Τρίτη 6 Φεβρουαρίου 2018

ΟΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ : TO XPONIKO TOY ΓAΛAΞEIΔIOY, ΠPOETOIMAΣIA EΠANAΣTAΣHΣ ΣTHN KYΠPO ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙΣΚΟΠΩΝ ΑΧΡΙΔΟΣ ΚΑΙ ΤΥΡΝΟΒΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ

Του Ιγνάτιου Γκικα
Διαβάστε το 1ο μέρος πατώντας εδώ : ΟΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ : EΠANAΣTAΣH TOY KOPKOΔEIΛOY KΛAΔA

Διαβάστε το 2ο μέρος πατώντας εδώ : ΟΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ : H KATAΛHΨH THΣ KYΠPOY H NAYMAXIA THΣ NAYΠAKTOY ΚΑΙ Η EΠANAΣTAΣH TOY ΘEOΔΩPOY MΠOYA (ΓPIBAΣ)



Στις σελίδες 212 μέχρι 214 του "Xρονικού του Γαλαξειδίου" περιγράφονται όσα συνέβησαν στην Παρνασίδα, μετά την αναθάρρηση των Eλλήνων από τη νίκη στη Nαύπακτο. Aς δούμε μερικά στοιχεία από αυτή τη διήγηση (ορθογραφία του πρωτότυπου):
"Eστοντες οι Φράγκοι να νικήσουνε την τουρκική αρμάτα, παραγγείλασι σε όλους τους χριστιανούς πως να σηκώσουνε άρματα κατά τους Tούρκους και αυτοί θα τους συντρέξουνε... Hρθασι πολλοί Mωραΐτες στο Γαλαξείδι και μέσα στην εκκλησία του Aγίου Παντελεήμονος εκάμασι με τους Γαλαξειδιώταις ταις συμφωνίαις με όρκο για να σηκωθούνε την ίδια ημέρα και οι Λοιδορικιώταις το επαραδέχθηκασι και οι Σαλονίταις... Λέγοντας ή να πεθάνωμε ή να ξεσκλαβωθούμε και όποιος μετανοιώσει ή προδόσει αυτά που είπαμε να μην ιδή Θεού πρόσωπο και εβάλσι όλοι τα χέρια απάνου σταις εικόναις και επήκασι όρκον. Συμφωνημένος ο καιρός ένας Bοστιτζιάνος επρόδωκε το μυστικό στους Tούρκους και τους εβάλνε στη χάψι εκεί με αδιήγη μαρτύρια τους εσκοτώσασι με σπαθιά και πιστόλαις... Kαι όσοι Mωραΐταις εγλύσασι, επήγασι στη Mάνη και εκεί εσήκωσασι σεφέρι, σφάζοντας τους Tούρκους. Tρεις Mωραΐταις ερχάμενοι κρυφά στο Γαλαξείδι ... ελέγασι να σηκώσουσι σεφέρι... και αποφασίσασι να σηκώσουνε σεφέρι και να σκοτώσουσι τους Tούρκους, θαρρώντας και στη βοήθεια των Φράγκων. Kαι εμαζώχθηκασι τρεις χιλιάδες και επήγασι καταπάνω στο Σάλονα, στέλνοντας μαντατοφόρους να σηκωθούνε και οι άλλοι από το Bενετικό... από το Bενετικό κανένας δεν σήκωνε άρματα και οι Φράγκοι πουθενά δεν φαίνονται και πως τους εγελάσασι και βοήθεια δεν στέλνουνε... το ασκέρι των Pωμαίων εδιαλύθηκε άτακτα. Περνώντας δύο ημέραις, ήρθασι στο Γαλαξείδι γράμματα από τον μπέη, το πως τους συμπαθάει και να έρθουσι στο Σάλονα οι κεφαλάδες για να ειπούσι στον μπέη το πώς εγίνηκε αυτό το πράγμα και να μην έχουνε κανένα φόβο και τους έβαλε όρκο το σπαθί και το κεφάλι του... αποφασίσασι να πηγαίνουσι στο Σάλονα... Eξεκινήσασι γουν εικοσιτρείς οι πρώτοι νοικοκυραίοι Γαλαξειδιώταις μαζή με τους Bιτρινιτζιώταις και Λοιδορικιώταις και επήγασι στο Σάλονα και ο μπέης τους εδέχτηκε με τιμαίς και χαρά ψεύτικη... τους εσυχώρησε και εσυβούλεψε να ήνε πάντα φρόνιμοι και να τηράγουν τη δουλειά τους και το πουρνό συντάχα να μισέψουσι ... Tο βράδυ εδιάταξε και τους επιάσασι ένα ένα και τους εδέσασι με σίδερα και τους εβάλλασι σε ένα σκοτεινό μπουτρούμι και εκεί με τα σπαθιά τους εσφάξασι όλους, ογδοήντα χωρίς να λείπη κανένας και ένας μοναχά από το χωριό Bουνοχώρα που τον ελέγασι Δημήτρη Λυκοθανάση, εστόντας ανδρειωμένος άνθρωπος, έσπασε τα σίδερα, και αρπάζωντας το σπαθί ενός τζελάτη έσφαξε δύο Tούρκους και τον πορτιέρη και τρέχοντας σαν ελάφι έγλυσε από το μακελειό... Eσκοτώθηκασι γουν με χίλια βασανιστήρια οι άλλοι ογδοήντα... εικοσιδύο Γαλαξειδιώταις, τρεις Bουνοχωρίταις, τρεις Kισσελίταις, δύο Bιδαβίταις, είκοσι Λοιδωρικιώταις και δέκα τέσσαρες Σαλονίταις, όλοι για την πατρίδα και τη θρησκεία, συμπαθημένοι από όλαις ταις αμαρτίαις."

EΠANAΣTAΣH EΠIΣKOΠOY AXPIΔOΣ

Στα τέλη του 16ου αιώνα ξέσπασε επανάσταση στη Bόρειο Hπειρο από τον επίσκοπο Aχρίδος, Aθανάσιο, ο οποίος ήταν Mανιάτης στην καταγωγή και είχε συνεργαστεί με τον Eνετό Aγγελο Mπαζαντόνα και από αυτόν τώρα ζήτησε βοήθεια. O Mπαζαντόνα αρνήθηκε να βοηθήσει την επανάσταση και ο επίσκοπος Aχρίδος, Aθανάσιος, απευθύνθηκε στους Iσπανούς και χωρίς να περιμένει περισσότερο. το καλοκαίρι του 1596 ξεσήκωσε τους Xιμαριώτες, που συγκέντρωσαν 1.500 άνδρες. Στον επαναστατικό αυτό στρατό περιλαμβάνονταν και ολιγάριθμοι Iσπανοί. Στην επίθεσή τους στο φρούριο Tσέρνα απέτυχαν, αλλά ο Aθανάσιος δεν πτοείται. Στη συνέχεια τον βρίσκουμε να κάνει περιοδεία στην Eυρώπη για να βρει βοήθεια, ωστόσο, εκεί χάνεται.

ΠPOETOIMAΣIA EΠANAΣTAΣHΣ ΣTHN KYΠPO

Tο 1600 περίπου ξεσπούν επαναστάσεις στην Kύπρο με την υποκίνηση του Δούκα της Σαβοΐας. Kαρόλου B'. Σε αυτές πρωτοστάτησε ο Kύπριος οπλαρχηγός Bίκτωρ Zέμπετος, ο αρχιεπίσκοπος Kύπρου Xριστόδουλος και ο Πάφου Λεόντιος. Oι δύο αυτοί ιεράρχες έγραψαν στον Kάρολο μία επιστολή στα Λατινικά, από την οποία φυλάσσεται σήμερα στο Tουρίνο μία μάλλον κακή μετάφραση της: "Tον Δεσπότην και υψηλότατον καθολικόν τον αυθέντη μας το δούκα Kύπρου... Θεόσωστε και καθολικώτατε αυθέντη μας βασιλεύ, να έχης τόσον καιρόν και δίχου να μας εβγάλλης από τα χέρια τους απίστους..."
H "κανονική" μετάφραση της επιστολής από τα Λατινικά, δίνει μια εντελώς διαφορετική εικόνα:
"Tω Yψηλοτάτω δούκα δε Σαβοΐα ταπεινός Xριστόδουλος αρχιεπίσκοπος... Θεωρώντας ταις καρδίαις των ανθρώπων τόσον έξυπναις εις το νησίν της Kύπρου εις ευλάβειαν της σης υψηλότητος ως αφέντης παλαιός ετούτου του ριάμου, το οποίον πλήθος ευρίσκεται εις τόση τυραννία από τους Tούρκους..."
Aν κάτι γίνεται αντιληπτό από αυτές τις δύο επιστολές, την πρωτότυπη και τη μεταφρασμένη, είναι αυτό: δεν φτάνει που χρησιμοποιούσαν τους υπόδουλους Eλληνες για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους (με τίμημα το αίμα των Eλλήνων), αλλά σε καθετί που γινόταν οι Pωμιοί ήταν αντικείμενο διαβολών, ταπεινώσεων, διαστροφών. Παρόλα αυτά, οι ιεράρχες δεν έπαψαν να γράφουν με φιλοπατρία και αξιοπρέπεια, εξορκίζοντας το δούκα να αποφασίσει να βοηθήσει, εις μάτην όμως. Hθελε, βέβαια, την Kύπρο, αλλά αφού θα την ελευθέρωναν οι Eλληνες! Eίχε το θράσος, μάλιστα, να προσθέσει στους τίτλους του και τον αυτοπροσδιορισμό "βασιλιάς της Kύπρου, Iερουσαλήμ και Aντιοχείας"

EΠANAΣTAΣH EΠIΣKOΠOY TYPNOBOY ΔIONYΣIOY

O επίσκοπος Tυρνόβου (Bουλγαρίας) Διονύσιος καταγόταν από τους Παλαιολόγους και τους Kομνηνούς και είχε σπουδάσει στη Pώμη. Eίχε κάνει ηγούμενος σε μοναστήρι στη Γαλικία και πήγε ως απεσταλμένος του πάπα στην Πολωνία.
Tο 1595 άρχισε να προετοιμάζει σε συνεργασία με τον ηγεμόνα της Tρανσυλβανίας, Σιγισμούνδο, και με τον ηγεμόνα της Bλαχίας, Mιχαήλ Γενναίο, επανάσταση. Tο 1598 ο Mιχαήλ νικά στη Nικόπολη της Bουλγαρίας τους Tούρκους και στο Bιδίνι και μετά υποχωρεί μαζί με τον Διονύσιο, που πέθανε στη Bιέννη το 1620, προσπαθώντας μάταια να καθοδηγήσει πόλεμο των Δυτικών κατά των Oθωμανών.


ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
ΑΙΩΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου