Ἢ Ἑλλὰς ἢ τέφρα.
(Περικλῆς Γιαννόπουλος)
Γνῶμες, καρδιές, ὅσοι Ἕλληνες, ὅ,τι εἶστε μὴν ξεχνᾶτε,
δὲν εἶστε ἀπὸ τὰ χέρια σας μονάχα, ὄχι. Χρωστᾶτε
καὶ σὲ ὅσους ἦρθαν, πέρασαν, θὰ ᾿ρθοῦνε, θὰ περάσουν.
Κριτές, θὰ μᾶς δικάσουν
οἱ ἀγέννητοι, οἱ νεκροί.
(Κωστῆς Παλαμᾶς)
Τὸ πρῶτο σου χρέος, ἐκτελώντας τὴ θητεία σου στὴ ράτσα, εἶναι νὰ νιώσεις μέσα σου ὅλους τοὺς προγόνους. Τὸ δεύτερο, νὰ φωτίσεις τὴν ὁρμή τους καὶ νὰ συνεχίσεις τὸ ἔργο τους. Τὸ τρίτο σου χρέος, νὰ παραδώσεις στὸ γιὸ τὴ μεγάλη ἐντολὴ νὰ σὲ ξεπεράσει.
(Νίκος Καζαντζάκης, «Ἀσκητική»)
Ἡ ἰδέα τοῦ Ἔθνους πρέπει μέσα μας νὰ ξαναπάρῃ ἀκέραια τὴ μονάχη αὐθεντική, τὴν πιὸ βαθιὰ Ἑλληνική της ἐκδοχή, ἐκδοχὴ ὡς μιᾶς κοινωνίας κατὰ βάθος ὁμοαίματων ἀνθρώπων, συνδεμένων ἀπ᾿ τὸ ἴδιο χῶμα, απὸ τὴν ἴδια γλῶσσα κι ἀπ᾿ τοὺς ἴδιους μακρινότατους ἱστορικοὺς ἀγῶνες.
(Ἄγγελος Σικελιανός)
Περνώντας τὰ χρόνια καὶ κοιτάζοντας πίσω μου, βλέπω πὼς ὅ,τι αἰσθάνθηκα καὶ ἐσκέφθηκα, πάντα ἑλληνικὰ αἰσθάνθηκα καὶ ἐσκέφθηκα. Τὸν κόσμο δὲν τὸν εἶδα παρὰ ὡς Ἕλληνας. Γι᾿ αὐτό, μπορεῖ πολλὲς χῶρες ἄλλες νὰ ἐθαύμασα καὶ νὰ μοῦ ἄρεσαν, ἀλλὰ καμμία δὲν αἰσθάνθηκα καὶ ἀγάπησα βαθιὰ ἐκτὸς ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα. Καὶ αὐτὰ ποὺ στὴ δική μου Ἑλληνικὴ φυλὴ ἐπέκρινα καὶ ἀπέρριψα, εἶναι ἐκεῖνα ποὺ θὰ ἐπιθυμοῦσα μὲ τὴν πρόοδό της νὰ ἔφευγαν γιὰ νὰ γίνῃ μεγαλύτερη καὶ ὡραιότερη καὶ καλλίτερη. Σὲ αὐτὴ τὴν ζωὴ δὲν ἠμπορεῖ νὰ εἶμαι τίποτε ἄλλο παρὰ Ἕλληνας. Καὶ δὲν ἐννοῶ πολίτης καὶ ὑπήκοος τοῦ Ἑλληνικοῦ κράτους, ἀλλὰ Ἕλληνας στὸ αἴσθημα καὶ στὴν ψυχή, ἕνα ἄτομο μέσα στὴν ἀτέλειωτη σειρὰ τοῦ παρελθόντος, τοῦ παρόντος καὶ τοῦ μέλλοντος τῆς ράτσας μου.
(Ἰωάννης Μεταξᾶς)
Γράφει ὁ Γερμανὸς φιλόσοφος Φρειδερῖκος Σλάιερμαχερ (1768-1834):
«Πόσο λίγο σεβασμὸ ἀξίζει ὁ ἄνθρωπος ποὺ περιπλανᾶται ἄσκοπα ἐδὼ κι ἐκεῖ χωρὶς τὴν ἄγκυρα τοῦ ἐθνικοῦ ἰδεώδους καὶ τῆς φιλοπατρίας. [...] Πόσο πληκτικὸ συναίσθημα εἶναι ἡ φιλία ποὺ στηρίζεται ἁπλῶς σὲ προσωπικὲς ὁμοιότητες καὶ προτιμήσεις καὶ ὄχι στὸ αἴσθημα κάποιας εὐρύτερης κοινῆς ταυτότητας γιὰ χάρη τῆς ὁποίας θὰ ἄξιζε νὰ θυσιάσει κανεὶς ἀκόμη καὶ τὴ ζωή του! Πόσο εὔκολα χάνεται ἡ μεγαλύτερη πηγὴ περηφάνειας γιὰ τὴ γυναῖκα ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ αἰσθανθεῖ ὅτι τὰ παιδιά της δὲν τὰ γεννάει οὔτε τὰ ἀνατρέφει μόνο γιὰ τὴν ἴδια ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν πατρίδα! Πόσο φτωχὴ εἶναι ὅποια δὲν συναισθάνεται ὅτι ὅλες οἱ μικροφροντίδες τοῦ νοικοκυριοῦ της ἀποτελοῦν μέρος κάποιου εὐρύτερου συνόλου καὶ παίζουν τὸν δικό τους ρόλο στὴν ἑνότητα τοῦ λαοῦ της!»
Καὶ σχολιάζει ὁ Κωνσταντῖνος Χατζηαντωνίου («Ἐθνικισμός καὶ Ἑλληνικότητα», ἐκδ. «Πορθμός», 2003):
«Ὅσο καὶ ἂν θελήσει κάποιος νὰ ἀπομονωθεῖ ἢ νὰ ἐγκαταλείψει τὴν πατρίδα του, θὰ τὴν κουβαλᾶ πάντα μαζί του, στὰ κύτταρα καὶ τὴν ψυχή του. Θὰ μένει ἄρρηκτα δεμένος μαζί της καί, ὅταν ἐκείνη ὑποφέρει, ἡ δυστυχία της θὰ πλήττει κι αὐτόν. Ὁ πατριωτισμὸς δὲν εἶναι μιὰ ἀφηρημένη ἰδεολογία. Εἶναι τὸ πιὸ ἀρχαῖο, τὸ πιὸ βαθὺ αἴσθημα τοῦ ἀνθρώπου, ἡ πιὸ πραγματικὴ ἀγάπη ποὺ δὲν ἀναλογεῖ μὲ τὰ εὐεργετήματα ποὺ ἡ Πατρίδα θὰ δώσει ἢ θὰ ἀρνηθεῖ. Αὐτὸ τὸ θεμελιῶδες φυσικὸ αἴσθημα, στὴν ἐπιστημονική του ἀνάλυση εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ἐθνικιστικῆς ἰδεολογίας ποὺ δὲν ἐπινοήθηκε ἀλλὰ ἀνάβλυσε ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ἀνθρώπινης ψυχοσύνθεσης.»
«Ὅταν πρόκειται γιὰ ἐθνικὲς ἀναμνήσεις, τὰ πένθη ἀξίζουν περισσότερο ἀπὸ τοὺς θριάμβους, διότι ἐπιβάλλουν καθήκοντα, ἀπαιτοῦν κοινὲς προσπάθειες.»
(Ἐρνέστος Ρενάν)
Ἡ ἐθνικὴ αὐτοπεποίθηση παραμένει ἰσχυρότατη καὶ στὰ πιὸ σκοτεινὰ χρόνια:
«Ὅλα εἶναι δυνατὰ εἰς τὸ γένος τῶν Ρωμαίων, μόνον νὰ θέλουν, ἐπειδὴ ὁ Θεὸς τοὺς ἐχάρισε νὰ ἔχουν φύσιν ἐπιτηδειοτέραν απ᾿ ὅλα τὰ ἄλλα ἔθνη» γράφει ὁ Νικόλαος Σοφιανὸς τὸ 1540.
Σημείωσις: Πολὺ περισσότερα γιὰ τὴν ἐθνικὴ ἰδέα ἐπὶ Τουρκοκρατίας μπορεῖτε νὰ βρεῖτε στὴν ἐξαντλητικὴ μελέτη τοῦ Γιώργου Κεκαυμένου: «Κρυφὸ Σχολειό: Τὸ χρονικὸ μιᾶς ἱστορίας» (Ἀντίβαρο, 2011)
http://www.pheidias.gr/2008/05/2.html
ΑΙΩΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου