 |
| Χαράλαμπος Κατσιμήτρος |
Είναι γνωστόν ότι κατά τας πολεμικάς επιχειρήσεις πρυτανεύει και δεσπόζει όλων των λοιπών παραγόντων, ο παράγων «ηθικαί δυνάμεις».
Τούτο επιβεβαιούται πάντοτε διά μέσου των αιώνων κατά τους διαφόρους πολέμους, καθ’ ούς στρατοί εμπνεόμενοι και εμφορούμενοι υπό ακμαίων ηθικών δυνάμεων, αντιμετώπισαν νικηφόρως ισχυροτέρους και πολυαριθμοτέρους αντιπάλους.
Ιδιαιτέρως διά την ημετέραν μακράν και ένδοξον πολεμικήν ιστορίαν μας, κυραρχεί πάντοτε κατά τους αγώνας του Έθνους ο πρωταρχικός ούτος παράγων «ΗΘΙΚΑΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ» όστις έστεψε με νίκας τα όπλα μας, καίτοι κατά κανόνα ηγωνίσθημεν εναντίον ισχυροτέρων αντιπάλων.
Ο παλαιότερος «Κανονισμός εκπαιδεύσεως του πεζικού διά τον αγώνα», αναγράφει τη πρώτη αυτού σελίδι και ως πρωμετωπίδα του όλου περιεχομένου τα εξής, όσον αφορά τας ηθικάς του στρατεύματος αρετάς:
«Αι ηθικαί δυνάμεις εμψυχούσι την χρήσιν των υλικών μέσων επί του πεδίου της μάχης, κυριαρχούσι των αποφάσεων του ηγήτορος και εμπνέουσι τας ενδοξωτέρας και ευγενεστέρας πράξεις αυταπαρνήσεως και αυτοθυσίας».
Το δόγμα τούτο θα ισχύει πάντοτε και εις τους μελλοντικούς αγώνας, οιανδήποτε εξέλιξιν και αν έχη ο οπλισμός και οιαιδήποτε και αν είναι αι μέθοδοι του αγώνος, αίτινες μεταβάλλονται με την πρόοδον των εφευρέσεων και τεχνικών τελοιοποιήσεων.
Υπάρχουσιν όμως αρχαί τινές του πολέμου, αι οποίαι παρέμειναν σταθεραί και αναλλοίωτοι δια μέσου των αιώνων και θα παραμείνουν αμετάβλητοι και εις το μέλλον, αρχαί βασικαί και ακατάλυτοι, αι οποίαι πάντοτε θα ρυθμίζωσι τας αποφάσεις των ηγητόρων και θα ενασκώσι τυραννικήν ούτως ειπείν επίδρασιν επί των σκέψεων των εν τη λήψει των αποφάσεων.
Ταύτα πάντα έχων υπόψη του και υπό των σκέψεων τούτων αγόμενος ο υπεύθυνος Διοικητής της Μεραρχίας, κατέβαλε πάσαν προσπάθειαν και ειργάσθη πάση δυνάμει, δια την διατήρησιν και εξύψωσιν των ηθικών δυνάμεων των υπό τας διαταγάς του μαχητών, οίτινες επρόκειτο να αγωνισθώσιν ένα αγώνα άνισον, εναντίον υπερτέρου υλικώς και αριθμητικώς αντιπάλου, αλλά τον ευγενέστερον και υψηλότερον αγώνα «υπέρ βωμών και εστιών».
Εξέδωκεν επανειλημμένως διαταγάς προς τας μονάδας, τονίζων την ουσιώδη σημασίαν του παράγοντος των ηθικών δυνάμεων και την καλλιέργειαν και ανάπτυξιν αυτού.
Αλλ’ επειδή αι διαταγαί κατά κανόνα αποτελούσιν άψυχον και νεκρόν γράμμα, μη δυνάμεναι να επιδράσωσιν αμέσως εις την ψυχήν των ανδρών, ο Διοικητής της Μεραρχίας έχων εξ ιδιοσυγκρασίας, εκτός υπηρεσιακής υποχρεώσεως, την έξιν να συναναστρέφηται όσον το δυνατόν συχνότερον μετά των ανδρών των μονάδων και να συνομιλή απ’ ευθείας μετ’ αυτών, δια να γνωρίση, να μελετήση, να επικοινωνήση με τας ψυχάς αυτών, να διαγνώση τας μυχίας αυτών σκέψεις και να ακούση τον πατριωτικόν παλμόν της καρδίας των, επισκέπτετο συχνάκις τας μονάδας και αυτοπροσώπως ωμίλει προς τους άνδρας, δια την ανάπτυξιν του επιθετικού αυτών πνεύματος και την ενίσχυσιν των ηθικών αυτών δυνάμεων.
Ανέφερε εις τας ομιλίας του ταύτας τα ένδοξα κατορθώματα των προγόνων μας από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των καθ’ ημάς και εκάλει αυτούς να φανώσι αντάξιοι αυτών, αγωνιζόμενοι και ούτοι υπέρ της ελευθερίας της Πατρίδος.
Ιδιαιτέρως δε εις τους εξ’ Ηπείρου καταγομένους οπλίτας, οι οποίοι απετέλουν τα 4/5 της δυνάμεως της Μεραρχίας, υπέμνησεν ότι ο αγών τον οποίον πρόκειται να διεξαγάγωμεν και όστις δι’ όλους είναι «Αγών υπέρ βωμών και εστιών» δι’ αυτούς ειδικώς αποτελεί ουχί σχήμα λόγου αλλά κυριολεξίαν.
Διότι πράγματι θα αγωνισθώσιν διά τα χωρία των, δια τα κτήματά των, διά τας οικίας των, δια τους γονείς και τα τέκνα των και τας οικογενείας των εν γένει.
Κατέστησε σαφώς γνωστόν εις αυτούς, ότι δεν πρέπει να πτοούμεθα ούτε να ανησυχώμεν σοβαρώς από την ισχυράν εχθρικήν αεροπορίαν, διότι τα εδάφη επί των οποίων θα αγωνισθώμεν, είνε ορεινά και κεκαλυμμένα κατά το πλείστον υπό πυκνών δασών και θάμνων, τα οποία θα μας καλύπτωσιν εν πλήρει ασφαλεία.
Αφ’ ετέρου έχομεν κατασκευάσει ασφαλή σκέπαστρα επί της γραμμής μάχης, ένθα θα ευρισκώμεθα εν απολύτω ασφαλεία, κατά τον βομβαρδισμόν των αεροπλάνων και την βολήν του πυροβολικού του εχθρού.
Διά τα άρματα μάχης του εχθρού εξήγησε λεπτομερώς και σαφώς εις τους άνδρας ότι ταύτα μόνον εις πεδινόν έδαφος είναι δυνατόν να δράσωσιν, ημείς όμως θα ευρισκόμεθα εις ορεινάς θέσεις κατά το πλείστον απροσίτους εις αυτά.
Όπου δε υπάρχουσι πεδιναί διαβάσεις, έχομεν υπονομεύσει το έδαφος, έχομεν ανεγείρει ανυπέρβλητα φράγματα και έχομεν κατασκευάσει βαθείας και πλατείας τάφρους αδιαβάτους εις αυτά.
Έχομεν συγκεντρώσει εις τας υποχρεωτικάς ταύτας διαβάσεις, το πυρ πολλών πυροβόλων πεδινών, ορειβατικών και αντιαρματικών ως και βαρέων πυροβόλων, τα οποία θα δημιουργήσωσιν εκεί αδιάβατον «ζώνην θανάτου».
Είναι δε τα άρματα μάχης δυσκίνητα εκτός των οδών, και έχουσιν λίαν περιωρισμένον πεδίον ορατότητος και βολής.
Επομένως δεν πρέπει να τα θεωρούμεν ως επικίνδυνον και αήττητον όπλον του εχθρού, ούτε να πτοούμεθα και να ανησυχώμεν εξ αυτού υπερβαλλόντως.
Ούτε την βολήν του εχθρικού πυροβολικού, ελαφρού και βαρέος δεν πρέπει να υπολογίζομεν σοβαρώς, δι’ άπαντας τους ανωτέρω λόγους (ορεινού, δασώδους και κεκαλυμμένου και ασφαλών σκεπάστρων).
Εκ παραλλήλου προς τα ανωτέρω, ο Διοικητής της Μεραρχίας κατά τας επιθεωρήσεις του ταύτας, επέβλεπεν επιμελώς δια την τήρησην των μέτρων υγείας και καλής διαβιώσεως των ανδρών από απόψεως εγκαταστάσεως αυτών εις τους καταυλισμούς και κατασκηνώσεις.
Όλως ιδιαιτέρως επέμενεν εις το ζήτημα της καλής ενδύσεως και υποδήσεως των ανδρών, ίνα διατηρείται αύτη επιμελώς και εις καλήν κατάστασιν, παρεχομένων εις τας μονάδας υπό της Μεραρχίας όλων των απαιτουμένων μέσων και υλικών.
Το ζήτημα της καλής διατροφής των ανδρών ήτο εκ των κυριοτέρων μελημάτων του Διοικητού της Μεραρχίας κατά τας επιθεωρήσεις του ταύτας.
Παρείχοντο όλα τα μέσα• και το συσσίτιον, όπως διεπίστωνεν εκάστοτε, ήτο λίαν επαρκές και κατάλληλον• όπου δε παρετηρούντο παραλείψεις και αμέλειαι, ευτυχώς ελάχισται, ο Διοικητής της Μεραρχίας υπήρξεν αμείλικτος και λίαν αυστηρός.
Η εκπαίδευσις απετέλει επίσης σοβαρόν μέλημα της Διοικήσεως, ιδία δε εις νυκτερινάς ασκήσεις και επιθετικάς ενεργείας, ώστε να διατηρείται πάντοτε το επιθετικόν πνεύμα.
Δια τη ψυχαγωγίαν των ανδρών ελήφθησαν όλα τα δυνατά μέτρα και κατηρτίσθησαν κατά μονάδα υπαίθρια κέντρα (καντίναι, καφφενεία κλπ.) δια τας ανάγκας αυτών, η δε μουσική της Μεραρχίας εκ περιτροπής περιήρχετο τας μονάδας κατά τας ώρας της αναπαύσεως των ανδρών, οπότε διωργανούντο χοροί, άσματα και διασκεδάσεις.
Πολλάκις ο Διοικητής της Μεραρχίας επεδίωξεν να παρευρεθή κατά τας ώρας ταύτας της ψυχαγωγίας των ανδρών, να γευματίσει και διασκεδάση μετ’ αυτών και να απολαύση την ωραίαν εκείνην εικόνα, καθ’ ήν αντικατωπτρίζετω εις το διαυγές βλέμμα των ανδρών, η αδάμαστος θεληματικότης, η σταθερά αποφασιστικότης και η ακατάβλητος ηθική ισχύς αυτών.
Και απήρχετο εκείθεν λίαν ικανοποιημένος και έμπλεως ψυχικών και ηθικών δυνάμεων τας οποίας, μετέδωκαν εις αυτόν οι άνδρες εκείνοι, ανταποδίδοντες τα όσα ούτος έπραξεν υπέρ αυτών.
«Εις τον πόλεμον», λέγει ο διακεκριμμένος Γάλλος Στρατηγός ΝΤΕΜΠΕΝΑΙ, «το στράτευμα αποδίδει εις τον ηγήτορα αυτού έν μέρος του ρευστού το οποίον έλαβε παρ’ αυτού, δίδει ούτως εις αυτόν το αίσθημα της δυνάμεώς του και του τι δύναται να τολμήση. Τίποτε δεν τονώνει περισσότερον τον ηγήτορα, όσον η ενθάρρυνσις, ήν δέχεται εκ των στρατευμάτων του, τίποτε δεν έχει μεγαλυτέραν σημασίαν όσον το να έρχεται συχνάκις εις επαφήν με αυτά, δια να αισθανθή τους παλμούς της καρδιάς των, και να διαπιστώση την κατάστασιν του ηθικού των».
Και τας ωραίας εκείνας εικόνας ενθυμείται και σήμερον και θα ενθυμείται πάντοτε μετ’ ιδιαιτέρας συγκινήσεως ο γράφων τας γραμμάς ταύτας, διότι αποτελούσι τας ωραιωτέρας και καλλιτέρας αναμνήσεις της μακράς του στρατιωτικής ζωής καθ’ ήν μετέσχε 5 πολέμων και έλαβε μέρος εις πολλάς μάχας.
Και ταύτα μεν όσον αφορά το μέτωπον και το ηθικόν των στρατευμάτων της ΥΙΙΙ Μεραρχίας, τα οποία επρόκειτο να αντιμετωπίσει την εχθρικήν εισβολήν.
ΑΒΕΡΩΦ
ΑΙΩΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου