Του Σαράντου Καργάκου
Περιοδικό Ελλοπία, τ. 14, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 1993, σελ. 60-62
«…ὄ κι ἐκείνη τήν κραυγή
βγαλμένη ἀπό τά παλιά νεῦρα τοῦ ξύλου
γιατί τήν εἶπες φωνή πατρίδας;»
(Γ. ΣΕΦΕΡΗΣ: «Λεπτομέρειες στήν Κύπρο»)
Τό 1571 ὁ Γάλλος ποιητής Πιέρ Ρονσάρ ἔγραψε ἕνα σονέττο μέ τίτλο: «Προσευχή στήν ᾿Αφροδίτη γιά νά φυλάξει τήν Κύπρο ἀπό τό στρατό τοῦ Τούρκου». Σ᾽ ἕνα στίχο του λέει: «Οὐράνια θέα, φύλαγε τήν Κύπρο, τήν ὄμορφή σου διαμονή». Σήμερα θέλουν φύλαξη ὅλες οἱ ὄμορφες διαμονές τῶν οὐράνιων Θεῶν. Ὁ στρατός τοῦ Τούρκου ἀπειλεῖ ὁλόκληρο τόν ἑλληνικό χῶρο. Ἣ ἀπειλή τῆς Ἄγκυρας ἔχει μορφή τρίαινας. Τό ἕνα ἄκρο ἔχει μπηχτεῖ βαθειά χρόνια τώρα στή Βόρεια Κύπρο. Τό ἄλλο ἀκουμπᾶ στή Θράκη. Το μεσαῖο, τό πιό μακρύ καί αἰχμηρό, εἶναι ἕτοιμο νά μπηχτεῖ στά νησιά τοῦ Αἰγαίου. Καί ἐμεῖς, ὅπως πάντα, καθεύδομεν τόν νήδυμον ἢ κοιμώμεθα ὑπό μανδραγόραν. Ὑπάρχουν ὅμως καί ἀπειλές πού δέν εἶναι ἐδαφικές. Στόχος εἶναι ὁ Ἑλληνισμός ὡς ἰδέα, ὡς γλῶσσα, ὡς στάση ζωῆς: Νά γίνουμε ἕνας λαός «κοιλιοκεντρικός» πού θά βάζει στή θέση τῆς ἐθνικῆς ἰδεολογίας τήν οἰκονομική εὐημερία. Πού θά χρησιμοποιεῖ μιά γλῶσσα κωδική, ἀριζη. ἀπροσδιορίστου συστάσεως, πού εὔκολα νά λατινοποιηθεῖ ὡς γραφή καί ἀκολούθως νά ὑποκατασταθεῖ ἀπό τήν ἀγγλική. Γι᾿ αὐτό σήμερα τό ἀμύνεσθαι περί γλώττης ἰσοδυναμεῖ μέ τό ἀμύνεσθαι περί πάτρης.
Ἧ γλῶσσα εἶναι πατρίδα!
Αὐτή ἡ «πατρίδα» στόν τόπο μας συνεχῶς λιγοστεύει. γλῶσσα πού χρησιμοποιοῦμε εἶναι ὅ,τι ἀπέμεινε ἀπό την ἑλληνική. Οἱ μισές λέξεις τῆς μοντέρνας νεολαίας εἶναι ξένες καί ὅ,τι πιό βάρβαρο καί βάναυσο παρήγαγε ἠχητικά καί νοηματικά ὃ τόπος μας. Οἱ ξένοι θεωροῦν τά παιδιά μας λόγῳ τῆς γνωστῆς προσλαλιᾶς, πού ὑποκατέστησε ὅλα τά φιλίας καί ἔχθρας σημαντικά, συνονόματα. Ποῦ νά βρεῖ μέσα σ᾽ αὐτά τά λεκτικά λύματα γλωσσικά στηρίγματα ἡ ἑλληνικότητά μας; Γλωσσικῶς ἔχουμε καταντήσει «λινοπάμπακοι».
Δυστυχῶς, μέ τή γνωστή νοοτροπία τοῦ «ζεμανφουτισμοῦ», πού σάν
γονιδιακό ὑλικό μᾶς ἄφησε ὁ φραγκολεβαντινισμός, κλείσαμε τά μάτια στούς
κινδύνους πού δέν ἧσαν πολεμικοί καί ἀφήσαμε τόν τουρισμό, τή μόδα. τήν
ξενομανία καί τόν λαϊκισμό νά διαμορφώσουν τό γλωσσικό ἦθος μας. Γίναμε
ἐπιστημονικά «ἀντικειμενικοί» καί «οὐδέτεροι», γιά νά γίνουμε τάχα
ἀποδεκτοί ἀπό τήν ξένη ἐπιστημονική κοινότητα, ὅπως γιά παράδειγμα ἡ
᾿Ακαδημία μας, πού δέν παίρνει θέση γιά τή γλῶσσα, διότι ἅπτεται, λέει,
τῆς πολιτικῆς, οὔτε γιά τά ἐθνικά θέματα, γιατί τάχα εἶναι ἔξω ἀπό τά
διεθνῆ ἐπιστημονικά θέσμια!
Κι ἀκόμη δεχτήκαμε στά πανεπιστήμιά μας ἐπιστήμονες διαβρωμένους ἐθνικά,
τήν ὥρα πού ξένα ἐπιστημονικά κέντρα ἔχουν ὀργανώσει μεθοδικά
πνευματική ἐπίθεση κατά τῆς Ἑλλάδος. ᾿Αφήσαμε νέους μέ βαθμούς 06 στήν
Ἔκθεση καί 02 στήν Ἱστορία νά φοιτήσουν στίς παιδαγωγικές ἀκαδημίες τῶν
Σκοπίων, καί ἐσχάτως τῆς Σόφιας. Καί φθάσαμε σήμερα στό θλιβερό σημεῖο
στούς 10 νεοδιοριζόμενους δασκάλους οἱ 4 νά εἶναι ἀπόφοιτοι σλαβικῶν
σχολῶν. Σλαβική γλῶσσα θά διδάξουν στά παιδιά μας; Ἔτσι ἀνοίγουν οἱ
γλωσσικές Κερκόπορτες. Ας μάχεται στήν Πύλη τοῦ Ρωμανοῦ ὁ Κωνσταντῖνος.
Ας τινάσσει στόν ἀέρα τό πλοῖο τῆς σκλαβιᾶς ἡ Λευκασιάτισσα Μαρία
Συγκλητική. Τό κάστρο τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ὕπουλα ὑπονομευμένο θά
ἀνατιναχθεῖ. Ἐν γνώσει μας τό περιβόητο Χάρβαρντ δημιουργοῦσε εἰς βάρος
μας τή «Μακεδονική ᾿Ἐγκυκλοπαίδεια», τό περίφημο Γέηλ γέμισε ἀπό
σλαβικές περί Μακεδονίας μελέτες πού ἐπί 800 τίτλων μόνο 50 ἀφοροῦν σ᾽
ἑλληνικές ἐκδόσεις. Φέτος ὁ δῆθεν ἑλληνικός ἐκδοτικός οἶκος τῆς
Γερμανίας «Romyosyni» τύπωνε βιβλίο μέ τίτλο «Kalimerhaba», γιά νά μᾶς
προτείνει ἕναν νέο τύπο γλώσσας —κρᾶμα ἑλληνικῶν, τουρκικῶν καί
γερμανικῶν στοιχείων— γιά νά διευκολυνθεῖ ἡ ἐνσωμάτωσή μας στήν ΕΟΚ!
Στήν ἀπομένουσα –πρός τό παρόν— ἑλληνική Κύπρο καί στή Δυτική Θράκη
κυριαρχεῖ γιά λόγους τουριστικούς ἤ ἀπό λόγους ματαιοδοξίας ἡ ἀγγλική
ἐπιγράφή. Στά μάτια τοῦ μέσου τουρίστα, πού δέν ἔχει χρόνο γιά μελέτες,
ποιά ὁπτική ἐντύπωση προσφέρουμε; Σήμερα αὐτό πού μετράει καί περνάει
δέν εἶναι τό τί λέει ἣ ἱστορία ἀλλά ἣ προβολή. Οἱ Τοῦρκοι προβάλλουν μέ
μύριους τρόπους τήν «τουρκικότητα» τῶν περιοχῶν πού κατέχουν ἤ
διεκδικοῦν. Ἐμεῖς προωθοῦμε τήν «ἀγγλικότητα» τῶν περιοχῶν πού
κατοικοῦμε καί δέν τολμᾶμε νά μιλήσουμε γιά τήν ἑλληνικότητα περιοχῶν
πού χάσαμε, γιά νά μήν ταράξουμε τή ραστώνη τῆς ὑπναλέας διπλωματίας
μας. Οἱ μάχες σήμερα κερδίζονται στόν τομέα τῶν ἐντυπώσεων. Ἡ Κύπρος
εἶναι ἑλληνική, ἐφ᾽ ὅσον τό θέλει, τό λέει, τό δείχνει. Κανείς ξένος δέν
θά κάνει ψυχοσκόπηση στούς Κυπρίους, γιά νά βρεῖ τήν ἕλληνικότητά τους.
Τήν «ταυτότητα» τή βρίσκει σέ γραφές καί ἐπιγραφές πού σέ ποσοστό 80%
δέν εἶναι ἑλληνικές. Ὁ μέσος τουρίστας δέν θά μάθει τήν κυπριακή γλῶσσα,
γιά ν᾿ ἀναζητήσει ἀρκαδικές ρίζες. Ὅ,τι θέλει τό μαθαίνει ἀπό τά
τουριστικά φυλλάδια. Καί τά τουρκικά εἶναι πιό ἑλκυστικά ἀπό τά ἑλληνικά
καί ἐπιδεξίως παραπλανητικά. Διότι μεταφέρουν μέσα ἀπό τήν ἔξυπνη χρήση
τῆς γλώσσας τό πολιτικότους μήνυμα. Δύο παραδείγματα: τό τουριστικό
φυλλάδιο πού ἀναφέρεται στήν Κ/Πολη, ἀκόμη καί στήν ἑλληνική ἔκδοσή του,
ἀμφισβητεῖ τήν ἑλληνική προέλευσῃ τῆς λέξεως «Βυζάντιον». Δεύτερον,
μέχρι πέρσι σέ γερμανικά ἀεροδρόμια ὑπῆρχαν ἑλκυστικές τουριστικές
ἀφίσσες μέ τήν προτροπή: « Ἐπισκεφθῆτε τήν τουρκική Κύπρο» –
«Ἐπισκεφθῆτε τήν τουρκική Θράκη». Οἱ ἀφίσσες ἔδειχναν τοπία καί μνημεῖα
τῆς κατεχόμενης Κύπρου καί τῆς ᾿Ανατ. Θράκης. Τό ζήτημα εἶναι, ποιά
ἐντύπωση ἔμενε στό βιαστικό περαστικό. Ἡ Κύπρος καί ἡ Θράκη εἶναι
τουρκικές! Καί ὅταν ὁ ξένος ἐπισκέπτεται τήν Κύπρο καί βλέπει στό
φάκελλο εἰσητηρίων τῶν Κυπριακῶν ᾿Αερογραμμῶν ὅλες οἱ λέξεις νά εἶναι
ἀγγλικές, γιατί νά πιστέψει πώς ἐπισκέπτεται ἑλληνική περιοχή; Μήπως ἀπό
τίς ἐπιγραφές τοῦ ἀεροδρομίου; Ἴσως γι᾿ αὐτό ἡ Λεμεσός διαθέτει σύλλογο
πού ἔχει τίτλο «Λέμε 505».
Κάποτε στήν ὁδό ᾿Αγίου ᾿Ανδρέου στή Λεμεσό οἱ ἀραβικές ἐπιγραφές –κυρίως οἱ λιβανικές– ἦταν περισσότερες ἀπό τίς ἑλληνικές. Μέ πληροφοροῦν ὅτι τώρα τά πράγματα βελτιώθηκαν. Οἱ ἄνθρωποι αἰσθάνθηκαν ἴσως τήν ἀνάγκη νά σώσουν τά πειστήρια τῆς ἑλληνικότητάς τους. Νά λένε «ἐμπρός» κι ὄχι «ἀλό» στό τηλέφωνο, νά ξαναφέρουν τήν ἑλληνική ἐπιγραφή στούς δρόμους καί τήν ἑλληνική γραφή καί φωνή στήν ψυχή τῶν παιδιῶν τους. Μέ τό να παρενείρουν ὁλόκληρες φράσεις τῆς ἀγγλικῆς κάποιοι Κύπριοι στήν ὁμιλία τους, με τό νά δέχονται βιβλία πού ὑποβαθμίζουν τό εὖρος καί τόν πλοῦτο τῆς ἑλληνικῆς, μέ τό νά υἱοθετοῦν ἀπόψεις γιά τήν καθιέρωση λατινικῆς φωνητικῆς γραφῆς. συνεργοῦν στήν αὐτοεξαφάνισή τους.
Ἧ Θράκη. ἡ Δυτ. Μακεδονία καί ἡ Κύπρος εἶναι οἱ χῶροι πού πρέπει ἡ ἑλληνική γλῶσσα νά δώσει τήν πιό σκληρή μάχη. Ἐδῶ εἶναι τά καινούργια «μαρμαρένια ἁλώνια». Ἂς μήν «ἀλαφροπιάνει ὁ Διενής τσιαί σφιχτοπιάν᾽ ὁ χάρος». Στίς περιοχές αὐτές, ἀντί νά ὑψώνουμε πολεμικά ὁχυρά – χωρίς αὐτό νά σημαίνει ὅτι παραγνωρίζω τή σημασία τους– ἔπρεπε νά ὑψώνουμε γλωσσικά ὀχυρά. ᾿Αντί νά ἐξαπολύσουμε μιά πολεμική ἐπίθεση μέ ἀβέβαια ἀποτελέσματα. εἶναι προτιμότερο νά ἐξαπολύσουμε μιά ἐπίθεση παιδείας μέ βέβαια ἀποτελέσματα. Τά σχολεῖα μας πρέπει νά εἶναι τό σύγχρονο βαρύ πυροβολικό μας. Αὐτά πρέπει νά δώσουν «στήν ἄπειρη σιωπή μίλημα», ὅπως λέει στήν «Ἔγκωμη» ὁ Σεφέρης. Μίλημα ὅμως ἑλληνικό. Γιατί οἱ μάχες πού θά δώσει στό μέλλον ὁ Ἑλληνισμός θά ἔχουν πνευματικό χαρακτῆρα. Κι ὅμως ἐδῶ ὑψώνονται ἀγγλόφωνα σχολεῖα, τά ὁποῖα ἡ ἑλληνική μ᾽ ἕνα δίωρο διδασκαλίας παίζει τό ρόλο φτωχοῦ συγγενῆ.
Κανείς ξένος σήμερα δέν ἀμφισβητεῖ τή γενναιότητά μας. Ὅμως τό ζήτημα εἶναι ἀλλοῦ. Ποιά ἑλληνική ἰδέα διαπερνᾶ τόν ξένο, ὅταν παρά τήν ὁμολογούμένη ἀπόφασή μας νά ὑπερασπίσουμε κάθε σπιθαμή ἑλληνικοῦ ἐδάφους, ἐν τούτοις ὁ λαός μας ἀφήνει μέ τή θέλησή του νά εἰσβάλει ὄχι στό ἔδαφος ἀλλά στήν ψυχή του ὁ ἀμερικανικός τρόπος ζωῆς, ἡ ἀμερικανική μουσική, ἡ ἀμερικανική ἐνδυμασία, τό ἀμερικανικό φαγητό – ἄν αὐτό λέγεται φαγητό—καί κυρίως ἡ ἀμερικανική ὁμιλία; Γιά ποιά ἑλληνικότητα Κύπροὺ καί Μακεδονίας μιλᾶμε, ὅταν οἱ περιοχές αὐτές ἔχουν κατακλυσθεῖ ἀπό ξένες ἐπιγραφές; Ἢ ἑλληνική γραφή ἐκτοπίζεται εἰδικά στήν Κύπρο ἀκόμη κι ἀπό ἐπίσημα ἔγγραφα. Στή Μακεδονία μέχρι πρόσφατα –γιά τουριστικούς δῆθεν λόγους– ὅλες οἱ παραλίες ἀπό τήν Χαλκιδική ὥς τὸν Πλαταμῶνα, ἦταν γεμᾶτες ἀπό γιουγκοσλαβικές ἐπιγραφές. Ἢ παραλία τῆς Κατερίνης θύμιζε ἐπίνειο τῶν Σκοπίων.
Οἱ περισσότεροι νέοι — τουλάχιστον στήν ᾿Αθήνα— δέν ξέρουν ἤ δέν θέλουν τά πρότυπα τῆς γενιᾶς μου. Δέν θέλουν νά μοιάζουν τοῦ Καραολῆ, τοῦ Δημητρίου, τοῦ Εὐαγόρα Παλληκαρίδη. Θέλουν νά μοιάζουν μέ τούς Ρόκυ, Ράμπο, Κόναν τόν Βάρβαρο καί τ᾽ ἄλλα πιθηκοειδῆ πού παράγουν ἀφειδῶς Εὐρώπη καί ᾿Αμερική. Ὁ Γρηγόρης Αὐξεντίου χάνεται ἀπό τήν ἱστορική μνήμη τῆς νεολαίας. Καί δέν μέ στενοχωρεῖ πού τόσο πολλά παιδιά τόν ἀγνοοῦν, ὅσο τὸ γεγονός ὅτι κάποτε μὶά ἔρευνά μου ἐδῶ στήν Κύπρο ἔδειξε ὅτι τά περισσότερα παιδιά ἀγνοοῦσαν τό ἀγωνιστικό τοὺ ψευδώνυμο Ζῆδρος καί τό χειρότερο δέν ἤξεραν τί εἶναι ὁ Ζῆδρος, ἀγνοοῦσαν τόν ἱστορικό ἱμάντα πού συνδέει ψυχικά τίς δύο ἀκραῖες περιοχές τοῦ Ἑλληνισμοῦ: Μακεδονία και Κύπρο.
Σήμερα ὁ Ἑλληνισμός ἀπειλεῖται. Ἢ Τουρκία ἔχει κηρύἕξει δλικό πόλεμο ἐναντίον μας. Ἢ τουρκοφωνία προωθεῖται στή Β. Κύπρο καί στή Δυτ. Θράκη, ἐνῶ ἡ ἑλληνοφωνία ὑποχωρεῖ ὄχι μόνο στήν Κύπρο ἀλλά παντοῦ. Δέν ζοῦμε στήν Ἑλλάδα ἀλλά στή «μή Ἑλλάδα», πού θυμίζει Μύκονο κατά τήν τουριστική περίοδο. Ἔναντι τῶν ἐχθρικῶν ἐπιβουλῶν ἡ καλύτερη ἄμυνα πού μποροῦμε νά προτάξουμε εἷ-ναι ἡ ἑλληνικότητά μας καί ὄχι ἡ σουσουδίστικη ξενικότητά μας. Πρέπει νά σκάψουμε πιό βαθειά τά ὀχυρά μας. Και μέ αὐτό ἐννοῶ ὅτι πρέπει νά πᾶμε πιό βαθειά τή σπουδή τῆς γλώσσας μας. Νά φθάσουμε στίς ρίζες. Νά μή μένουμε στά φύλλα, γιατί τά φύλλα μαραίνονται. Νά ξαναδέσουμε τήν κλωστή πού ἕνωνε τήν ἀρχαία μέ τή νέα ὁμιλία. Κι ὅμῶς πουθενά τ᾽ ᾿Αρχαῖα Ἐλληνικά δέν κυνηγήθηκαν με τόσο μῖσος, μέ τόσο πάθος ὅσο στήν Ἑλλάδα —καί στην Κύπρο φυσικά. Ὄχι τυχαῖα. Ὅπως δήλωσε τό 1973 ὁ νεκροθάφτης τῆς Κύπρου, ὁ διαβόητος Κίσσινγκερ, ἔπρεπε να καταστραφοῦν οἱ βάσεις τῆς κλασικῆς παιδείας στήν Ἕλλάδα, γιά νά γίνουν οἱ Ἕλληνες ἕνας εὐκολοκυβέρνητος λαός, σύμφωνα μέ τή συνταγή πού ἄφησε σέ μιά ἀγόρευσή του τό 1866 ὁ λόρδος Λοντοντότερυ, ὑπουργός στήν κυβέρνηση Πάλμερστον: «Οἱ Ἕλληνες πρέπει νά γίνουν λαός μικρόψυχος, ὅπως οἱ λαοί τοῦ Ἰνδοστάν, γιά νά εἶναι λιγώτερο ἐπικίνδυνοι».
Κι ὄντως ἐγίναμε λιγώτερο ἐπικίνδυνοι, γίναμε πειθήνιοι. Ἐν τῷ μεταξύ ἡ Τουρκία ὅλο ἑτοιμάζεται. Ποτέ δεν σχεδιάζει’ πάντα προσχεδιάζει. Σήμερα δείχνει πώς βλέπει ἤ προσβλέπει στή Θράκη. Κι ὅμως στό στόχαστρο εἶναι ἣ Κύπρος. Περιμένει μιά καινούργια πολιτική ἀβελτηρία πού θά τῆς δώσει τήν εὐκαιρία νά κάνει στρατιωτική παρέλασῃ στή Λεωφόρο Κίμωνος στή Λάρνακα. Καί τότε θά θρηνήσουν καί οἱ «φοινικοῦες» μιά καί ὁ Ἑλληνισμός θά εἶναι για κλάματα, ἀφοῦ αὐτοπροαιρέτως ἔβαλε τήν ἑλληνικότητά του στή λάρνακα. Καί φυσικά πρῶτο συστατικό τῆς ἑλληνικότητας εἶναι ἡ γλῶσσα. Ἡ γλῶσσα εἶναι σύστημα ἀξιῶν. Κι ὅταν καταρρέει ἡ γλῶσσα, καταρρέει τό σύστημα ἀξιῶν πού ἐκφράζει. Ἕνα παράδειγμα εἶναι ἁπλά ἀνατριχιἀστικό: ἀπό τά μοντέρνα ἀναγνωστικά μας λείπουν πιά τά κείμενα τά ἐμπνευσμένα ἀπό τόν ἐθνικό καί θρησκευτικό βίο. Δέν ὑπάρχουν πλέον πατριωτικά κείμενα. Κι ὅπου ὑπάρχουν εἶναι μπερδεμένα μ᾽ ἕναν νερόβραστο «πατσιφισμό», «ντεφαιτισμό» καί «κουλτουριάρικο» θρησκευτισμό.
Οἱ Τοῦρκοι ἀπεναντίας μέσα ἀπό τά σχολικά τους βιβλία καλλιεργοῦν στούς μαθητές τοὺς πνεῦμα «ἰρρεντετισμοῦ» μέ ποιήματα τοῦ τύπου «ἀγνάντια σου εἶμαι Μυτιλήνη και σέ φθάνω». Κι ἀκόμη χάρη στή στρατιά τῶν φιλολόγων. ἱστορικῶν καί ἀρχαιολόγων θά «ἀποδείξουν», σύμφωνα με τή θεωρία τοῦ ᾿Ατατούρκ, πού ἐπανέλαβε πρό ἐτῶν ὁ Ὀζάλ στήν ᾿Αθήνα, τήν τουρκικότητα τῆς πληθυσμιακῆς βάσεως ὅλων τῶν νήσων καί παραλίων τοῦ Αἰγαίου. Ἐμεῖς στον πνευματικό ἰμπεριαλισμό τῆς Τουρκίας ἀντιτάσσουμε την ἀγγλοφωνία μας. Εὐρωπαϊκώτεροι τῶν Εὐρωπαίων καί ἀμερικανικώτεροι τῶν ᾿Αμερικανῶν, ἔχουμε μετατρέψει τη χώρα μας σ᾽ ἕνα ἀπέραντο Ντίσνεῦλαντ. Ἔμβλημα τῶν σχολείων μας δέν εἶναι ἡ γλαῦκα ἀλλά ὁ Σνούπυ. Οἱ περιπέτειες τοῦ Μίκυ Μάους ὑποκατέστησαν τίς περιπέτειες τοῦ Ἡρακλῆ. Κι ὅμως σάν μαχαιριά στήν ἐθνική μας ὑπερηφάνεια στέκει ἡ τεράστια τουρκική ἐπιγραφή πού καλύπτει ὅλη τή ραχοκοκαλιά τοῦ Πενταδάκτυλου, πού ὑπέρκειται τῆς Λευκωσίας: «Εἶμαι ὑπερήφανος πού εἶμαι Τοῦρκος».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου