ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ : ΚΑΠΕΤΑΝ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΚΛΕΙΔΗΣ 1870-1912

Ο Καπετάν Στυλιανός Κλειδής, γεννήθηκε στο χωριό Αγκουσελιανά της Επαρχίας Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου το 1870. Το 1904-1905 ιδρύει δικό του εθελοντικό σώμα, πηγαίνει στη Μακεδονία και δρα εύστοχα κατά των Οθωμανών και των Βουλγάρων Κομιτατζήδων σε τέτοιο βαθμό, που οι αντίπαλοί του ακόμη και στην υποψία πως ήταν δυνατόν να αιφνιδιασθούν από τον Καπετάν Κλειδή να καταλαμβάνονται από θανατική αγωνία! Αργότερα, ύστερα από προδοσία, συνελήφθη από τους εχθρούς την ώρα που κρυβότανε σ’ ένα φιλικό σπίτι, και επρόκειτο να εκτελεσθεί.
Στο μεταξύ όμως έγινε το Τουρκικό σύνταγμα και ο Σουλτάνος πριν παραιτηθεί και φύγει έδωσε γενική αμνηστία και έτσι αφέθηκε ελεύθερος! Στη συνέχεια επέστρεψε στο Ρέθυμνο όμως η φωνή της πατρίδας και των αλύτρωτων αδελφών μας τον καλούσε. Έφυγε με το Σώμα του με προορισμό την Ήπειρο. Πέρασε από την Αθήνα και κατέλυσε με τα πρωτοπαλλήκαρά του στο ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος» στην ΟΜΟΝΟΙΑ στο ισόγειο του οποίου υπήρχε μέχρι πρότινος το γνωστό σε όλους τους Κρήτες των Αθηνών ομώνυμο καφενείο. Συγκεντρώθηκαν και άλλοι Κρήτες των Αθηνών, μεταξύ των οποίων και ο Υφηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Χρίστος Μακρής και συνεχίζουν για το Μέτσοβο.
Ο Καπετάν Κλειδής, πανύψηλος, θαρραλέος, αποφασιστικός, γενναίος αγωνίζεται με το Σώμα του και μαζί με τα άλλα εθελοντικά Σώματα των Κρητών αλλά και του τακτικού Ελληνικού Στρατού ελευθερώνουν το Μέτσοβο. Πανηγυρίζουν για την μεγάλη αυτή επιτυχία και σύμφωνα με το γενικότερο Σχέδιο ετοιμάζονται να συνεχίσουν για τα θρυλικά Γιάννινα.
Στις 10 Νοεμβρίου 1912 πληροφορούνται ότι εχθρικές δυνάμεις αντεπιτίθενται και βρίσκονται στα ύψωμα «Προφήτης Ηλίας» βόρεια του Μετσόβου. Ανεβαίνει ο Καπετάν Κλειδής με το Σώμα του και ζώνει το ξωκκλήσι. Απόλυτη σιωπή βασιλεύει σαν να μην υπήρχε άνθρωπος. Σηκώνεται τότε όρθιος ο πανύψηλος Κλειδής και φωνάζει στα Τούρκικα να παραδοθούν, όσοι ήταν κλεισμένοι μέσα στην εκκλησία και δεν θα πάθουν τίποτα. -Πέσε κάτω, αρχηγέ! Πέσε κάτω, αρχηγέ! του φωνάζουν τα παλληκάρια του. Αλλά ο αρχηγός επαναλαμβάνει -Παραδοθείτε! Δεν θα πάθετε τίποτα. Μόλις κι είχε τελειώσει την τελευταία φράση και δύο πυροβολισμοί από τη θυρίδα του ιερού τον έρριξαν κάτω. Και ο γενναίος έπεσε «μέγας μεγαλωστί» ώρα δειλινού την 10η Νοεμβρίου 1912.
Οι άνδρες του Κλειδή, αγριεμένοι από τον άδικο θάνατο του αρχηγού τους, πλημμυρίζονται από άγρια εκδίκηση, ορμών αυτόματα και απροφύλακτα, σπών την πόρτα της εκκλησίας και αρχίζουν να σφάζουν με τα μαχαίρια τους τους εντός του ναού στρατιώτες μάλιστα από τον σβέρκο -από τον καφά όπως λένε στην Κρήτη- επειδή από ‘κει ο θάνατος είναι πολύ οδυνηρός. Τότε μπαίνει στη μέση ο Υφηγητής Χρίστος Μακρής και ως ακαδημαϊκός δάσκαλος δεν μπορούσε να βλέπει αυτή την εικόνα και τους φωνάζει: -Αφήστε, μωρέ, τα μαχαίρια!! Δεν θα γενούμεν εμείς σαν κι αυτούς!
Έτσι έσωσε τη ζωή των υπολοίπων πέντε αιχμαλώτων.
Την επαύριο 11 Νοεμβρίου μεταφέρθηκαν στο Μέτσοβο οι ηρωικοί νεκροί. Τους είχαν τοποθετήσει στο Σχολείο και τη σορό του Κλειδή είχαν ξαπλώσει σε 2 σχολικά θρανία. Η κεφαλή του ανεπαύετο σε προσκεφάλι που έφεραν οι αρχόντισσες του Μετσόβου, ενώ τα βαριά του υποδήματα προεξείχαν. Δύο μαθητικά θρανία ήταν πολύ μικρό φέρετρο για ένα τέτοιο λεβέντη. Η νεκρώσιμος ακολουθία εψάλη γύρω στις 10 το πρωί στον Ι. Ναό της Αγίας Παρασκευής, όπου συγκινητικούς επικήδειους λόγους, γεμάτους εθνικό παλμό και πατριωτική έξαρση, εκφώνησαν ο Χρ. Μακρής, ο αρχηγός Κριάρης και ο Θεολόγος Ιεροδιάκονος Μόδεστος Περτσαλής. Ένας πολεμιστής διέσωσε στη μνήμη του ένα ποίημα της Ηπειρώτικης Λαϊκής Μούσας που οι 2 πρώτες στροφές του λυρικά έλεγαν:
-Κρήτες αντάρτες κι Αρχηγοί και σεις οι στρατιώτες
που σπάσετε στο Μέτσοβο τις σιδερένιες πόρτες.
Κλαίτε τον Καπετάν Κλειδή απούταν η πρεπειά σας,
αλλά σκοτώθη κι άφηκε μαχαίρι στη καρδιά σας.

ΑΙΩΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ
HISTORY