Ἠλίας Σταμπολιάδης εἶναι Μηχανικὸς Μεταλλείων Μεταλλουργός, τ. Καθηγητὴς τοῦ Πολυτεχνείου Κρήτης καὶ Μέλος τοῦ «ΙΗΑ».
Δημοσιεύθηκε στὸ περιοδικὸ «ΕΛΛΗΝΙΚΗ, ΔΙΕΘΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑ» : Τεῦχος 1 (118) ΙΑΝ. - ΜΑΡΤ. 2 (119) ΑΠΡ. - ΙΟΥΝ. 2020 : http://www.odeg.gr/teyxos-1-118-ian-mart-2-119-apr-ioun-2020/book/102.html?page=1
Γιὰ τὴν θεωρούμενη ταυτότητα τῶν ὅρων τοῦ «πολίτη» καὶ τοῦ «ὑπηκόου», ποὺ σχετίζονται μὲ τὴν ἐξέλιξη τῶν μορφῶν ἐξουσίας, δὲν ὑπάρχει οὐσιαστικὴ ἀντίρρηση. Ἡ βασικὴ ἀντίρρηση εἶναι στὴν διαστρέβλωση καὶ παραχάραξη τόσο τῆς ἱστορικῆς ὅσο καὶ τῆς γλωσσικῆς ἐτυμολογίας τῆς λέξεως ἰθαγένεια γιὰ νὰ τὴν κάνουν νὰ ὁμοιάζει καὶ στὸ τέλος νὰ τὴν ταυτίσουν μὲ αὐτὴν τῆς ὑπηκοότητας.
Ἡ λέξις ἰθαγένεια εἶναι σύνθετη (ἰθὺς= εὐθὺς + γένος), ἀνάγεται στὴν Ὁμηρικὴ ἐποχὴ καὶ σημαίνει τὴν ἀπευθείας καταγωγὴ ἀπὸ τὸ γένος, ἑπομένως εἶναι κατ' ἀρχὴν βιολογικὸς καὶ ὄχι νομικὸς ὅρος καὶ σχετίζεται μὲ τὴν ἔννοια τοῦ ἔθνους. Στὴν πορεία μπορεῖ νὰ ὑπάρχει κάποια διαχρονικὴ ποικιλότητα σὲ ἕνα ἔθνος ἀλλὰ ἡ συνοχὴ τῶν μελῶν του συμπληρώνεται α) ἀπὸ κοινοὺς ἀγῶνες ἐπιβίωσης ποὺ καθορίζουν τὴν ἱστορία τοῦ ἔθνους, παρὰ τοὺς κατὰ καιροὺς ἐμφυλίους πολέμους, καὶ β) ἀπὸ τὰ κοινὰ ἤθη καὶ ἔθιμα, τὴν γλῶσσα καὶ τὴν θρησκεία, ποὺ νοηματοδοτοὺν τὴν ὕπαρξη καὶ τὶς προσδοκίες του.
Α) Ἡ λέξις ἰθαγένεια, ὅπως εἴπαμε καὶ ἀνωτέρω, εἶναι Ὁμηρικὴ καὶ ὄχι ἐφεύρημα τῶν νεοτέρων Ἑλλήνων, ὅμως ἡ χρήση της μαρτυρεῖ γιὰ τὴν καταγωγική τους συνείδηση.
Β) Στὴν πρώτη Ἐθνικὴ Συνέλευση τῆς Τροιζηνίας μὲ τὴν Ἐπανάσταση τοῦ 1821 ἐτέθη τὸ ἐρώτημα ποιός εἶναι Ἕλλην καὶ ἡ ἀπάντηση ἦταν «αὐτὸς ποὺ πιστεύει στὸν Χριστό», διότι μετὰ ἀπὸ 400 χρόνια σκλαβιᾶς πολλοὶ τῶν κατακτητῶν καὶ τῶν μισθοφόρων ποὺ κουβάλησαν εἶχαν γεννηθεῖ στὴν χώρα καὶ θεωροῦντο γηγενεῖς ἀλλὰ δὲν προείρχοντο ἀπὸ τὸ γένος τῶν Ἑλλήνων, δὲν εἶχαν τὴν ἴδια γλῶσσα οὔτε τὴν ἴδια θρησκεία καὶ ἑπομένως δὲν ἦταν ἰθαγενεῖς.
Γ) Τὸ Ἑλληνικὸ ἔθνος δὲν γεννήθηκε ἐκ παρθενογενέσεως μὲ τὴν σταδιακὴ μεταμόρφωση τῶν ἐπαναστατημένων ὀρθοδόξων Χριστιανῶν σὲ ἔθνος, αὐτὰ τὰ εἶπαν οἱ Γερμανοί. Ἡ ἐπανάσταση δὲν ἦταν ἐνέργεια ὀρθοδόξων τζιχαντιστῶν, ἀλλὰ κυρίως ἐπανάσταση ἀνθρώπων μὲ ἐθνικὴ συνείδηση, συνηγορούμενη ἀπὸ τὴν γλῶσσα τους, καὶ μὲ κοινὴ πίστη, δηλαδὴ νοηματοδότηση τῆς ὕπαρξής τους. Τὸ σύνθημα ἦταν «Γιὰ τοῦ Χριστοῦ τὴν πίστη τὴν Ἁγία καὶ τῆς Πατρίδος τὴν Ἐλευθερία».
Ὅλοι αὐτοὶ οἱ διαστροφεῖς τῆς ἔννοιας τῆς ἰθαγένειας γιὰ νὰ τὴν ταυτίσουν μὲ αὐτὴν τῆς ὑπηκοότητας ἢ τοῦ πολίτη ἔπρεπε πρῶτα νὰ ἀπαλείψουν ἐννοιολογικὰ ἀλλὰ καὶ φυσικὰ τὴν ἔννοια τοῦ ἔθνους ὡς σύνολο ὅμαιμων, ὁμόγλωσσων καὶ ὁμόθρησκων ἀνθρώπων καὶ νὰ τὴν ἀντικαταστήσουν μὲ μία καινούργια ἔννοια ἀτόμων ποὺ ζοῦν ὑπὸ μία κρατικὴ ἐξουσία ἡ ὁποία ἔχει ἀφ' ἑαυτῆς πάρει τὸ δικαίωμα νὰ καθορίζει ποιός εἶναι ἢ μπορεῖ νὰ γίνει μέλος τοῦ συνόλου τῶν ὑπὸ τὸν ἔλεγχό της ἀτόμων, τὰ ὁποῖα ὀνομάζουν ὑπηκόους ἢ πολίτες. Ἀνάλογα μὲ τὴν προέλευσή της ἡ ἐξουσία αὐτὴ ἀνέχεται γλωσσικὲς ἢ θρησκευτικὲς διαφορὲς μεταξὺ πολιτῶν της καὶ καθορίζει τὰ «δικαιώματα» καὶ τὶς ὑποχρεώσεις τους.
Οἱ παλαιότερες αὐτοκρατορίες ποὺ διοικοῦσαν περισσότερα τοῦ ἑνὸς ἔθνη δὲν τὰ κατέλυαν ἀλλὰ τὰ ἀναγνώριζαν ἀμέσως ἢ ἐμμέσως, θεωροῦσαν ὅλα τὰ μέλη τῶν διαφόρων ἐθνῶν ὑπηκόους ὑπὸ τὴν ἐξουσία τους, ἂν καὶ σχεδὸν πάντα ἐπικρατοῦσε τὸ κυρίαρχο ἔθνος ἐκ τῆς καταγωγῆς τῶν ἐξουσιαστῶν. Τὸ ἑλληνικὸ ἔθνος ἔχει ὑπάρξει ὑπὸ τὴν ἐξουσία δύο ξένων αὐτοκρατοριῶν. Πρῶτα ἦταν ἡ Ρωμαϊκή, μὲ ἴδια πρὸς ἐμᾶς πολιτιστικὰ καὶ θρησκευτικὰ χαρακτηριστικά, στὴν ὁποία ἐπιβιώσαμε στὸν βαθμὸ τοῦ νὰ συμμετέχουμε ἢ καὶ νὰ ἀναλάβουμε τὴν διοίκησή της, χωρὶς νὰ τῆς ἀλλάξουμε ὄνομα καὶ ἀπὸ αὐτὸ προκύπτει τὸ παρατσούκλι τοῦ Ρωμιοῦ. Ἡ δεύτερη ἦταν ἡ Ὀθωμανική, ἡ ὁποία ἦταν ξένη πρὸς τὸν πολιτισμό μας, ἀλλὰ ἀναγνώριζε τὴν διαφορετικότητά μας τὴν ὁποία χρησιμοποιοῦσε μάλιστα ὡς ἔνδειξη τῆς ὑποτέλειάς μας καὶ αἰτία γιὰ τὴν κακομεταχείρισή μας.
Ἡ νέα προωθούμενη ἔννοια τοῦ ἔθνους στὴν οὐσία καταργεῖ τὴν ἔννοια τῆς φυσικῆς του ὑπόστασης ἀντικαθιστώντας την ἀπὸ ἕναν νομικὸ προσδιορισμὸ ποὺ ἐξυπηρετεῖ τὰ νεοφανῆ συστήματα ἐξουσίας ἂν καὶ στὴν οὐσία τὰ φυσικὰ ἔθνη ἀποτελοῦν τὴν κυρίως δομὴ ὀργάνωσης τῶν ἀνθρώπων τοῦ πλανήτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου