ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ : ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ ΠΡΟΕΣΤΟΥ, Η ΚΥΡΑ ΤΗΣ ΛΑΠΗΘΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΤΟ 1974

Ένα θαύμα έσωσε το 1974 δώδεκα εγκλωβισθέντες στρατιώτες στην καταληφθείσα από τον Αττίλα Λάπηθο της επαρχίας Κερύνειας στην Κύπρο.

Το θαύμα ονομαζόταν Ευφροσύνη Προεστού, 71 χρονών τότε, πραγματική σωτήρας των αγνοουμένων επί ένα μήνα νεαρών πολεμιστών Πανίκου Παραλιμνίτη, Κώστα Καστελλανή, Γιώργου Χριστοφή, Στέλιου Θεοδούλου, Κούλλη Κυριάκου, Νίκου Παπαναστασίου, Παύλου Νικολάου, Ανδρέα Γρηγορίου και Νίκου Νικολάου τού 286 ΜΤΠ και των Πολύκαρπου Πέτρου  και Γιώργου Παπανικολάου του 256 ΤΠ.

Στη μάχη-μακελειό που εξαπέλυσε την Τρίτη 6 Αυγούστου, για την κατάληψη Καραβά και Λαπήθου, η 28η Μεραρχία τού Αττίλα, δυνάμεως 8.000 ανδρών, έναντι δύο ισχνών λόχων του 256ΤΠ κι ενός του 286 ΜΤΠ συνολικής δύναμης 165 ανδρών, που μαζί τους βρέθηκαν την τελευταία στιγμή και 31 ναρκοθέτες του 70ΤΜΧ, οι συνολικές απώλειες τής ΕΦ ήσαν 86 ηρωικοί νεκροί και αγνοούμενοι, που κυκλώθηκαν, εγκλωβίστηκαν κι εξοντώθηκαν από τους κατακτητές.

Θεόσταλτη η Ευφροσύνη, απέκρυψε και τροφοδοτούσε επί ένα μήνα τους δώδεκα. Ως τις 4 Σεπτεμβρίου, που τους εντόπισε ο Αττίλας. Δύο κατάφεραν να διαφύγουν. Οι υπόλοιποι υπέστησαν φρικτά βασανιστήρια, τούς έστησαν στο εκτελεστικό απόσπασμα, γλύτωσαν όμως την τελευταία στιγμή, όταν οι Τούρκοι βεβαιώθηκαν πως είχε ειδοποιηθεί ο Ερυθρός Σταυρός.

Φρικτά και ανήκουστα μαρτύρια υπέστη άκαμπτη μέχρι τέλους και η γριά Ευφροσύνη. Επάξια πήρε τον τίτλο ευγνωμοσύνης Κυρά τής Λαπήθου. Απεβίωσε στα 90 της το 1993. Η προτομή της στήθηκε κοντά στο κατοχικό οδόφραγμα του Λήδρα Πάλας το 2002 και από εκεί ατενίζει τον σκλαβωμένο Πενταδάκτυλο.

ΜΑΛΚΙΔΗΣ
ΑΙΩΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ