Συμφωνίες ΚΚΕ – Γερμανών στην Ήπειρο, μέρος Γ

ΑΦΗΣΑ ΣΥΝΕΛΛΗΝΕΣ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΛΙΓΟΣ ΚΑΙΡΟΣ.
ΔΕΝ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΠΕΣΟΥΝ ΜΑΖΕΜΕΝΑ ΟΛΑ ΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ
ΣΗΜΕΡΑ ΘΕΛΩ ΝΑ ΜΟΙΡΑΣΤΩ ΜΑΖΙ ΣΑΣ ΤΟ 3ο ΜΕΡΟΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΤΟΥ ΚΚΕ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΚΑΙ ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟ
ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΣΤΟΝ ΦΙΛΟ MILAN PAPAS ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ

ΜΕ ΤΙΜΗ
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΕΣΗΣ
ΑΙΩΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ

ΕΓΓΡΑΦΟ 3 – ΑΝΑΦΟΡΑ VIII ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ:

ΕΛΑΣ

VIII Μεραρχία

Επιτ. Γραφείον Αριθ. Πρωτ. ΑΠ 292

Η VIII Μεραρχία

Προς

το Γενικόν Στρατηγείον ΕΛΑΣ

Λαμβάνω την τιμήν ν’ αναφέρω τα εξής: Σήμερον αφίχθη εις τα Γραφεία μας προερχόμενη εξ Ιωαννίνων, αφού προηγουμένως διήλθεν του Γενικού Αρχηγείου ΕΔΕΣ, Επιτροπή αποτελούμενη εκ του Δημάρχου Ιωαννίνων Βλαχλείδου αντιπροσώπου Μητροπολίτου Ιωαννίνων αρχιμανδρίτου, ιδιώτου Ιωαννίνων Δούμα Δημητρίου και αντιπροσώπου του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού Βίκελ μετά του διερμηνέως Καραβά, κατοίκου Αθηνών και μας ανεκοίνωσαν τα εξής: Κατόπιν συστάσεως των Γερμανών γενομένων εξ αφορμής των εκτελεσθέντων σαμποτάζ και του φόνου του Γερμανού Συν/χου Διοικητού Συντάγματος επί της οδού Ιωαννίνων Πρεβέζης εξήλθον της πόλεως των Ιωαννίνων προς συνάντησιν των οργανώσεων ΕΔΕΣ και ΕΑΜ εις ας να προτείνουν όπως παύσουν κάθε ενέργειαν εναντίον των Γερμανών αναλαμβάνοντες την υποχρέωση απέναντι των ανταρτών όπως σταματήσουν κάθε εκδήλωση αντιποίνων εις βάρος του αμάχου πληθυσμού και κάθε ενέργειαν εναντίον των ανταρτών, Προς μεγαλυτέραν επιβεβαίωση τούτου προτείνουν όπως την 14ην τρέχοντος μηνός γίνει συνάντηση αντιπροσώπων των ανταρτών ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ αφ’ ενός και Γερμανού αξ/κού αφ’ ετέρου προς καθορισμόν περισσοτέρων λεπτομερειών του όλου ζητήματος, διατηρώντας τας κατεχόμενας νυν θέσεις μας μέχρι της 14ης τρέχοντος.

Ημείς υπεσχέθημεν μέχρι 14ης τρέχοντος να σταματήσωμε κάθε εχθρικήν ενέργειαν εναντίον των Γερμανών με την ανάληψιν εκ μέρους των της υποχρεώσεως να παύσουν τα αντίποινα εις βάρος του πληθυσμού και κάθε ενέργειαν εναντίον μας. Επίσης υπεσχέθημεν και την συνάντηση μετά του Γερμανού Αξ/κού την 14 τρέχοντος με την προϋπόθεση ότι μέχρι της ημέρας εκείνης θα έχομεν λάβει τας οδηγίας σας. Ομοίαν υπόσχεσιν έδωσε και η οργάνωσις του ΕΔΕΣ. Η επιτροπή της πόλεως των Ιωαννίνων μας εξέθεσε με τα μελανώτερα χρώματα τας αφάνταστους αγριότητας και την έκταση των καταστροφών αίτινες εγένοντο εις βάρος τον άμαχου πληθυσμού των περιοχών των ευρισκομένων πέριξ των οδών και πόλεων εφ’ ολοκλήρου της Ηπείρου, και αίτινες είναι ανώτεροι πάσης περιγραφής, σημειωτέον ότι εις τας εκτελέσεις και τα παντός είδους κακουργήματα και λεηλασίες πρωτοστατούν Αλβανοί εκ Τσαμουριάς εις τας περιοχάς Φαναριού Φιλιατών Ηγουμενίτσας, και αν εξακολουθήσουν θα ερημωθή τελείως η Ήπειρος.

Υποβάλλει θερμήν παράκλησιν να εξετασθή το ζήτημα τούτο μετά της μεγαλυτέρας ευμενείας και δια την από της καλής του πλευράς καθ’ όσον σήμερον ευρίσκεται εις την ύπαιθρον πληθυσμός (80.000) ογδόντα χιλιάδων ατόμων και πλέον άστεγος…. άνευ ουδενός ρουχισμού και μέσων διατροφής.

Ο Ελβετός αντιπρόσωπος του Ερυθρού Σταυρού Βίκελ μας εδήλωσε τα εξής. Ανεχώρησε εξ Ιωαννίνων μίαν ημέραν βραδύτερα από την επιτροπήν της πόλεως δια να συνάντηση και ενεργήση από κοινού μετ’ αυτής δια την επιτυχίαν των ανωτέρω αναφερομένων κινούμενος μόνον από ανθρωπιστικά αισθήματα και ουχί από άλλην αιτίαν. Εκ της περιηγήσεως που έκανε ανά την Ήπειρον εις την οποίαν ήλθε απλώς και μόνον δια την επίλυσιν του επισιτιστικού της ζητήματος διεπίστωσεν ότι ως έχει δημιουργηθεί κατάστασις εν Ηπείρω κατόπιν της εφαρμογής αντιποίνων κλπ. ότι είναι αδύνατος η διατήρησις του πληθυσμού εις την ζωήν τόσον των ευρισκομένων εις τας πόλεις όσο και των ευρισκομένων εις την ύπαιθρον, άνευ της ταχείας βοηθείας των δια τροφίμων εκ μέρους του Ερυθρού Σταυρού εις μεγάλην ποσότητα καθ’ όσον η παραγωγή εις την Ήπειρον κατεστράφη. Ο ίδιος ο Βίκελ μας εδήλωσε ότι αφίχθη εις Ήπειρον δια να ρύθμιση το ζήτημα τούτο δια της αφίξεως ατμοπλοϊκώς τροφίμων εις τας περιοχάς Πρεβέζης Ηγουμενίτσης Πάργας εξασφαλίσας μάλιστα και την μεταφοράν των τροφίμων εις το εσωτερικόν δια Γερμανικών αυτοκινήτων της καυσίμου ύλης ήτις θα εδίδετο προς τον σκοπόν τούτον επιστρεφόμενη εις τους Γερμανούς εκ μέρους του Ερυθρού Σταυρού εις τον Πειραιά. Επίσης μας εδήλωσεν ότι εις συνομιλίαν του μετά του Γερμανού αντιστράτηγου Λάνς ότι ο τελευταίος ούτος είπεν εις περίπτωσιν καθ’ ην ήθελον εξακολουθήσει εκ μέρους των ανταρτών αι τοιούτου είδους ενέργειαι και σαμποτάζ θα ευρέθη εις την ανάγκην να εφαρμόση εναντίον του πληθυσμού τα μέτρα τα οποία έλαβαν οι Βούλγαροι εις τας υπ’ αυτών κατεχόμενας περιοχάς. Επίσης μας είπεν ότι εάν δεν ληφθεί απόφασις προς διευθέτησιν κάπως του ζητήματος τούτου ότι φοβείται μήπως οι Γερμανοί δεν του επιτρέψουν να επιτέλεση το επισιτιστικόν του έργον δια το οποίον αφίχθη εις την Ήπειρον.

Πληροφορούμεθα ότι η οργάνωσις του ΕΔΕΣ κατά την επικείμενην συνάντησιν μετά του Γερμανού αξ/κού την 14ην τρέχοντος προτίθεται να προτείνει συν τοις άλλοις και τους εξής όρους. 1) Απόλυσιν ομήρων 2) να σταματήσουν οι εκτελέσεις κατά του αμάχου πληθυσμού 3) Να αφοπλισθούν αι μειονότητες 4) Να ισχύουν οι Ελληνικοί Νόμοι δια τους Έλληνες υπηκόους 5) οι αντάρτες του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ να θεωρηθούν ως τακτικός στρατός.

Εφ’ όλων των ανωτέρω ζητημάτων παρακαλούμεν να έχομεν άμεσην απάντησίν σας και οδηγίας σας πως δέον χειρισθώμεν το όλο ζήτημα. Σημειωτέον την 14ην τρέχοντος θα γίνει συνάντησις με τον Γερμανόν αξ/κόν και δέον να έχουν φθάσει εις ημάς ενωρίς την προηγουμένην.

Π. Νάσσης

Ι. Κατσαντώνης

Αντίγραφο του πρωτοτύπου:

(πατήστε για μεγέθυνση)

Ο ΕΑΜικός συγγραφέας Χ. Ρίχτερ μας ενημερώνει στο βιβλίο του «Δύο επαναστάσεις και 2 αντεπαναστάσεις στην Ελλάδα», τόμος Β’, σελ. 30-31:

Η παραπάνω αναφορά της VIII Μεραρχίας του ΕΛΑΣ δεν διαψεύσθηκε ποτέ από το Γεν. Στρατηγείο του ΕΛΑΣ, γιατί το μήνυμα θεωρήθηκε γνήσιο και αντικαταστάθηκε ο Διοικητής της Μεραρχίας Συν/χης Νάσσης με τον Συν/χη Αυγερόπουλο. Ενώ συγχρόνως διατάχθηκε από τον Σαράφη, ένορκος διοικητική εξέτασις, της οποίας το πόρισμα ουδέποτε ανακοινώθηκε. (Ρίχτερ, “Δύο επαναστάσεις και αντεπαναστάσεις στην Ελλάδα, τόμος Β, σελίδα 30, 31. Εξάντας)

Όλα τα στοιχεία περί της ανακωχής ταύτης είναι κατατεθειμένα εις το Στρατηγείον Μέσης Ανατολής. Διαταγαί, πρωτόκολλα ως και τηλεγραφήματα αποδεικνύοντα την προδοτικήν ταύτην ενέργειαν είναι κατατεθειμένα. (Πυρομάγλου “Τι είπα στον Λίβανο” σ. 26)

Μ.Ι.Κ.

Milan Papas