ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΠΑ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΣΩΚΡΑΤΙΚΟ ΔΙΑΛΟΓΟ "ΚΡΑΤΥΛΟΣ" ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ*
Άνθρωπος: παραφθορά του αναθρών (αναθρεί = εξετάζει, διαλογίζεται, κοιτάζει προς τα πάνω) α (αυτά) όπωπε (βλέπει, παρατηρεί), δηλαδή, το ον που εμβαθύνει σε ότι παρατηρεί με τη βοήθεια του ανώτερου ή έλλογου νου.
Αγαθόν: παραφθορά του θοόν (ταχύ, γρήγορο) Γω αγαστώ (αγάστον = θαυμαστό), δηλαδή, αξιοθαύμαστη γρήγορη
πορεία.
Αδικία: α στερητικό + δίκαιο, δηλαδή, αυτό που εμποδίζει το δίκαιο.
Αισχρόν: παραφθορά του αεισχορούν από το αεί (πάντα) ισχόντι (εμποδίζει) τον ρουν (τη ροή), δηλαδή, εκείνο που μονίμως εμποδίζει την πορεία.
Ακολασία: παραφθορά του ακολουθία (συμπόρευση) τοις πράγμασι, δηλαδή, προσκόλληση στα γήϊνα.
Αλήθεια: παραφθορά του θεία άλη (θεϊκή περιπλάνηση), δηλαδή, πρόοδος στην πορεία του Θεού (εναλλακτικά, η λέξη σχηματίζεται και από το α στερητικό + λήθη, δηλαδή, ανάμνηση ή ανάκληση των καταχωρημένων εγγραμμάτων στην ψυχή).
Αμάθεια: παραφθορά του άμα θεώ ιόντος, δηλαδή, κίνηση «ελέω» θεού.
Ανάγκη: παραφθορά του άγκη (φαράγγι), δηλαδή, η δύσβατη - δύσκολη - πορεία.
Ανδρεία: παραφθορά του ανρεία (αντίθετη ροή), δηλαδή, πορεία αντίθετη στην αδικία και σύμφωνη με το δίκαιο.
Αρετή: παραφθορά του αερείτη (πάντα ρέουσα) και του αιρετή (επιθυμητή) -το ασχέτως και ακωλύτως αεί ρέον- δηλαδή, η απρόσκοπτη, ανεμπόδιστη, συνεχής και επιθυμητή ροή ή φορά.
Βλαβερό: παραφθορά του βουλόμενον (που θέλει) άπτειν (να συγκρατεί) ρουν, δηλαδή, εκείνο που θέλει να ανακόπτει τη
ροή ή την πορεία.
Δαίμων: παραφθορά του δαήμων (γνώστης), δηλαδή αυτός που ξέρει την αλήθεια.
Δειλία: παραφθορά του δεσμός + λίαν (πολύ), δηλαδή, ισχυρή προσκόλληση στα εγκόσμια ενάντια στη σωστή φορά και πορεία.
Δίκαιον: παραφθορά του διαιών (αυτό που περνά ανάμεσα) + κάων (αυτό που καίει), δηλαδή, το δημιουργικό πυρ που διατρέχει το σύμπαν και ενυπάρχει μέσα σε όλα τα δημιουργήματα, ο κυρίαρχος Νους, που διευθετεί τα πάντα, ο θείος Λόγος.
Δικαιοσύνη: παραφθορά του δικαίου συνέσει (κατανόηση), δηλαδή, κατανόηση του δικαίου.
Εκούσιον: παραφθορά του είκον (που υποχωρεί) τω ιόντι (στο κινούμενο), δηλαδή, προσαρμογή στη φορά, που γίνεται βέβαια ηθελημένα.
Έρως: παραφθορά του εισρείν, δηλαδή εισροή απέξω ή εξωτερική (ελκτική) δύναμη.
Ζημιώδες: παραφθορά του δούντι (που δένει) το ίον (το κινούμενο), δηλαδή, αυτό που αναχαιτίζει την κίνηση ή πορεία.
Ήρως: παραφθορά του έρως, δηλαδή, αυτός διακατέχεται από έλξη προς το αγαθό.
Κίνησις: παραφθορά του κιείνησης από το έσις (ορμή) και κιείν ή ιέναι (πορεύομαι), δηλαδή, ορμητική πορεία.
Μνήμη: παραφθορά του μονή (παραμονή), δηλαδή, τα διατηρούμενα καταχωρημένα εγγράμματα στην ψυχή.
Νόησις: παραφθορά του νέον έσις, δηλαδή έφεση για το νέο, επιθυμία ανανέωσης, αντίληψη της αναγκαιότητας για αναγέννηση.
Ον: παραφθορά του ίον (κινούμενο), δηλαδή, το αυτοκινούμενο είναι.
Ουσία: παραφθορά του εσσίο ή εστία ή εστί (είναι, υπάρχει) και του ωσία (ώθηση), δηλαδή, αυτό που υπάρχει και κινεί τα πάντα.
Σοφία: παραφθορά του φοράς εφάπτεσθαι, δηλαδή, επαφή ή σύγκλιση με τη φορά ή κίνηση.
Στάσις: από το α στερητικό + έσις (ορμή), δηλαδή, χωρίς ορμή ή δίχως κίνηση.
Σύνεσις: παραφθορά του συνιέναι (συμπόρευση), δηλαδή, συμπόρευση της ψυχής με την εξελικτική πραγματικότητα.
Σώμα: παραφθορά του σήμα (τάφος), δηλαδή, τάφος της ψυχής.
Σωφροσύνη: από το σωτηρία + φρόνησης, δηλαδή, σωτηρία μέσω συνειδητοποίησης και αποδοχής της εξελικτικής πορείας.
Φρόνησις: παραφθορά του φοράς και ρου νόησης καθώς και φοράς όνησι, δηλαδή, αντίληψη της κίνησης και της μεταβολής ή αντίληψη της εξελικτικής πορείας καθώς και αναγνώριση της ωφέλειας από την εξελικτική πορεία.
Ψεύδος: παραφθορά του καθεύδω (ησυχάζω, αναπαύομαι, κοιμούμαι), δηλαδή, χωρίς κίνηση ή άσχετο με τη
ρέουσα πραγματικότητα.
Ψυχή: παραφθορά του φύσιν οχεί (κινεί) και έχει (συγκρατεί, εξουσιάζει), δηλαδή, αυτό που κινεί και συγκρατεί ή εξουσιάζει τη φύση.
--------------------------------------------
* Ο αρχαίος ελληνικός μυστικισμός είχε έντονα φιλοσοφικό και θρησκευτικό χαρακτήρα, που καθρεπτιζότανε στην ετυμολογία πολλών λέξεων, και γι' αυτό δεν επιτρεπότανε στον καθένα να πλάθει αυθαίρετα λέξεις προκειμένου η ονομασία κάθε πράγματος να υποδηλώνει την ουσία του. Έτσι, η ονοματοδοσία θεωρείτο τέχνη, τέχνη του λόγου, και ανετίθετο σε ειδικούς ονοματουργούς, όπως ακριβώς η ζωγραφική θεωρείται τέχνη της απεικόνισης και ανατίθεται σε ειδικούς καλλιτέχνες. Δύο βασικές έννοιες, που επηρέασαν την αρχαία λογοπλασία, ήταν η έννοια της μεταβολής και η έννοια της φοράς. Η έννοια της μεταβολής αναφέρεται στην αρχαία πεποίθηση ότι τα πάντα κινούνται (ρέουν) και τίποτα δε μένει ποτέ σταθερό. Η έννοια της φοράς, πάλι, αναφέρεται στην αρχαία πεποίθηση ότι η κίνηση (ροή) των πάντων είναι εξελικτική, έχει σκοπό, την απελευθέρωση του πνεύματος από τα δεσμά της ύλης, και ακολουθεί συγκεκριμένη πορεία, την κατάκτηση της αρετής. Οι δύο αυτές έννοιες είναι ο απόηχος των βαθύτερων φιλοσοφικών στοχασμών του γένους, που αναδύεται μέσα από την ετυμολογία του Σωκράτη.
(Από το βιβλίο του Αντώνη Ν. Κονταράτου, Καθηγητού Πανεπιστημίου: «ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ: Η Απόκρυφη Διδασκαλία», ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΛΟΥΚΑ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΜΠΕΛΛΩΝΙΑ, 1999).
Τα πράγματα ονομάζονται μόνα τους.Τα πράγματα, είναι εκ φύσεως στοιχεία κίνησης, με διαφορετικό για κάθε πράγμα, τρόπο συνδετικότητας.Το κοσμικό γίγνεσθαι είναι οντότητες με διαφορετικό τρόπο συνδετικότητας. Εξωκοσμικά στοιχεία κίνησης συνδέονται και δημιουργούν το κοσμικό γίγνεσθαι.Το στοιχείο της κίνησης κωδικοποιήθηκε με το αρχέτυπο σχήμα της αιχμής V (είναι το αρχέτυπο σύμβολο της φοράς/κίνησης/δημιουργίας-κίνηση είναι η αιτία της δημιουργίας-).
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι κοσμικές δημιουργημένες οντότητες κωδικοποιήθηκαν με το αρχέτυπο σχήμα του κύκλου Ο (ο κύκλος είναι το αρχέτυπο σύμβολο της δημιουργημένης κοσμικής μονάδας η οποία μπορεί να είναι ένα άτομο ή ολόκληρο το σύμπαν σαν μονάδα.
Το πλήθος των κοσμικών οντοτήτων σε οποιαδήποτε έκταση ποσότητας κωδικοποιήθηκε με το αρχέτυπο σχήμα της γραμμής Ι (η γραμμή είναι το αρχέτυπο σύμβολο της έννοιας της έκτασης καιτης έννοιας του πλήθους αφού η γραμμή είναι σύνολο σημείων/οντοτήτων).
Τα σύμβολα του κύκλου(μονάδα)και της γραμμής (πλήθος μονάδων)είναι τα αρχέτυπα σύμβολα που δηλώνουν την μεταβολή των στοιχείων κίνησης σε κοσμικές οντότητες.
Τα τρία αρχέτυπα σύμβολα του κοσμικού γίγνεσθαι είναι στο ασυνήδητο όλων των ανθρώπων όλων των εποχών. Η αισθαντική ικανότητα των ανθρώπων είναι αποτέλεσμα της ύπαρξης του κοσμικού γίγνεσθαι. Δίχως το κοσμικό γίγνεσθαι δεν υπάρχει το αισθαντικό γίγνεσθαι και δίχως το αισθαντικό γίγνεσθαι δεν εννοείται το κοσμικό γίγνεσθαι. Το κοσμικό γίγνεσθαι σαν μονάδες οντοτήτων και σαν πλήθος οντοτήτων είναι αποτέλεσμα συνδετικότητας κινητικών στοιχείων. Το κοσμικό γίγνεσθαι είναι αντιληπτό από τη γέννηση μέχρι τον θάνατο σαν αποτέλεσμα του αισθαντικού γίγνεσθαι (εφόσον ζω αισθάνομαι).
Το κοσμικό γίγνεσθαι είναι ασυνήδητη συλλογική γνώση των παναθρώπων η οποία εκδηλώνεται από την ανάγκη των ανθρώπων για νοητική επικοινωνία.
Το κοσμικό γίγνεσθαι με τα σύμβολα (V,O,I) με τα οποία είναι συλλογικά ασυνήδητα γνωστό,τέθηκε σαν διαμεσολαβητικό στοιχείο για την ονομασία των πραγμάτων και των καταστάσεων.
Το κάθε αρχέτυπο σύμβολο έχει τη δική του σημασία. Συνδιασμοί των αρχέτυπων συμβόλων (V,O,I)και των σημασιών τους, δημιουργούν υποσύμβολα που το κάθε ένα έχει σημασία την σημασία των αρχέτυπων συμβόλων από τα οποία δημιουργείται πχ από τα σύμβολα Λ και Ι δομείται το υποσύμβολο Α το οποίο έχει σημασία τις σημασίες των αρχέτυπων συμβόλων από τα οποία δομήθηκε, ήτοι Α = όλα τα δημιουργημένα / κάθε δημιούργημα, κάθε οντότητα, οποιαδήποτε οντότητα .
Τα υποσύμβολα είναι είκοσει δυο.
Τα φυσικά χαρακτηριστικά κάθε δημιουργημένης οντότητας ή κατάστασης, αισθαντικώς (μέσον των αισθήσεων) γίνονται αντιληπτά σαν στοιχεία κίνησης και τρόπου συνδετικότητας της κίνησης. Στο μυαλό υπάρχουν ήδη καταχωρημένες οι αρχέτυπες γνώσεις με τα σύμβολα τους. Οι αρχέτυπες γνώσεις είναι επίσης μορφές κίνησης και τρόπου συνδετικότητας της κίνησης.
Το κάθε αισθητηριακό φυσικό χαρακτηριστικό πράγματος ή κατάστασης , για να μπει στο πεδίο της γλώσσας, `δανίζεται` ανάλογης σημασίας αρχέτυπο σύμβολο. Τα αρχέτυπα σύμβολα τα οποία αποδίδουν τα φυσικά χαρακτηριστικά πράγματος ή κατάστασης, όταν μπούν στη σειρά, γράφουν το όνομα του πράγματος ή της κατάστασης. Το τονιζόμενο μέρος του ονόματος, φανερώνει αυτό στο οποίο αναφερόμαστε, και τα μη τονιζόμενα μέρη δηλώνουν τα κατηγορήματα του πχ από τα αρχέτυπα σύμβολα Λ,Α,Β,Α (Λ=υγρό,Α=οντοποιημένο,Β= οτιδήποτε κινείται)δομείται η έννοια ΛΑΒΑ να σημαίνει υγρό σε κίνηση.
Άρα, τα πράγματα παίρνουν τα ονόματα τους από τα χαρακτηριστικά τους. Γνωρίζοντας τις σημασίες των αρχέτυπων συμβόλων / γραμμάτων, όταν βλέπουμε ια γραφή αντιλαμβανόμαστε τή σημασία της.
Θεόδωρος Χατζηχριστοδούλου - Πάφος