Τετάρτη 31 Αυγούστου 2016

ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ : ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΟΛΟΚΑΣΗΣ, ΙΩΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΠΕΣΑΝ ΣΤΗΝ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΣΤΙΣ 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1956

Πηγή : Ανδρέα Βαρνάβα Ιστορία του Απελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ 1955 -1959 Εκδόσεις Ίδρυμα ΕΟΚΑ Λευκωσία 2002

Η ΕΟΚΑ πολλές φορές
κατέστρωνε σχέδια για απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων ή καταδίκων. Ένα τέτοιο σχέδιο τέθηκε σ' εφαρμογή το πρωί της 31ης Αυγούστου 1956 για απελευθέρωση του Πολύκαρπου Γιωρκάτζη, που ήταν μεταξύ των «ειδικώς κρατουμένων προσώπων» στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας. Το επικίνδυνο τούτο εγχείρημα
ανέλαβε τετραμελής ομάδα της ΕΟΚΑ, που την αποτελούσαν ο Κυριάκος Κολοκάσης, ο Ιωνάς Νκολάου, ο Σπύρος Κυριάκου και ο Νίκος Σαμψών.
Η ομάδα έφτασε στο Νοσοκομείο Λευκωσίας με δυο αυτοκίνητα, στα οποία επέβαιναν και δυο κοπέλες, που μετέφεραν τα όπλα. Το πρωί ο Πολύκαρπος Γιωρκάτζης οδηγήθηκε στο ακτινολογικό τμήμα του Νοσοκομείου, γιατί είχε προσποιηθεί ότι αισθανόταν στομαχικούς πόνους. Η ακτινολογική εξέταση δεν έδειξε καμιά πάθηση του αγωνιστή, ο οποίος δέθηκε με χειροπέδη στο χέρι ενός Έλληνα φρουρού και προχωρούσε προς την έξοδο του Νοσοκομείου. Τότε έγινε η επίθεση από την ομάδα της ΕΟΚΑ. Πρώτος κτυπήθηκε ο Αγγλος λοχίας Ντέμον, που προπορευόταν. Τρικλίζοντας έπεσε στο έδαφος, αλλά, επειδή είχε το δάκτυλο στο «στέρλιγκ» που κρατούσε, άρχισε να βάλλει εναντίον των αγωνιστών, με αποτέλεσμα το θάνατο του Κυριάκου Κολοκάση. Ο εξάδελφος του Ιωνάς Νικολάου πληγώθηκε Βαριά. Πληγώθηκε επίσης ο Σπύρος Κυριάκου, ο οποίος μετά τη μάχη συνελήφθη. Αργότερα ανακρίθηκε στην Ομορφίτα και κατέληξε στα κρατητήρια. Ο Πολύκαρπος Γιωρκάτζης εξακολουθούσε να είναι δεμένος με τον φρουρό του, τον οποίο χρησιμοποιούσε ως ασπίδα, για ν' αποφεύγει τους πυροβολισμούς ενός Άγγλου στρατιώτη και ενός Τούρκου. Στη μάχη πήραν μέρος και Άγγλοι στρατιώτες, που Βρίσκονταν στο προαύλιο του Νοσοκομείου. Τελικά ο Γιωρκάτζης κατόρθωσε να ελευθερωθεί από τη χειροπέδη του φρουρού του, να καταφύγει σε ελληνικό σπίτι και έπειτα ενώθηκε με αντάρτες της ΕΟΚΑ. Ανέλαβε μάλιστα την ευθύνη της ανταρτικής ομάδας της Μαραθάσας.
Ο Νίκος Σαμψών, αφού παρέλαβε το άδειο όπλο του Άγγλου Ντέμον, διέφυγε ασφαλής. Ο Ντέμον ήταν ο δήμιος που εκτέλεσε στις κεντρικές φυλακές τους πρώτους απαγχονισθέντες αγωνιστές Μιχαλάκη Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου.
Στη μάχη αυτή εφονεύθη και ο φροντιστής του Νοσοκομείου Κούλλης Κυριακίδης, που έτυχε να βρεθεί εκεί.
Όλοι οι αγωνιστές επέδειξαν εξαιρετικό θάρρος και γενναιότητα στην πολύ τολμηρή αυτή επιχείρηση. Αξίζει όμως ν' αναφερθεί μια ουσιώδης λεπτομέρεια. Ο Ιωνάς Νικολάου, μολονότι πληγωμένος, σύρθηκε μέχρι την είσοδο του διαδρόμου και με το περίστροφο του εμπόδιζε την είσοδο των Άγγλων φρουρών του Νοσοκομείου, για να δώσει χρόνο στους συναγωνιστές του να διαφύγουν. Κι όταν το περίστροφο του άδειασε τελείως, το πέταξε εναντίον των Άγγλων, οι οποίοι, αφού τον περικύκλωσαν, τον εφόνευσαν.


Νικολάου Ιωνάς
Γεννήθηκε στο χωριό Γέρι, της επαρχίας Λευκωσίας, στις 10 Αυγούστου 1937.
Έπεσε στη μάχη του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, στις 31 Αυγούστου 1956.
Γονείς : Νικόλας και Μορφία Ιωνά
Αδέλφια : Άννα, Αδάμος, Χρυστάλλα, Χρίστος, Δέσποινα, Πέτρος
Ο Ιωνάς Νικολάου ήταν απόφοιτος του δημοτικού σχολείου Γερίου και του Παγκυπρίου Γυμνασίου και εργαζόταν ως σχεδιαστής στον Οίκο Ιωάννου και Παρασκευαΐδη στο Ακρωτήρι και στη Λευκωσία. Είχε κλίση στη ζωγραφική, με ιδιαίτερη προτίμηση την προσωπογραφία.

Αναμείχθηκε στον αγώνα της ΕΟΚΑ, όταν ήταν ακόμα μαθητής του Παγκυπρίου Γυμνασίου. Υπήρξε μέλος της πρώτης ομάδας του σχολείου του και της ομάδας “Γεράκι” του χωριού του. Σε διαδήλωση που έγινε στην τότε Πλατεία Μεταξά, το Μάιο του 1955, κτύπησε Άγγλο αξιωματικό. Αναγνωρίστηκε από φωτογραφίες που λήφθηκαν κατά τη διαδήλωση και καταδικάστηκε σε πρόστιμο δέκα λιρών. Συνέχισε την προσφορά του συνεργαζόμενος με τις ομάδες Λευκωσίας για απελευθέρωση κρατουμένων αγωνιστών και σε επιθέσεις εναντίον Άγγλων στρατιωτών στη Λευκωσία.

Κολοκάσης Κυριάκος
Γεννήθηκε στο χωριό Γέρι, της επαρχίας Λευκωσίας, στις 4 Φεβρουαρίου 1934.
Έπεσε μαχόμενος στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, στις 31 Αυγούστου 1956.
Γονείς : Αναστάσης Κολοκάσης και Ευαλλού Χατζηαδάμου
Αδέλφια : Φίλιππος, Παναγιώτα, Κατίνα, Χρυστάλλα, Αδάμος, Δέσποινα, Νίκος

Ο Κυριάκος Κολοκάσης τελείωσε το δημοτικό σχολείο Γερίου και ήταν γεωργός. Υπήρξε μέλος της επιτροπής της Αγροτικής Τοπικής Ένωσης της ΠΕΚ Γερίου και ηγετικό στέλεχος των εθνικοφρόνων σωματείων του χωριού του.
Με την έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ εντάχθηκε στην ομάδα “Γεράκι” του Γερίου, που συνεργαζόταν με τις ομάδες εκτελεστικού Λευκωσίας. Διατηρούσε κρησφύγετο στο οποίο έκρυβε αντάρτες και φύλαγε όπλα και πυρομαχικά, τα οποία διένειμε σε ομάδες της περιοχής. Η δράση του επεκτεινόταν επίσης σε βομβιστικές επιθέσεις καθώς και σε απόπειρες απελευθέρωσης καταδίκων.
Το Μάρτη του 1956, μαζί με την ομάδα του, του Γερίου, κτύπησαν με βόμβες πετρελαίου τις αποθήκες του αγγλικού στρατού στην Αθαλάσσα προκαλώντας τεράστιες ζημιές.


ΑΙΩΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ
Ίδρυμα Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα - Διγενή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου