Ο ΠΑΠΥΡΟΣ ΤΟΥ ΔΕΡΒΕΝΙΟΥ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ

Mε τη βοήθεια της τεχνολογίας αιχμής

Το αρχαιότερο διατηρημένο βιβλίο της δυτικής παράδοσης αποκρυπτογραφούν με τη χρήση τεχνολογία αιχμής, επιστήμονες από την Οξφόρδη μαζί με Έλληνες συναδέλφους τους. Η πρώτη επίσημη ανάγνωση του κειμένου αναμένεται να δημοσιοποιηθεί σε ένα χρόνο

Ανασύσταση και εκ νέου μελέτη του κειμένου του παπύρου του Δερβενίου - του αρχαιότερου βιβλίου της δυτικής παράδοσης - επιχειρούν στη Θεσσαλονίκη ειδικοί επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης σε συνεργασία με Έλληνες συναδέλφους τους. Πρόκειται για τον γνωστό -από το Φεβρουάριο του 1962 που αποκαλύφθηκε- πάπυρο που βρέθηκε καμένος, στην παχιά στρώση στάχτης που κάλυπτε τις πλάκες του κιβωτιόσχημου τάφου στο Δερβένι (στον ίδιο όπου βρέθηκε ο εντυπωσιακός χάλκινος κρατήρας με την τέφρα του νεκρού, χρυσό στεφάνι και άλλα σκεύη).

Ο πάπυρος, που θεωρείται από τους ειδικούς ως το αρχαιότερο διατηρημένο βιβλίο της δυτικής παράδοσης, που φέρει ένα ορφικό κείμενο εκτιμάται ότι γραφτηκε στο δεύτερο μισό του 5ου π.Χ. αιώνα (καθώς θεωρείται ότι γράφηκε πολύ πριν το θάνατο και την καύση του νεκρού που προσδιορίζεται στα 340 π.Χ).

Οι ειδικοί επιστήμονες με επικεφαλής τον Dirk Obbink του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Διευθυντή και Γενικό Εκδότη του Σχεδίου για τους Παπύρους από τον Οξύρρυγχο, βρέθηκαν χθες στη Θεσσαλονίκη όπου και παρουσίασαν το έργο ενός και πλέον μήνα ερευνητικών διαδικασιών που εκπονούν στην πόλη.

"Χρησιμοποιήθηκε τεχνολογία αιχμής για ανάγνωση δυσανάγνωστων κειμένων. Η μικροφασματική φωτογράφηση του παπύρου διήρκεσε περί τις τρεις εβδομάδες Χρησιμοποιήσαμε ηλεκτροσκοπική μέθοδο αποκόλλησης των επιπέδων του παπύρου (φύλλων) . Στόχος μας είναι να τεθεί ο πάπυρος και το περιεχόμενο του κειμένου που εμπεριέχει υπόψη της παγκόσμιας πολιτιστικής ανάλυσης με στέρεη πλέον θεμελίωση" δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας κ. Οbbink.

Ένα αλληγορικό υπόμνημα σε ένα θεογονικό ποίημα

Ο πάπυρος βρέθηκε απανθρακωμένος σε τέσσερα μεγάλα κομμάτια, ενώ υπό μελέτη έχουν τεθεί και οι σχεδόν 200 απανθρακωμένοι σβώλοι (μέρη στάχτης) προκειμένου να "βοηθήσουν" στη μελέτη - αποκρυπτογράφηση του περίφημου κειμένου του παπύρου. Το κείμενο του παπύρου αποτελεί μια φιλοσοφική πραγματεία - δοκιμιακής σχεδόν μορφής - ένα σχόλιο ουσιαστικά πάνω σε ένα ορφικό ποίημα του 5ου π.Χ. αιώνα. Σε αυτό αναλύεται η άποψη των ορφικών (φιλοσοφική θεωρία-δοξασία (;) που διαδόθηκε στην Ελλάδα του 6ου π.Χ. αιώνα από τη Θράκη και συνδέθηκε με τον Θράκα Ορφέα στο πρόσωπο του οποίου αναγνωρίστηκε ο αρχηγέτης και δημιουργός σειράς επικών ποιημάτων με τον τίτλο "Θεογονία") περί της κοσμογονίας, θεογνωσίας, μυστικισμού και θρησκευτικών τελετών.

"Με την ανάγνωση του κειμένου επανέρχεται το πρόβλημα των σχέσεων φιλοσοφίας και θρησκευτικότητας . Παρά τις τερατολογικές απόψεις του "συγγραφέα" του κειμένου είναι η πρώτη φορά που αρθρώνεται - και καταγράφεται - πως η σωτηρία της ψυχής στην ανθρώπινη φύση εξαρτάται από τη γνώση και την απόλυτη αλήθεια", τόνισε μεταξύ άλλων σχολιάζοντας το υπό νέα ανάγνωση κείμενο του παπύρου και χαρακτηρίζοντας το ως "τύπο Αναξαγόρειας σκέψης" (και γενικότερα Προσωκρατικής θεωρίας της κοσμογονίας) ο διευθυντής του Ινστιτούτου Φιλοσοφικών Ερευνών της Πάτρας κ. Απόστολος Πιερρής που μετέχει στην ερευνητική ομάδα.

Στην παρουσίαση του έργου των ερευνητών, ο κ. Πιερρής, σχολιάζοντας την επί 40 και πλέον χρόνια ανυπαρξία επίσημης δημοσίευσης-ανάγνωσης του κειμένου του "παπύρου του Δερβενίου", μίλησε για ένα "μείζον σκάνδαλο στα επιστημονικά χρονικά", ενώ σε ερώτηση για το πού το αποδίδει, απάντησε πως "προφανώς οι άνθρωποι που ανέλαβαν την αποκρυπτογράφηση του δεν ήταν ίσοι με το μέγεθος του έργου".

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης πάντως εκτίθεται αντίγραφο του παπύρου του Δερβενίου, ενώ σε προθήκες είναι αναρτημένα κείμενα από τις κατά καιρούς - ανεπίσημες μεν - επιστημονικές δε εργασίες αποκρυπτογράφησης του κειμένου .

Η ομάδα εργασίας δεσμεύτηκε ότι μετά την ολοκλήρωση των μικροφασματικών φωτογραφήσεων και την επίσημη δημοσίευση του κειμένου (προσδιορίζεται σε ένα περίπου χρόνο) θα πραγματοποιηθεί ειδική έκθεση στους χώρους του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης.

Παρών στη σημερινή παρουσίαση της ομάδας εργασίας των ξένων επιστημόνων ήταν και ο υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Π. Δούκας που δήλωσε "αρχαιολάτρης" και απόλυτος υποστηρικτής του πρωτοποριακού προγράμματος φασματοσκοπικής φωτογράφησης του παπύρου, ενώ με την ιδιότητά του ως μέλους της κυβέρνησης δεσμεύτηκε για την όποια έκτακτη επιχορήγηση χρειαστεί, καθώς χαρακτήρισε το θέμα "εθνικής σημασίας".

http://news.pathfinder.gr