdpxeWu7FvNRIyWEpe_RHBqBZHx93XDCYKW4LJe3j_4jgmwduvaKGVqaTsCSNu7bWjJSewd6rxVoBPh5kloo/s400/%CE%99%CE%A9%CE%91%CE%9D%CE%9D%CE%97%CE%A3+%CE%9C%CE%95%CE%A4%CE%91%CE%9E%CE%91%CE%A3.jpg

“Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν διά την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, την ακεραιότητα και την τιμήν της.
Μολονότι ετηρήσαμεν την πλέον αυστηράν ουδετερότητα και ίσην προς όλους, η Ιταλία μη αναγνωρίζουσα εις ημάς να ζήσωμεν ως ελεύθεροι Έλληνες, μου εζήτησε σήμερον την 3ην πρωινήν ώραν την παράδοσιν τμημάτων του Εθνικού εδάφους κατά την ιδίαν αυτής βούλησιν και ότι προς κατάληψιν αυτών η κίνησις των στρατευμάτων της θα ήρχιζε την 6ην πρωινήν. Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρεσβευτήν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ’ εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδος.
Έλληνες
Τώρα θα αποδείξωμεν εάν πράγματι είμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Όλον το Έθνος θα εγερθή σύσσωμον. Αγωνισθήτε διά την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά μας και τας ιεράς μας παραδόσεις. Νυν υπέρ πάντων ο αγών.


Η ΕΞΟΝΤΩΣΗ ΕΝΟΣ ΕΘΝΟΥΣ

Το πρώτο βήμα για να εξοντώσεις ένα έθνος
είναι να διαγράψεις τη μνήμη του.
Να καταστρέψεις τα βιβλία του,
την κουλτούρα του, την ιστορία του.
Μετά να βάλεις κάποιον να γράψει νέα βιβλία,
να κατασκευάσει μια νέα παιδεία,
να επινοήσει μια νέα ιστορία.
Δεν θα χρειαστεί πολύς καιρός
για να αρχίσει αυτό το έθνος
να ξεχνά ποιο είναι και ποιο ήταν.
Ο υπόλοιπος κόσμος γύρω του
θα το ξεχάσει ακόμα πιο γρήγορα.


Μ. Κούντερα

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΕ 10 ΛΕΠΤΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΛΑΣΓΟΣ: 26 ΧΡΟΝΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ.

free counters