Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου 2013

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΕΤΑΞΑ

Από την Ιωάννα Φωκά-Μεταξά

Ο Iωάννης Μεταξάς άρχισε να διατηρεί ένα Ημερολόγιο της ζωής του από τις 21η Σεπτεμβρίου του 1896 και με ελάχιστες διακοπές  οι καταγραφές συνεχίστηκαν σε όλη τη ζωή του,  μέχρι την 17η Ιανουαρίου 1941, λίγες μέρες πριν το θάνατό του, στις 29/1/1941. Το συντάσει για προσωπική του χρήση και μνήμη.

Ήδη από το 1905 προβλέπει ότι το ημερολόγιο αυτό μπορεί μελλοντικά να έχει και γενικότερο ενδιαφέρον και ότι ίσως μια  ημέρα χρησιμεύσει για την ιστοριογραφία. «για να αποδώσει εθνικώς» όπως λέει, αποτελεί δε ένα ντοκουμέντο μοναδικό στην ελληνική ιστορική πεζογραφία.

Με τίτλο «Ιωάννης Μεταξάς,  Το Προσωπικό του Ημερολόγιο», άρχισε να εκδίδεται το Ημερολόγιο του, από την σύζυγό του Λέλα , και τις κόρες του Λουκία και Νανά, δέκα χρόνια μετά το θάνατό του. Η Λουκία είχε διαφυλάξει το χειρόγραφο κατά την διάρκεια της Κατοχής, όπως είχε κρύψει και όλο το προσωπικό Αρχείο του πατέρα της. Η έκδοση έγινε αρχικά σε 4 τόμους. Ο πρώτος και δεύτερος εξεδόθησαν από το Βιβλιοπωλείο της Εστίας το 1951, με εισαγωγικά σημειώματα και επιμέλεια του Χρ. Χρηστίδη. Το εξώφυλλο σχεδιάσθηκε από τον Καθγητή Ιωάννη Μόραλη και το χαρτί προσέφεραν η Ελληνική Εταιρεία Χαρτοποιίας Αιγίου Α.Ε. για τον πρώτο τόμο και ο Ευγένιος Ευγενίδης για το σύνολο.  Ο τέταρτος τόμος εξεδόθη το 1960 από τον Ίκαρο με επιμέλεια του Παν. Μ. Σιφναίου και ο τρίτος τελευταίος το 1964, από τον Ίκαρο με επιμέλεια του Φαίδωνα Βρανά, ψευδόνημο. Το σύνολο του έργου με όλα τα παραρτήματα (Λόγοι, δημηγορίες στη Βουλή, άρθρα και δημοσιεύματα από τις  εφημερίδες, αλληλογραφία κλπ) είναι περίπου 3000 σελίδες και έχει ελάχιστες φωτογραφίες.
Από την καταγραφή λείπουν τα έτη 1903-1910 και 1912 -1918 κατά τα οποία ο Ιωάννης Μεταξάς δεν κράτησε ημερολόγιο. Όπως και η εποχή της Πρωθυπουργίας του από την 4η Αυγούστου 1936 μέχρι το  1938. 

Ο πρώτος και δεύτερος τόμος είναι γραμμένοι με μεγαλύτερη χρονική άνεση και γλαφυρές περιγραφές καταστάσεων. Αντίθετα στον τρίτο και στον τέταρτο οι περισσότερες καταγραφές γίνονται τηλεγραφικά. Αλλωστε ο Ι. Μεταξάς χρειαζόταν όπως λέει την καταγραφή περισσότερο για να διατηρεί στη μνήμη του ορισμένα γεγονότα και σκέψεις και δεν απέβλεπε στην έκδοσή του. Ορισμένες εποχές και γεγονότα, όπως οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, καλύπτονται από την πυκνή αλληλογραφία που διατηρούσε με την σύζυγό του, την αφοσιωμένη σύντροφό του Λέλα.
Το 1969 εξεδόθησαν από τον Ίκαρο επίσης δύο τόμοι με τίτλο:
«ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΣΚΕΨΕΙΣ».


"Το παν είναι να είναι κανείς προσωπικότης. Όλα τα άλλα, εξουσία, πλούτη, ισχύς, επιρροή, τιμές και δόξα,
δεν είναι τίποτα απέναντι αυτού.
Από το τετράδιο των Σκέψεων. Αθήνα, Πατήσια, 6 Μαρτίου 1934.




http://www.ioannismetaxas.gr/Hmerologio.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου